مرور مطبوعات / جدایی مردان کار از مردان اندیشه
سوم مرداد 1397
شرق، اعتماد، ایران و رسالت در شماره‌های امروز خود گرچه مطالب پرتعدادی پیش روی مخاطبان قرار نداده‌اند اما هریک بیانگر بخشی از دغدغه مردم و نخبگان است. «روند صعودی زندانیان مهریه»، «بیشترین صدمه در ترویج فرهنگ حجاب را از عدم هماهنگی خوردیم»، «جدایی مردان کار از مردان اندیشه»، «دغدغه‌مند ایران و نگران آینده آن»، «اقبال‌های ساختگی برای متفکران شبکه‌ای»، «دانش و ارزش»، «آشتی علم و دین»، «گام مثبتی که ١٠ سال طول کشید»، «لایحه‌ای برای کودکان»، «امین مردم» عناوین امروز مطبوعات‌اند.
شرق
امین مردم
رضا صالحی‌امیری استاد دانشگاه به مناسبت درگذشت دکتر محمدامین قانعی‌راد جامعه‌شناس و رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران یادداشتی به قلم آورده است.
در بخشی از این یادداشت آمده است: دکتر قانعی‌راد یک متفکر، جامعه‌شناس و صاحب‌نظر فرهنگی بود و همین مسئله باعث شده تا در یک بعد محدود نماند و در حوزه‌های متنوع به طرح ایده و نظر بپردازد. او جزء آن دسته از بزرگانی بود که فضایل علمی را با خصایل اخلاقی درآمیخته و فضلیت را با معرفت ممزوج کرده‌اند. قانعی‌راد شخصیتی عارف‌مسلک داشت و در عین دستیابی به قله‌های توفیقات علمی، تحقیقاتی و اجرائی (ریاست مرکز تحقیقات علمی کشور و انجمن جامعه‌شناسی ایران) بسیار کم‌ادعا، آرام و بی‌هیاهو بود و از مسائل حاشیه‌ای اجتناب می‌کرد.
وی می‌نویسد: قانعی‌راد جزء جامعه‌شناسانی بود که این رشته را با انگیزه و علایق درونی انتخاب کرده بود. شاهد این امر اینکه با کارشناسی پژوهشگری آغاز کرد، با کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی ادامه داد و با دکترای همان رشته به تحصیلات آکادمیک خود پایان داد. از این منظر، جزء کسانی نبود که بنا بر ضرورت‌ها، جبر زمانه یا دلایل دیگر از رشته‌ای دیگر به جامعه‌شناسی کوچ کرده باشد. او با وجود اشتغالات فراوان علمی و دانشگاهی هیچ‌گاه از احساس مسئولیت اجتماعی و حس تعلق به مردم فارغ نبود و از هیچ‌گونه راهنمایی، همکاری و همیاری – چه در حیطه دانشجویی و چه نهادهای اجتماعی و فرهنگی- فروگذار نمی‌کرد.
لایحه‌ای برای کودکان
شرق گفت‌وگویی با معصومه ابتکار درباره تلاش‌های 10 ساله برای تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان فراهم کرده است. این گفت‌وگو به مناسبت تصویب کلیات لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان با بیش از 70 درصد آرای نمایندگان مجلس انجام شده است.
ابتکار در بخشی از مصاحبه درباره مخالفت‌های صورت گرفته با این مصوبه می‌گوید: متأسفانه ضدیت هم با تصویب لایحه وجود داشت، مخصوصاً در یکی، دو روز اخیر پیامک‌هایی از مخاطبانی ناشناس به دست ما می‌رسید. یک‌سری پیامک برای ما ارسال می‌شود و این خیلی جالب است که بحث خلاف‌شرع‌بودن لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان را پیش می‌کشند و درباره لایحه‌ای صحبت می‌کنند که اصلا از قوه قضائیه آمده است یا خود کمیسیون قضائی که روی این موضوع کار کردند نیروهای متدینی هستند، اما متأسفانه پیامک‌هایی در زمینه غیرشرعی‌بودن این لایحه برای ما آمد و آن را به سند 2030 وصل کردند و من نمی‌دانم چرا عده‌ای اصرار دارند هر اتفاق خوبی را به یک سند خارجی وصل کنند. ما مفاهیم فرهنگی و دینی داریم که از اعتبار و جایگاه علمی بالایی برخوردارند و دلیلی ندارد که فکر کنیم همه‌چیز از جای دیگری خط می‌گیرد. درست است که جریاناتی مثل ناامیدکردن مردم و ایجاد فضای رعب‌ووحشت از جای دیگری خط می‌گیرد، ولی چیزی مثل لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان که ریشه در فرهنگ و مفاهیم عمیق قرآنی و دینی ما دارد که به اهمیت فرزند و توجه به حقوق کودک و توجه به تربیت کودکان و الزامات روحی و روانی کودک می‌پردازد، چگونه می‌تواند از خارج ریشه بگیرد؟ اما خوشبختانه در این رابطه مجلس بسیار هوشمندانه عمل کرد و به تصویب این لایحه رأی داد.
