صلاحیت لاهه در رسیدگی به جنایات جنگی اسرائیل برای فلسطینیان به چه معناست؟
پس از سال‌ها شکایت فلسطین به نهادهای بین المللی علیه اسرائیل، اخیرا دادگاه لاهه مسئولیت بررسی جنایات جنگی در سرزمین‌های اشغالی را بر عهده گرفت. «عمار حجازی»، معاون وزیر امور خارجه فلسطین در گفت‌وگو با العربی الجدید به توضیح ابعاد و پیامدهای این تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی می‌پردازد و این اتفاق را گام مهمی در تاریخ فلسطین می‌داند.
دیوان کیفری بین المللی در این رای، سرزمین های اشغالی ۱۹۶۷ فلسطین را که صلاحیت دارد به جنایت های رژیم صهیونیستی در آنها رسیدگی کند، شامل کرانه باختری از جمله قدس شرقی و همچنین نوار غزه اعلام کرد.
رأی این نهاد قضایی بین المللی پس از آن صادر شد که فلسطینی ها بارها از جنایت های رژیم صهیونیستی شکایت کرده بودند و خواستار رسیدگی به گزارش‌های ثبت شده و اجرای عدالت در پرونده قربانیان جرائم صهیونیست‌ها شده بودند.
قضات این دیوان در حکم ۶۰ صفحه‌ای خود عنوان کردند که تحقیقات درباره این جنایت ها حتی اگر دادستان کل رسما آن را اعلام نکند، از منظر حقوقی آغاز شده است.
«فاتو بنسودا»، دادستان کل دیوان کیفری بین‌المللی هم در توئیتی از این تصمیم دیوان و وضوح و صراحت موجود در آن استقبال کرد.
در این میان، گروه‌های فلسطینی از این تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی استقبال کرده و آن را مقدمه‌ای برای انجام تحقیقات درباره جنایت جنگی اسرائیل علیه مردم فلسطین قلمداد کردند.
تشکیلات خودگردان فلسطین در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ میلادی از دیوان کیفری بین‌المللی درخواست کرد تا درباره تجاوزات اسرائیل به نوار غزه تحقیقات انجام دهد، این تشکیلات همچنین در تاریخ ۲ ژانویه سال ۲۰۱۵ میلادی خواستار عضویت در این دیوان شد که در تاریخ ۱ آوریل همان سال، فلسطین به عضویت این نهاد درآمد.
به گزارش پایگاه خبری میدل ایست نیوز به نقل از العربی الجدید، تشکیلات خودگردان فلسطین تاکنون ۱۰۰ نشست با دیوان لاهه برگزار کرده است و بیش از ۵۴ هزار نامه و پرونده درباره موضوع های مهم از جمله شهرک‌سازی، اسرا، تجاوز به نوار غزه و اقدام های غیر قانونی شهرک‌نشینان تحویل این نهاد داده است.
در همین پیوند، «عمار حجازی»، معاون وزیر امور خارجه فلسطین در گفت‌وگو با العربی الجدید به توضیح ابعاد و پیامدهای این تصمیم دیوان کیفری بین‌المللی پرداخت و به پرسش ها در باره آن پاسخ داد:
تصمیم دیوان بین‌المللی لاهه در صلاحیت حقوقی و قضایی برای رسیدگی به جنایت جنگی در اراضی فلسطینی به چه معناست؟
این تصمیم به معنای پایان تاریخ طولانی فرار اسرائیل از مجازات جنایت‌های خود علیه مردم فلسطین بدون هیچ گونه بازخواستی به شمار می‌رود. این مرحله مهمی از تاریخ ماست، این گام به معنای آن است که اسرائیل اکنون در معرض بازخواست دیوان کیفری بین‌المللی قرار دارد و رهبران آن در صورت محکومیت از سوی کشورهای مختلف تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.
گام بعدی چیست؟
فاتو بنسودا، دادستان کل دیوان کیفری بین‌المللی تحقیقات درباره مسائل مربوطه را آغاز خواهد کرد و برای احضار مسئولان نظامی یا سیاسی اسرائیلی به منظور ارائه توضیحات تلاش خواهد کرد، ممکن است درخواست احضار مسئولان بلندپایه برای حضور در دادگاه لاهه صادر شود.
اگر مسئولان سیاسی و نظامی اسرائیلی با درخواست احضار دیوان لاهه مخالفت کنند، چه می‌شود؟
در صورتی که دیوان چنین حکمی صادر کند و مسئولان اسرائیلی آن را رد کنند، نام آنها به دیگر اعضای این دیوان ارسال خواهد شد و این کشورها در صورت حضور مسئولان اسرائیلی در خاک‌شان باید آنها را برای حضور در دیوان بازداشت کنند البته این به معنای حکم جلب است و لزوما به معنای بازداشت نیست.
کدام مسئولان اسرائیلی بیشتر در معرض احضار قرار دارند؟
همه مسئولان اسرائیلی که در زمینه شهرک‌سازی نقش داشته‌اند؛ زیرا دیوان لاهه به زودی در این باره بررسی‌های لازم را آغاز خواهد کرد.
فلسطین شکایت‌هایی در زمینه شهرک‌سازی، اسرا، تجاوز به نوار غزه در سال ۲۰۱۴ میلادی و اقدام غیر قانونی شهرک‌نشینان به دیوان لاهه ارائه کرده است، آیا روند احضار دیوان همه این شکایت‌ها را پوشش خواهد داد؟
پرونده جنگ علیه نوار غزه به دلیل پایان نیافتن تحقیقات از روند مذکور کنار گذاشته شده است و دادستان کل دیوان لاهه فرصت بیشتری به اسرائیل برای پایان دادن به تحقیقات در این باره خواهد داد.
پرونده اسرا چه می‌شود؟
پرونده اسرا و اخراج قهرآمیز ساکنان فلسطینی مورد رسیدگی قرار گرفته است اما اطلاع دقیقی از ابعاد تعامل آتی دیوان لاهه با پرونده اسرا ندارم ولی معتقدم موضوع شکنجه یکی از این پرونده‌ها خواهد بود.
بنابراین تنها پرونده شهرک‌سازی باقی مانده است؟
این جنایت مهمی است و همه با اهتمام پرونده اخراج قهرآمیز ساکنان فلسطینی از اراضی‌شان برای شهرک‌سازی را دنبال می‌کنند.
حرف و حدیث‌هایی درباره صدور حکم احضار رهبران حماس و جهاد اسلامی شنیده می‌شود، چقدر این اخبار صحت دارد؟
احتمال دارد که به دلیل رویدادهای سال ۲۰۱۴ میلادی، حکم جلب شخصیت‌هایی از حماس و جهاد اسلامی صادر شود، در صورت صدور چنین احکامی، به سود منافع فلسطین است که افراد مذکور به آن پاسخ مثبت دهند.
بر اساس چه اتفاقاتی رهبران حماس و جهاد اسلامی از سوی دیوان لاهه احضار خواهند شد؟
پیش‌بینی می‌شود که این افراد در راستای اعلام حمله به اماکن غیرنظامی اسرائیل در جنگ سال ۲۰۱۴ میلادی احضار شوند علاوه بر این، احتمال دارد برخی رهبران حماس به دلیل کشته شدن ۱۶ فلسطینی در خیابان به هنگام فرار از زندانی در نوار غزه احضار شوند.
منبع: ایرنا
