گرامیداشت روز شعر و ادب فارسی در انجمن مفاخر/ شاعرانی که حکیمند

شهریار؛ شاعر برتر
محمدمهدی اسماعیلی: «شهریار» یکی از مظاهر مهم فرهنگی و هنری ایران معاصر است و نشان‌دهنده پیوند قومیت‌ها در ایران و نشان‌دهنده عظمت تاریخی فرهنگ و هنر در ایران است. در ایران بزرگ ما به‌رغم تفاوت‌های مهمی که به لحاظ آداب و رسوم محلی وجود دارد و با گذشته تاریخی متفاوت در سیر فرهنگی قومیت‌ها؛ اما هویتی بلندتر و بالاتر و چتر بزرگی به نام ایران همه اینها را در کنار هم قرار داده و از همین رو رنگین‌کمانی از زیبایی‌ها را در بزرگان شعر و ادب و فرهنگ و هنر این مرز و بوم می‌بینیم. شهریار یکی از مظاهر بزرگی فرهنگ و هنر ایران است. شهریار هم به ترکی و هم به فارسی شعر گفته و در هر دو زبان از برترین‌ها است.

شاعران و امام علی(ع) 
حسن بلخاری: امیرالمومنین علی(ع) در اشعار شهریار و در زبان و لسان شعرای بلندمرتبه ایران؛ نه فقط در تجلیل و تکریم از آن حضرت، بلکه به نحوی در بهره‌مندی از روح و علم و حکمت آن حضرت در سرایش این سروده‌ها و بیان نکات و در حقیقت لطایف حکمی و عرفانی، دارای اهمیت است. این نکته در اشاره شاعران که به نحوی گویی حضرت در جان آنهاست و از زبان آنها سخن می‌گوید، مهم‌تر از حجم پرداختن به حضرت امیرالمومنین(ع) در زبان و ادب فارسی است. جالب است بدانید بعد از عطار و مولانا، فردوسی نیز در همان ابتدای شاهنامه مدح امیرالمومنین(ع) را دارد و به نحوی بر این نکته کلیدی و بنیادی اشاره می‌کند. بسیاری از عرفا سرچشمه حکمت عرفانی و لطایف برهانیه و قرآنیه خود را از حضرت امیرالمومنین (ع) می‌دانند و در عین حال اشاره به تاثیر‌پذیری این شعرای بلندمرتبه از مقام ولایت است که الحق حکمای شاعرند.

جایگاه زبان و ادب فارسی
حسن انوری: زبان فارسی در سه کشور ایران، افغانستان و تاجیکستان زبان رسمی است و قوانین و اسناد در هر سه کشور به زبان فارسی نوشته شده است. علاوه ‌بر این در خارج از این سه کشور در برخی کشورها زبان فارسی با گویش‌های خاص وجود دارد؛ مثلا در ازبکستان و در شهر بخارا مردم به زبان فارسی تکلم می‌کنند یا در ترکستان شرقی که امروزه جزو چین است زبان فارسی در جاهایی وجود دارد. در گذشته که زبان انگلیسی هنوز زبان بین‌المللی نبود در قسمت‌هایی از جهان زبان فارسی‌زبان بین‌المللی بود. از اقصی‌نقاط هندوستان تا جنوب اروپا زبان فارسی‌زبان اهل ادب بود و کتب فراوان به زبان فارسی نوشته شده است.

شاعر جاودانه
علی‌اصغر شعردوست: استاد شهریار دیدی ژرف و فراخ دارد؛ با آنکه همه‌چیز را در دایره دید خود دارد اما از ژرفای نگاهش کاسته نمی‌شود. برای همین هم از نظر نگاه شاعرانه و هم از جهت مردمی‌بودن در اوج قرار می‌گیرد و با بال‌های خستگی‌ناپذیر عشق و عرفان از قاف و قافیه فراتر می‌رود. شهریار آسمان شعر را سقف بشکافته و طرحی نو در انداخته؛ از این رو در جاودانگی‌اش تردید راه نیست. شوری که شهریار در آفاق ایجاد کرد تنها در قلمرو دل آدمی قابل تصور است که روزی در تهران و روزی در خراسان و روزی دیگر در تبریز بود. اما در همه‌جا کلامش از شیدایی و شور آکنده بود و در قلمرو محیطی خاص   نمی‌گنجید.

مضامین  اخلاقی در ادبیات فارسی
مسرت واجد: «ادبیات» در سراسر جهان برای انسان‌ها خیلی مهم است و اهمیت دارد، ولی وقتی ما متون منظوم و منثور ادبیات فارسی را بخوانیم و از آنها استفاده کنیم متوجه می‌شویم که متون ادبیات فارسی جالب‌ترین و پربارترین متون ادبی‌اند؛ ادبیات فارسی پر است از درس و مضامین اخلاقی که البته دین اسلام هم بر آنها تاکید کرده است. شنیدن و خواندن این سخنان اخلاقی و عمل به آنها برای انسان ضرورت دارند و برای جامعه بسیار پر ارزش و مفید استاوّلین شرط مسلمانی بیان «لا‌اله‌ الا‌الله» است، لا‌اله‌الله گفتن نه ‌فقط به زبان بلکه به دل و جان، لا‌اله الاالله گفتن بسیار لازم و ضروری است. علامه اقبال لاهوری در این باره می‌گوید: لااله گویی بگو از روی جان / تا ز اندام تو ‌آید بوی جان…

ادب فارسی و منابع اسلامی
سید علی اصغر میرباقری فرد: ظرفیت‌های زبان و ادبیات فارسی بسیار مهمند. یکی از ظرفیت‌های زبان فارسی این است که از منابع اصلی اسلامی یعنی قرآن مجید، روایات و احادیث و سیره پیامبر اکرم(ص) و سیره ائمه اطهار(ع) و بزرگان دین استفاده کرده است. پیوند ادبیات فارسی با این منابع و با وحی الهی که هم در ساختار و لفظ از این منبع عظیم الهی بهره می‌گیرد و هم در بیان مفاهیم و موضوعات متعالی؛ موجب شده است ظرفیتی ویژه و منحصربه‌‌فرد نصیب ادبیات فارسی شود. ظرفیت مهم دیگر در حوزه زبان و ادبیات فارسی این است که به سبب همان ویژگی و ظرفیت اول شعر و ادب فارسی در فرهنگ اسلامی و ایرانی ما جایگاهی بس متعالی دارد.

تهیه و تنظیم: صدرا صدوقی

منبع: روزنامه اعتماد