اعتماد
گام مثبتی که ١٠ سال طول کشید
روزنامه اعتماد نیز به تصویب کلیات لایحه حمایت از کودکان و نوجوان در مجلس پرداخته و درباره خصوصیات این لایحه نوشته است: این لایحه در ۵١ ماده و سه فصل تهیه و تدوین شده است. در فصل‌های مختلف این لایحه به کلیات و تعاریف حمایت از کودکان و نوجوانان، تحقیق و رسیدگی و همچنین تدابیر حمایتی از این قشر پرداخته شده است.
نویسنده سپس واکنش نمایندگان مجلس در فضای مجازی در این باره را نیز بازتاب داده است. فاطمه حسینی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون اقتصادی در حساب توییتری‌اش نوشته است: هم‌اکنون کلیات لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان با رای نمایندگان مجلس دهم به تصویب رسید. گامی موثر در راستای تامین امنیت آینده‌سازان ایران، که با حمایت دولت، تلاش بی‌وقفه اعضای کمیسیون قضایی و همه نمایندگانی که دلسوزانه این مطالبه عمومی را پیگیری کردند، عملی شد.
محمدرضا بادامچی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و نایب‌رییس کمیسیون اجتماعی هم درباره این لایجه در حساب توییتری‌اش نوشت: سرانجام پس از یک‌دهه تاخیر، کلیات لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان تصویب شد. این اولین گام است. این لایحه همه مسائل مربوط به حقوق کودکان را تضمین نمی‌کند. پس از بررسی و تصویب جزییات این لایحه، باید طرح‌ها و لوایح دیگری نیز درباره حقوق کودکان به صحن مجلس بیاید. از مدت‌ها پیش، در جلسات متوالی با پژوهشگران و فعالان حوزه کودکان به دنبال بررسی و رفع کاستی‌های لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان هستیم تا به بهترین نحو ممکن به تصویب رسیده و بیشترین نفع را برای کودکان داشته باشد. با تصویب کلیات، در جزییات لایحه، نظرات کارشناسان اعمال خواهد شد.
آشتی علم و دین
محسن آزموده در شماره امروز به گفت‌وگو با میلاد نوری پژوهشگر فلسفه با موضوع رابطه علم و دین پرداخته است.
در بخشی از این مصاحبه آمده است: وقتی ما به یک کتاب دینی، چه انجیل، چه قرآن، ایمان داریم، یعنی گزاره‌های آن را در باب خلقتِ انسان، خلقت آسمان‌ها و زمین، ماهیت جهان و ماهیت انسان و… پذیرفته‌ایم. بحث بر سر دلالت‌های این ایمان است. نمی‌توان متن دینی را به‌عنوان منبعی که حقیقت را می‌گوید پذیرفت و در عین حال بخش‌هایی از آن را نادیده گرفت. از سوی دیگر، علوم آزاد برای بررسی و فهم طبیعتِ انسان و جهان هیچ توجهی جز به خودِ طبیعت ندارند و مدعی‌اند که با قوای بشری می‌توان آن را شناخت.
