«درد قوت غالب مرد است»؛ شما قوت غالبتان چیست؟

1. اصل پرداختن برای تقرب و به انگیزه قربانی از آموزه‌های همه ادیان است.  اولین قربانی های جهان ادیان هم همیشه چیز مهمی بوده که بعدها به یادبود اهمیت آن قربانی قداست هم بدان بخشیده‌اند.

 قربانی دادن تا آنجا برای بشر اهمیت داشته که گاهی قابیل را به جان هابیل انداخته و آدمی را داغدار کرده است.

ابراهیم هم که فرزندش را به قربانگاه می‌برد لابد می‌دانست که بعدها تاریخ ادیان درباره اینکه او کدام فرزندش را به قربانگاه برده، اختلاف خواهند کرد و یکی اسماعیل  و دیگری اسحاق را لایق این تقرب تاریخی و الهیاتی خواهند دانست.

چنانکه شیعه از پایان خوش داستان ذبیح الله نتیجه می‌گیرد که نه این و نه آن لایق بودند که سر به آستان جانان بسپرند و این حسین است که عالم همه دیوانه اوست.

2. فطریه زکات بدن است. بدون آنکه چیزی از تو کم شود بر تو افزوده می شود و در حالی که یک ماه را روزه گرفته‌ای خداوند منت مهمانی خود را بر تو چنین به پایان می برد که یک مد طعام دهی به فقیر.

 فقیر هم از این مهمانی بی نصیب نمی‌ماند. او هم حالا یارانه نان می‌گیرد و نان چیزی نیست که فقیر یک مد از آن در کف محتسب نتواند بگذارد. او که در دهک پایین نشسته، نان می‌دهد و نانوا هم آن سوی‌تر نان.

حالا که فقیر هم یارانه می‌گیرد الحق برای او تورم بخشی و غیربخشی مانع نخواهد بود که زکات بدنش را ندهد و برات خلاصی از آتش وجدان دهک بالایی را نستاند.

جوانه تورم که این چند سال در خانه هر دهک نشینی رشد می‌کرد هر عید فطری سفره خود را به روزه گرفته تحمیل می‌کرد و ایمان آن مؤمن نمی‌گذاشت که بر خداوند منتی بگذارد یا «نق»ی بزند.

4.

سال 89- گندم  15 هزار ریال- برنج 50 هزار ریال
سال 90- گندم 20 هزار ریال- برنج 70 هزار ریال
سال 91- گندم 25 هزار ریال- برنج  90 هزار ریال
سال 92-گندم  35 هزار ریال- برنج 150 هزار ریال

5. فرموده‌اند ماه مبارک رمضان که به پایان رسید همان موقع غروب آفتاب فطریه را کنار بگذارید. میزان و نرخ را کلی می‌دهند: یک مد یا سه کیلو. جنس و کالا یا پول و نقد هم یک ارزش دارد. حال مکلف باید یک مد طعام از اطعمه رایج و غالب را برگزیند. مکلف، مکلف است. دهک بالا و پایین ندارد؛ چون همه معادشان یک جاست اینجا هم مثل هم باید بپردازند! البته استحباب دارد که یکی بهترش را بپردازد اما استحباب است، نه وجوب؛ آن هم احتیاط مستحب.

محتسب در امور دینی هرگز نباید سخت بگیرد. حتی مکلفی که خود درآمدی ندارد و زیر نظر کسی دیگر ارتزاق می کند اگر آن صاحب نظر برایش بپردازد او دیگر از پرداخت بخشوده شده است. خدا از او هم قبول می‌کند!

محتسب در امور دینی تنها در اجرای شریعت که نماز باشد و طواف و غسل و غیره مداخله می‌کند. در این دست امور اگر خمس باشد اگر زکات، کلاهی نمدین می‌بافد بر سر مکلف تا خداوند او را ببخشاید!

امسال محتسبان شارع میزان فطریه را اعلام کردند و از مردم خواستند که زودتر دست به جیب شوند. مردم هم مقیدند لابد. ماه رمضان احساسات دینی آنان را برانگیخته نباشد آنها احساس خواهند کرد که خدا چیزکی هم از آنان قبول نکرده است.

افزون بر این، کمتر روزه دار و غیر روزه‌داری است که از کنار صندوق‌های جذاب جمع‌آوری کفاره و فطریه به سلامت بگذرد. زلف هر روزه‌داری که خدا از او قبول کرده به این صندوق ها گره خورده است.

6. هفتاد میلیون را مسلمان ندانیم پنجاه میلیون حتماً مسلمانند در این کشور. پنجاه میلیون روزه نگیرند ده میلیون نفر که هستند روزه داران شب زنده‌دار.

اگر این ده میلیون نفر تنها برای خود فطریه دهند یک سه باید بگذارید و ده تا صفر هم به کنار. نویسنده از بیان عددی این اعداد معذور است، ولی امید دارد که با پرداخت این قربانی‌ها به مساکین و فقرا دست‌کم شکمی گرسنه نماند.    

7. اخوان ثالث اما در شعری که در زیر می‌آید به بیان وضع و حال کسانی پرداخته  که قوت غالبشان چیز دیگری است:

مرد، یا سالار زن، باید بدانی این،

کاندرین روزانِ صد ره تیره تر از شب،

اهلِ غیرت روزی اش درد است،

خواه در هر جامه، وز هر جنس،

درد قوتِ غالبِ مرد است…

 
آخر ماه رمضان که می شود دو بحث خیلی سکه میشود که یکی این سالها به دلیل تظاهرات اختلاف برانگیزی که در بیرون دارد بسیار سبب شده است که کام روزه داران را هم تلخ می کند، اما دومین مسئله که در این روزها مصیبت می شود مسئله پرداخت فطریه است. اگر اثبات آغاز ماه، مسئله ای شرعی و نجومی است مسئله فطریه، هم شرعی، هم اقتصادی، هم اجتماعی و فرهنگی است با این همه، دغدغه هایی در این زمینه مطرح می شود که تاکنون کمتر کسی آنها را جدی گرفته است.