“اسلام گرایی در غرب” بازاری شد «اسلام‌گرایی در غرب پس از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱» منتشر شد

به گزارش ایبنا، کتاب «اسلام‌گرایی در غرب پس از 11 سپتامبر 2001» نوشته داوود کیانی که به بررسی واکنش مسلمانان و نهادهای اسلامی مقیم در غرب به فشارها و تبعیض‌های اجتماعی پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 پرداخته است، توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شد.
 

بنا بر این گزارش، هدف اصلی این کتاب پاسخ به این پرسش است که شکل‌گیری مجموعه نگرش‌ها و روندهای تقابل‌گرایانه به اسلام پس از 11 سپتامبر 2001، چه تأثیری بر بافت هویتی و فعالیت‌های اجتماعی گروه‌ها و سازمان‌های اسلامی در آن جوامع گذاشته است؟
 

با این‌که امروزه مسلمانان در زمره اقلیت‌های عمده در تمامی کشورهای غربی به شمار می‌روند، اما در این تحقیق به مطالعه حضور و تحلیل فعالیت‌های دینی، سیاسی و اجتماعی آنان در پنج کشور ایالات متحده آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان و روسیه اکتفا شده و این کشورها که در مقایسه با سایر کشورهای غربی بیشترین جمعیت مسلمان را میزبانی می‌کنند، برای میدان مطالعه این پژوهش در نظر گرفته شده‌اند و به هر کدام در یک فصل مجزا پرداخته شده است.
 

نویسنده برای پرهیز از پراکنده‌گویی و رعایت اصل انسجام در جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها، ‌تلاش کرده است تا در قالب سه شاخص، روند اسلام‌گرایی و هویت‌یابی مسلمانان در غرب را مورد ارزیابی قرار دهد؛ یکی گرایش مسلمانان ساکن غرب به مشارکت اجتماعی به منظور حفظ هویت دینی، دیگری گرایش مسلمانان به اسلام به عنوان یک جنبش سیاسی ـ اجتماعی و شاخص سوم گرایش مسیحیان و پیروان سایر ادیان در غرب به اسلام.
 

وی معتقد است که بر اساس مشاهدات به دست آمده در این پژوهش، در یک تقسیم‌بندی کلی می‌توان پنج کشور مورد مطالعه این تحقیق را در ارتباط با نحوه سیاست‌گذاری و مواجهه‌شان با اقلیت‌های مسلمان در آن جوامع به دو دسته تقسیم کرد؛ در یک دسته می‌توان کشورهای امریکا، انگلیس و روسیه را قرار داد که رسماً و عملاًً نوعی سیاست کثرت‌‌گرایانه را در قبال اقلیت‌های مسلمان اتخاذ کرده‌‌اند و باید متذکر شد که کثرت‌گرایی در اینجا به معنای پذیرش حقوق برابر برای مسلمانان همانند دیگر اقلیت‌های دینی نیست، بلکه منظور انعطاف بیشتر دولت و جامعه مدنی در این کشورها در قبال حقوق اجتماعی مسلمانان در مقایسه با شدت بیشتر تبعیض‌های کشورهای آلمان و فرانسه در این رابطه است.
 

نویسنده بر آن است که اگرچه کشورهای دسته اول همچنان به اسلام و مسلمانان به عنوان یک «مسئله» در جوامع خود می‌نگرند، اما آنان با تساهل و مدارای بیشتری نسبت به اقلیت‌های مسلمان ساکن در کشورهای خود برخورد کرده و سعی می‌کنند تا محدودیت‌های کمتری برای فعالیت‌های عبادی و مدنی این اقلیت‌ها وضع کنند. وی در راستای تبیین این نتیجه به این نکته جالب توجه نیز اشاره می‌کند که شدت محدودیت‌ها در آمریکا پس از 11 سپتامبر نسبت به مسلمانان، کمتر از فشارهای اجتماعی و محیطی در جوامع اروپای غربی در خصوص این اقلیت‌ها بوده است.
 

به بیان نویسنده اما در کشورهای دسته دوم که مشخصاً ‌شامل آلمان و فرانسه است، مسلمانان با محدودیت‌های اجتماعی شدیدتری مواجه هستند. بر اساس گفتمان عمومی حاکم بر این جوامع، اسلام با ارزش‌های آنان سازگار نیست و لذا آن گروه از مسلمانانی که می‌خواهند در جوامع یاد شده، ادغام شوند، باید دست از عقاید و ارزش‌های دینی خود بردارند. به دنبال 11 سپتامبر، گفتمان ضداسلامی شکل رادیکال‌تری به خود گرفته؛ چه‌ آنکه از نظر بسیاری، مسلمان بودن مترادف با افراطی بودن و حتی تروریست بودن است. بنابراین برخلاف دسته کشورهای پیشین که از ادغام، برداشت کثرت‌گرایانه داشتند، این دو کشور به ادغام به عنوان یک سیاست همسان‌ساز می‌نگرند.
 

نویسنده کتاب در بیان یکی از علل این امر به این نکته اشاره می‌کند که معمولاً‌ در جوامعی که فاقد تجربه لازم همزیستی با هویت‌ها، قومیت‌ها و فرهنگ‌های متفاوت هستند، رفتاری که با مهاجرین صورت می‌گیرد، ناشی از نگرشی بیگانه‌وار به آنها است. چه آنکه آنها به لحاظ فرهنگی، «دیگری» محسوب می‌شوند. در این جوامع، بیگانه نیز در مظان اتهام و دشمنی بالقوه است؛ دشمنی که تمامیت و یگانگی ملی و فرهنگی کشور میزبان را با تهدید مواجه می‌سازد. این دیدگاه باعث می‌شود که مهاجرین مسلمان حتی اگر به شهروندی نیز پذیرفته شوند، به دلیل بهره‌مندی از هویتی متمایز، بخشی از آن جامعه محسوب نشوند.
 

یادآور می‌شود، کتاب «اسلام‌گرایی در غرب پس از 11 سپتامبر 2001 میلادی» نوشته داوود کیانی، در قطع رقعی، در 364 صفحه و با قیمت 100 هزار ریال توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شده است.
کتاب «اسلام‌گرایی در غرب پس از 11 سپتامبر 2001» که به تحلیل فعالیت‌های دینی، سیاسی و اجتماعی مسلمانان پس از حادثه 11 سپتامبر، در پنج کشور ایالات متحده آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان و روسیه پرداخته است، وارد بازار نشر شد.