دانش و ارزش
محمد ذاکری نیز نگاهی به کتاب «علم و فضیلت» انداخته است. نویسنده کتاب پروفسور لوییس کاروئانا، کشیش یسوعی است که مدرک دکترایش را در رشته تاریخ و فلسفه علم از دانشگاه کمبریج گرفته و اکنون علاوه بر ریاست دانشکده فلسفه دانشگاه رم، به تدریس فلسفه و پژوهش در رصدخانه واتیکان اشتغال دارد. دکترمحمد ابراهیم محجوب، مدرس دانشگاه امیرکبیر نیز کتاب را به فارسی ترجمه کرده است. نویسنده در مقدمه به شکافی اشاره می‌کند که بین دانشمندان علوم طبیعی و فیلسوفان با ارزش‌های اخلاقی حاکم بر فضای علمی ایجاد شده و به قدرتمندان کمک کرده تا از علم به عنوان ابزاری برای بیدادگری خود بهره گیرند و هدف خود را از نگارش این کتاب توجه به موضوعات بنیادی‌تر، مباحث اخلاقی مهم نهفته در عصر علم و در نهایت بررسی اینکه – کدام جنبه از کار دانشمندان می‌تواند روی خصوصیات اخلاقی ایشان تاثیرگذارد- بیان می‌کند. به لحاظ روش‌شناسی نیز روش تحلیلی را در پیش گرفته و خط استدلال خود را در دو سطح پیش می‌برد که یکی پیوند میان دانش و تجربه در علوم و دیگری انشعاب به وضعیتی فراتر است. مع‌الوصف به نظر می‌رسد با وجود اینکه نویسنده تلاش کرده تا با اتخاذ چنین روشی خود را از پیچیدگی‌های این مباحث برهاند، اما بر پیچیدگی‌های درونی کتاب افزوده است.
ایران
اقبال‌های ساختگی برای متفکران شبکه‌ای
ایران در شماره امروز، یادداشتی منتشر نشده از زنده‌یاد دکتر محمدعلی مرادی فیلسوف و جامعه‌شناس منتشر کرده است. یادداشتی که نویسنده در آن کوشیده تا به این سؤال پاسخ دهد که چه می‌شود که در هر دوره از تاریخ تب یک فیلسوف یا متفکر بالا می‌گیرد؟
در بخشی از این یادداشت آمده است: آنچه بسیار دیده شده این است که این اقبال‌ها و استقبال‌های ساختگی و شبکه‌ای بس ناپایدارند و در زمانی دیگر استقبال‌کننده‌ها به سوی کسی دیگر روانه می‌شوند. اما این نکته حائز اهمیت است. کمتر کسی کتب این نوع متفکران را می‌خواند و عمیقاً در آنان تأمل می‌کند. به طور مثال فضای جامعه در دوران پیش از انقلاب به واسطه حضور حکومت شاه و زمینه‌های فکری بازمانده از کودتای 28 مرداد، زمینه‌های چپ بود که با تغییراتی که بعد از سال‌های 40 که رفرم ارضی انجام گرفت خیل عظیم روستاییان به شهرهای بزرگ از جمله تهران سرازیر شدند و بتدریج نسلی از آنان بزرگ و متأثر از فرهنگ والدین خود شدند در نتیجه به سوی متفکرانی کشیده شدند که هم چپ بودند هم عناصر دینی داشتند و عناصر دینی آنان هم از نوع سنتی نبود. به طور طبیعی این نسل جدید مسائل خود را در آینه شریعتی می‌دید اما آنانی که آن دوران را به یاد دارند، می‌دانند که کمتر کسی کتاب‌های شریعتی را با دقت می‌خواند بلکه این کتاب‌ها در اکثر اوقات تهیه می‌شد اما هرگز خوانده نمی‌شد. فقط نکاتی از آن دهان به دهان می‌شد.
دغدغه‌مند ایران و نگران آینده آن
دکتر قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی نیز در یادداشتی از دکتر محمدعلی مرادی یاد کرده و نوشته است: دکتر محمدعلی مرادی همواره با سه مسأله بنیادین در تفکر خود مواجه بود؛ یکی، مسأله فهم درست و بنیادین از غرب. دوم، مسأله ایران و سوم نگاه انتقادی نسبت به پروژه‌هایی که در ایران امروز وجود داشت. دکتر مرادی معتقد بود که ما فهم درستی از غرب نداریم و نتوانسته‌ایم بنیادهای غرب را مورد مطالعه قرار دهیم. از این رو، همواره تأکید می‌کرد که باید آثار عمیق و کلاسیک متون فلسفی مهم غرب را خواند تا فهم درستی از آن به دست آورد. به باور او «فیلسوف باید در کرانه بنویسد» این عبارتی بود که بارها تکرار می‌کرد؛ یعنی، بدون نگاه غرض‌ورزانه یا دلدادگی و بدون پشتوانه‌های ایدئولوژیک بتواند با غرب مواجهه پیدا کند.
جدایی مردان کار از مردان اندیشه
دکتر جبار رحمانی عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی با توجه تشکیل اتاق‌های فکر دولت با نخبگان کوشیده است به این نکته بپردازد که تعامل «نظام دانایی» با «نظام سیاستگذاری» چگونه محقق می‌شود؟
وی در بخشی از نوشتار خود آورده است: نگاهی به عقبه بحث «رابطه نخبگان با دولت» و «مشارکت نخبگان در نهادهای سیاستگذار و تصمیم‌گیر» به‌گونه‌ای بوده است که معمولاً از یک شکاف و ارتباط نداشتن میان مدیران رده بالا و نخبگان صحبت شده است. از یک‌سو مدیران، نخبگان را متهم کرده‌اند که ایدههایشان صرفاً در عالم نظر معتبرند و گاه آنقدر کلی هستند که ربطی به جامعه پیش‌رو و مسائل جاری ندارند و از سوی دیگر، نخبگان نیز همیشه این مدعا را داشته‌اند که مدیران و مسئولان، آنان را جدی نگرفته‌اند و اعتباری برای ایدههایشان قائل نبوده‌اند.
وی همچنین گفته است: به نظر می‌رسد مسأله به این سادگی‌ها هم نیست؛ زیرا در پس هر دولتی، بالاخص در عرصه‌های اقتصادی که این روزها چالش‌های آن بیشتر به چشم می‌خورد، تیم‌های متخصص دانشگاهی مفصلی بوده‌اند که در مراکز کلیدی پژوهشی و تصمیم‌گیری دخیل بوده‌اند و از سوی دیگر عمده مدیران رده بالای دولتی، دستی در نظام دانشگاهی داشته و این روزها هم که اکثرشان فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها هستند و مدرک دکتری دارند. در میانه چه اتفاقی افتاده است که از یک فقدان صحبت می‌شود، فقدانی که واقعاً نمی‌توان گفت آیا درعمل وجود داشته یا نه؟
رسالت
بیشترین صدمه در ترویج فرهنگ حجاب را از عدم هماهنگی خوردیم
رسالت در شماره امروز خود مصاحبه‌ای با فاطمه زعفرانی بهروز، مشاور سابق وزیر بهداشت و دبیرکل زنان پیام‌آور با موضوع حجاب ترتیب داده است.
خانم زعفرانی بهروز با اشاره به مشکلات دختران در جامعه و به‌ویژه بالا رفتن سن ازدواج و تجرد قطعی می‌گوید: معاونت امور زنان باید آسیب‌شناسی کند و ببیند شرایط خاصی که در بعضی از لایه‌های اجتماعی برای دختران ایجاد شده، چرا ایجاد شده و راهکار برطرف کردن آن چیست؟!
وی با انتقاد از طرح مطالبات کاذب برای دختران گفت : متاسفانه شاهدیم که گاه متولیان امر به سمت مطالبات کاذب می‌روند و آدرس غلط می‌دهند . واقعا چقدر اهمیت دارد که دختران و زنان به استادیوم‌های ورزشی بروند؟! این موضوع دغدغه همه دختران و زنان جامعه ما نیست. زنان و دختران در جامعه ما آنقدر مسائل دارند که شاید این موضوع در اولویت‌های آخر باشد.
روند صعودی زندانیان مهریه
مدیرعامل ستاد دیه کشور با اعلام روند صعودی زندانیان مهریه، گفت: متاسفانه شاهد هستیم عده‌ای نه با صداق‌های نجومی بلکه به واسطه تعهد مهریه‌های20 سکه‌ای و30 سکه‌ای در پرداخت همین میزان دچار مشکل شده و با وجود بالا رفتن ارزش ریالی این دست از کابین‌ها روانه زندان می‌شوند.
وی می‌گوید: متاسفانه به دلیل مشکلات اقتصادی و به دنبال آن بالا رفتن میزان اختلافات خانوادگی در سال‌های اخیر شاهد این واقعیت تلخ هستیم که نیمی از زندانیان غیرعمد در برخی استان‌ها را بدهکاران مهریه تشکیل می‌دهند. این امر شاید ریشه در معیشت مردم داشته باشد که دارد اما نمی‌توان به این دلیل از فقر فرهنگی برخی خانواده‌ها غافل بود، دلیل این عرض هم شاید آمار مستندی باشد که بیان می‌کند محبوسان ناشی از تعهدات مهریه در صدر زندانیان غیرعمد در استان کرمان قرار گرفته‌اند
امین مردم
رضا صالحی‌امیری استاد دانشگاه به مناسبت درگذشت دکتر محمدامین قانعی‌راد جامعه‌شناس و رئیس انجمن جامعه‌شناسی ایران یادداشتی به قلم آورده است.
در بخشی از این یادداشت آمده است: دکتر قانعی‌راد یک متفکر، جامعه‌شناس و صاحب‌نظر فرهنگی بود و همین مسئله باعث شده تا در یک بعد محدود نماند و در حوزه‌های متنوع به طرح ایده و نظر بپردازد. او جزء آن دسته از بزرگانی بود که فضایل علمی را با خصایل اخلاقی درآمیخته و فضلیت را با معرفت ممزوج کرده‌اند. قانعی‌راد شخصیتی عارف‌مسلک داشت و در عین دستیابی به قله‌های توفیقات علمی، تحقیقاتی و اجرائی (ریاست مرکز تحقیقات علمی کشور و انجمن جامعه‌شناسی ایران) بسیار کم‌ادعا، آرام و بی‌هیاهو بود و از مسائل حاشیه‌ای اجتناب می‌کرد.
وی می‌نویسد: قانعی‌راد جزء جامعه‌شناسانی بود که این رشته را با انگیزه و علایق درونی انتخاب کرده بود. شاهد این امر اینکه با کارشناسی پژوهشگری آغاز کرد، با کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی ادامه داد و با دکترای همان رشته به تحصیلات آکادمیک خود پایان داد. از این منظر، جزء کسانی نبود که بنا بر ضرورت‌ها، جبر زمانه یا دلایل دیگر از رشته‌ای دیگر به جامعه‌شناسی کوچ کرده باشد. او با وجود اشتغالات فراوان علمی و دانشگاهی هیچ‌گاه از احساس مسئولیت اجتماعی و حس تعلق به مردم فارغ نبود و از هیچ‌گونه راهنمایی، همکاری و همیاری – چه در حیطه دانشجویی و چه نهادهای اجتماعی و فرهنگی- فروگذار نمی‌کرد.
لایحه‌ای برای کودکان
شرق گفت‌وگویی با معصومه ابتکار درباره تلاش‌های 10 ساله برای تصویب لایحه حمایت از حقوق کودکان فراهم کرده است. این گفت‌وگو به مناسبت تصویب کلیات لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان با بیش از 70 درصد آرای نمایندگان مجلس انجام شده است.
ابتکار در بخشی از مصاحبه درباره مخالفت‌های صورت گرفته با این مصوبه می‌گوید: متأسفانه ضدیت هم با تصویب لایحه وجود داشت، مخصوصاً در یکی، دو روز اخیر پیامک‌هایی از مخاطبانی ناشناس به دست ما می‌رسید. یک‌سری پیامک برای ما ارسال می‌شود و این خیلی جالب است که بحث خلاف‌شرع‌بودن لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان را پیش می‌کشند و درباره لایحه‌ای صحبت می‌کنند که اصلا از قوه قضائیه آمده است یا خود کمیسیون قضائی که روی این موضوع کار کردند نیروهای متدینی هستند، اما متأسفانه پیامک‌هایی در زمینه غیرشرعی‌بودن این لایحه برای ما آمد و آن را به سند 2030 وصل کردند و من نمی‌دانم چرا عده‌ای اصرار دارند هر اتفاق خوبی را به یک سند خارجی وصل کنند. ما مفاهیم فرهنگی و دینی داریم که از اعتبار و جایگاه علمی بالایی برخوردارند و دلیلی ندارد که فکر کنیم همه‌چیز از جای دیگری خط می‌گیرد. درست است که جریاناتی مثل ناامیدکردن مردم و ایجاد فضای رعب‌ووحشت از جای دیگری خط می‌گیرد، ولی چیزی مثل لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان که ریشه در فرهنگ و مفاهیم عمیق قرآنی و دینی ما دارد که به اهمیت فرزند و توجه به حقوق کودک و توجه به تربیت کودکان و الزامات روحی و روانی کودک می‌پردازد، چگونه می‌تواند از خارج ریشه بگیرد؟ اما خوشبختانه در این رابطه مجلس بسیار هوشمندانه عمل کرد و به تصویب این لایحه رأی داد.
اعتماد
گام مثبتی که ١٠ سال طول کشید
روزنامه اعتماد نیز به تصویب کلیات لایحه حمایت از کودکان و نوجوان در مجلس پرداخته و درباره خصوصیات این لایحه نوشته است: این لایحه در ۵١ ماده و سه فصل تهیه و تدوین شده است. در فصل‌های مختلف این لایحه به کلیات و تعاریف حمایت از کودکان و نوجوانان، تحقیق و رسیدگی و همچنین تدابیر حمایتی از این قشر پرداخته شده است.
نویسنده سپس واکنش نمایندگان مجلس در فضای مجازی در این باره را نیز بازتاب داده است. فاطمه حسینی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون اقتصادی در حساب توییتری‌اش نوشته است: هم‌اکنون کلیات لایحه حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان با رای نمایندگان مجلس دهم به تصویب رسید. گامی موثر در راستای تامین امنیت آینده‌سازان ایران، که با حمایت دولت، تلاش بی‌وقفه اعضای کمیسیون قضایی و همه نمایندگانی که دلسوزانه این مطالبه عمومی را پیگیری کردند، عملی شد.
محمدرضا بادامچی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و نایب‌رییس کمیسیون اجتماعی هم درباره این لایجه در حساب توییتری‌اش نوشت: سرانجام پس از یک‌دهه تاخیر، کلیات لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان تصویب شد. این اولین گام است. این لایحه همه مسائل مربوط به حقوق کودکان را تضمین نمی‌کند. پس از بررسی و تصویب جزییات این لایحه، باید طرح‌ها و لوایح دیگری نیز درباره حقوق کودکان به صحن مجلس بیاید. از مدت‌ها پیش، در جلسات متوالی با پژوهشگران و فعالان حوزه کودکان به دنبال بررسی و رفع کاستی‌های لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان هستیم تا به بهترین نحو ممکن به تصویب رسیده و بیشترین نفع را برای کودکان داشته باشد. با تصویب کلیات، در جزییات لایحه، نظرات کارشناسان اعمال خواهد شد.
آشتی علم و دین
محسن آزموده در شماره امروز به گفت‌وگو با میلاد نوری پژوهشگر فلسفه با موضوع رابطه علم و دین پرداخته است.
در بخشی از این مصاحبه آمده است: وقتی ما به یک کتاب دینی، چه انجیل، چه قرآن، ایمان داریم، یعنی گزاره‌های آن را در باب خلقتِ انسان، خلقت آسمان‌ها و زمین، ماهیت جهان و ماهیت انسان و… پذیرفته‌ایم. بحث بر سر دلالت‌های این ایمان است. نمی‌توان متن دینی را به‌عنوان منبعی که حقیقت را می‌گوید پذیرفت و در عین حال بخش‌هایی از آن را نادیده گرفت. از سوی دیگر، علوم آزاد برای بررسی و فهم طبیعتِ انسان و جهان هیچ توجهی جز به خودِ طبیعت ندارند و مدعی‌اند که با قوای بشری می‌توان آن را شناخت.
دانش و ارزش
محمد ذاکری نیز نگاهی به کتاب «علم و فضیلت» انداخته است. نویسنده کتاب پروفسور لوییس کاروئانا، کشیش یسوعی است که مدرک دکترایش را در رشته تاریخ و فلسفه علم از دانشگاه کمبریج گرفته و اکنون علاوه بر ریاست دانشکده فلسفه دانشگاه رم، به تدریس فلسفه و پژوهش در رصدخانه واتیکان اشتغال دارد. دکترمحمد ابراهیم محجوب، مدرس دانشگاه امیرکبیر نیز کتاب را به فارسی ترجمه کرده است. نویسنده در مقدمه به شکافی اشاره می‌کند که بین دانشمندان علوم طبیعی و فیلسوفان با ارزش‌های اخلاقی حاکم بر فضای علمی ایجاد شده و به قدرتمندان کمک کرده تا از علم به عنوان ابزاری برای بیدادگری خود بهره گیرند و هدف خود را از نگارش این کتاب توجه به موضوعات بنیادی‌تر، مباحث اخلاقی مهم نهفته در عصر علم و در نهایت بررسی اینکه – کدام جنبه از کار دانشمندان می‌تواند روی خصوصیات اخلاقی ایشان تاثیرگذارد- بیان می‌کند. به لحاظ روش‌شناسی نیز روش تحلیلی را در پیش گرفته و خط استدلال خود را در دو سطح پیش می‌برد که یکی پیوند میان دانش و تجربه در علوم و دیگری انشعاب به وضعیتی فراتر است. مع‌الوصف به نظر می‌رسد با وجود اینکه نویسنده تلاش کرده تا با اتخاذ چنین روشی خود را از پیچیدگی‌های این مباحث برهاند، اما بر پیچیدگی‌های درونی کتاب افزوده است.
ایران
اقبال‌های ساختگی برای متفکران شبکه‌ای
ایران در شماره امروز، یادداشتی منتشر نشده از زنده‌یاد دکتر محمدعلی مرادی فیلسوف و جامعه‌شناس منتشر کرده است. یادداشتی که نویسنده در آن کوشیده تا به این سؤال پاسخ دهد که چه می‌شود که در هر دوره از تاریخ تب یک فیلسوف یا متفکر بالا می‌گیرد؟
در بخشی از این یادداشت آمده است: آنچه بسیار دیده شده این است که این اقبال‌ها و استقبال‌های ساختگی و شبکه‌ای بس ناپایدارند و در زمانی دیگر استقبال‌کننده‌ها به سوی کسی دیگر روانه می‌شوند. اما این نکته حائز اهمیت است. کمتر کسی کتب این نوع متفکران را می‌خواند و عمیقاً در آنان تأمل می‌کند. به طور مثال فضای جامعه در دوران پیش از انقلاب به واسطه حضور حکومت شاه و زمینه‌های فکری بازمانده از کودتای 28 مرداد، زمینه‌های چپ بود که با تغییراتی که بعد از سال‌های 40 که رفرم ارضی انجام گرفت خیل عظیم روستاییان به شهرهای بزرگ از جمله تهران سرازیر شدند و بتدریج نسلی از آنان بزرگ و متأثر از فرهنگ والدین خود شدند در نتیجه به سوی متفکرانی کشیده شدند که هم چپ بودند هم عناصر دینی داشتند و عناصر دینی آنان هم از نوع سنتی نبود. به طور طبیعی این نسل جدید مسائل خود را در آینه شریعتی می‌دید اما آنانی که آن دوران را به یاد دارند، می‌دانند که کمتر کسی کتاب‌های شریعتی را با دقت می‌خواند بلکه این کتاب‌ها در اکثر اوقات تهیه می‌شد اما هرگز خوانده نمی‌شد. فقط نکاتی از آن دهان به دهان می‌شد.
دغدغه‌مند ایران و نگران آینده آن
دکتر قاسم پورحسن استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی نیز در یادداشتی از دکتر محمدعلی مرادی یاد کرده و نوشته است: دکتر محمدعلی مرادی همواره با سه مسأله بنیادین در تفکر خود مواجه بود؛ یکی، مسأله فهم درست و بنیادین از غرب. دوم، مسأله ایران و سوم نگاه انتقادی نسبت به پروژه‌هایی که در ایران امروز وجود داشت. دکتر مرادی معتقد بود که ما فهم درستی از غرب نداریم و نتوانسته‌ایم بنیادهای غرب را مورد مطالعه قرار دهیم. از این رو، همواره تأکید می‌کرد که باید آثار عمیق و کلاسیک متون فلسفی مهم غرب را خواند تا فهم درستی از آن به دست آورد. به باور او «فیلسوف باید در کرانه بنویسد» این عبارتی بود که بارها تکرار می‌کرد؛ یعنی، بدون نگاه غرض‌ورزانه یا دلدادگی و بدون پشتوانه‌های ایدئولوژیک بتواند با غرب مواجهه پیدا کند.
جدایی مردان کار از مردان اندیشه
دکتر جبار رحمانی عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی با توجه تشکیل اتاق‌های فکر دولت با نخبگان کوشیده است به این نکته بپردازد که تعامل «نظام دانایی» با «نظام سیاستگذاری» چگونه محقق می‌شود؟
وی در بخشی از نوشتار خود آورده است: نگاهی به عقبه بحث «رابطه نخبگان با دولت» و «مشارکت نخبگان در نهادهای سیاستگذار و تصمیم‌گیر» به‌گونه‌ای بوده است که معمولاً از یک شکاف و ارتباط نداشتن میان مدیران رده بالا و نخبگان صحبت شده است. از یک‌سو مدیران، نخبگان را متهم کرده‌اند که ایدههایشان صرفاً در عالم نظر معتبرند و گاه آنقدر کلی هستند که ربطی به جامعه پیش‌رو و مسائل جاری ندارند و از سوی دیگر، نخبگان نیز همیشه این مدعا را داشته‌اند که مدیران و مسئولان، آنان را جدی نگرفته‌اند و اعتباری برای ایدههایشان قائل نبوده‌اند.
وی همچنین گفته است: به نظر می‌رسد مسأله به این سادگی‌ها هم نیست؛ زیرا در پس هر دولتی، بالاخص در عرصه‌های اقتصادی که این روزها چالش‌های آن بیشتر به چشم می‌خورد، تیم‌های متخصص دانشگاهی مفصلی بوده‌اند که در مراکز کلیدی پژوهشی و تصمیم‌گیری دخیل بوده‌اند و از سوی دیگر عمده مدیران رده بالای دولتی، دستی در نظام دانشگاهی داشته و این روزها هم که اکثرشان فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها هستند و مدرک دکتری دارند. در میانه چه اتفاقی افتاده است که از یک فقدان صحبت می‌شود، فقدانی که واقعاً نمی‌توان گفت آیا درعمل وجود داشته یا نه؟
رسالت
بیشترین صدمه در ترویج فرهنگ حجاب را از عدم هماهنگی خوردیم
رسالت در شماره امروز خود مصاحبه‌ای با فاطمه زعفرانی بهروز، مشاور سابق وزیر بهداشت و دبیرکل زنان پیام‌آور با موضوع حجاب ترتیب داده است.
خانم زعفرانی بهروز با اشاره به مشکلات دختران در جامعه و به‌ویژه بالا رفتن سن ازدواج و تجرد قطعی می‌گوید: معاونت امور زنان باید آسیب‌شناسی کند و ببیند شرایط خاصی که در بعضی از لایه‌های اجتماعی برای دختران ایجاد شده، چرا ایجاد شده و راهکار برطرف کردن آن چیست؟!
وی با انتقاد از طرح مطالبات کاذب برای دختران گفت : متاسفانه شاهدیم که گاه متولیان امر به سمت مطالبات کاذب می‌روند و آدرس غلط می‌دهند . واقعا چقدر اهمیت دارد که دختران و زنان به استادیوم‌های ورزشی بروند؟! این موضوع دغدغه همه دختران و زنان جامعه ما نیست. زنان و دختران در جامعه ما آنقدر مسائل دارند که شاید این موضوع در اولویت‌های آخر باشد.
روند صعودی زندانیان مهریه
مدیرعامل ستاد دیه کشور با اعلام روند صعودی زندانیان مهریه، گفت: متاسفانه شاهد هستیم عده‌ای نه با صداق‌های نجومی بلکه به واسطه تعهد مهریه‌های20 سکه‌ای و30 سکه‌ای در پرداخت همین میزان دچار مشکل شده و با وجود بالا رفتن ارزش ریالی این دست از کابین‌ها روانه زندان می‌شوند.
وی می‌گوید: متاسفانه به دلیل مشکلات اقتصادی و به دنبال آن بالا رفتن میزان اختلافات خانوادگی در سال‌های اخیر شاهد این واقعیت تلخ هستیم که نیمی از زندانیان غیرعمد در برخی استان‌ها را بدهکاران مهریه تشکیل می‌دهند. این امر شاید ریشه در معیشت مردم داشته باشد که دارد اما نمی‌توان به این دلیل از فقر فرهنگی برخی خانواده‌ها غافل بود، دلیل این عرض هم شاید آمار مستندی باشد که بیان می‌کند محبوسان ناشی از تعهدات مهریه در صدر زندانیان غیرعمد در استان کرمان قرار گرفته‌اند
