نماینده «الازهر»: تبلیغ برای فیلم «محمد (ص)» حرام است

آیت‌الله جوادی‌آملی: همه تلاش کنیم فضای علمی کشور به سمت درستی ادامه مسیر دهد
روزنامه فرهیختگان در صفحه اول، به سخنان آیت‌الله جوادی‌آملی در دیدار دانشگاهیان رودهن و فیروزکوه پرداخته و از قول ایشان آورده است:
– امروز مغز متفکر جامعه، دانشگاه است. اگر دانشگاه به انحراف رود، جامعه به انحراف می‌رود.
– پاسخگویی به شبهات اعتقادی و فرهنگی مهم‌ترین وظیفه استادان و مسئولان فرهنگی دانشگاه است.
دشمن امروز تمرکز خود را بر محیط‌های علمی دانشگاهی و حوزوی قرار داده است. هزاران سایت و شبکه ماهواره‌ای، شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و چاپ میلیون‌ها جلد کتاب و مجله با موضوعات غیراخلاقی و انحرافی امروز نشان از عزم جزم دشمنان دین و اسلام دارد تا نگذارند جوانان ما، استادان ما و دانشگاهیان ما فکر کنند و واقعیت‌ها را از دروغ‌ها تشخیص دهند و این مسئولیت دانشگاهیان را در بیداری جامعه دو چندان می‌کند.
– امروز همه ما مسئولیم که تلاش کنیم فضای علمی کشور به سمت درستی ادامه مسیر دهد.

زمانه‌ای برای اخلاق، ادیان و فرق
فرهیختگان در ادامه معرفی مجلات علمی، به ماهنامه «زمانه» پرداخته و آن را مجله‌ای برای پرداختن به مباحث فکری، فلسفی، فرهنگی و اجتماعی در حوزه معرفت‌پژوهی، دین‌شناسی و معارف و نظامات اجتماعی اسلامی توصیف کرده است.

در این گزارش کوتاه آمده است:
ماهنامه «زمانه»، با رویکرد جامعه‌شناسی تاریخی خود در ساحت‌های اندیشه، فرهنگ و ادبیاتی پویشی را آغاز کرده است که مهم‌ترین هدف آن، بسط و تعمیق گفتمان فکری- فرهنگی انقلاب اسلامی است. زمانه، موضوعاتی مانند اندیشه، ادبیات، هنر، فرهنگ و نهادهای فرهنگی، جهان اسلام، تاریخ معاصر، تاریخ انقلاب اسلامی، رسانه و فضای مجازی، اخلاق، ادیان و فرق، اقتصاد و… را مدنظر قرار داده و در همه‌ این ساحت‌ها به نگرش و رویکرد جامعه‌شناسی تاریخی توجه ویژه کرده است.

این نشریه با هدف ارتقا و ترویج گفتمان انقلاب اسلامی با محوریت گفتمان مجدد دینی، تکیه بر تقویت جبهه فکری فرهنگی انقلاب در بستر گفتمان انقلاب اسلامی، آسیب‌شناسی سیاست‌ها، مهندسی، سازمان‌ها و توجه به تجربیات در حوزه‌های مختلف، بررسی صحیح، آزاداندیشانه و عبرت‌پژوهانه تاریخ تحولات با تاکید بر دوره‌ معاصر، ارتقای توان تحلیل و اصلاح نگرش مخاطب بر مبنای گفتمان انقلاب اسلامی و… در حال فعالیت است. ۸۷ شماره از این ماهنامه در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده و دوره جدید آن به همت کانون اندیشه جوان به چاپ رسیده است. این نشریه به سردبیری مهدی جمالی‌فر منتشر می‌شود. علاقه‌مندان به رصد و چاپ اثر در این مجموعه می‌توانند به تارنمای اصلی آن به نشانی http://www.zamaneh.info مراجعه کنند.

نماینده «الازهر»: تبلیغ برای فیلم «محمد (ص)» حرام است/ سامی یوسف: چون با صادرات فرهنگی ایران مخالف‌اند، با این فیلم هم مخالفت می‌کنند
این روزنامه در صفحه ۸ ، در گزارشی با عنوان «استقبال جهانی از «محمدرسول‌الله(ص)» از قول سامی یوسف نوشته است: «با صادرات فرهنگی ایران مخالف هستند». مهربانو ابدی‌دوست در این گزارش نوشته است:

«سه روز از اکران «محمد رسول‌الله(ص)» پرهزینه‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران می‌گذرد و گزارش‌ها و آمارهای رسمی حاکی از استقبال مردم از این فیلم است که همزمان در ۱۴۳ سینما در ایران در حال اکران است و موفق شده با فروش ۱۷۰ میلیون تومان در روز نخست، رکورد افتتاحیه فروش در سینمای ایران را بشکند .البته بسیج سینماهای کشور برای اکران آخرین ساخته مجید مجیدی در داخل کشور از سوی برخی عوامل فیلم‌های در حال اکران مورد اعتراض قرار گرفته و مدعی شده‌اند که سالن‌های آنها در اختیار این فیلم است. در این میان باید به حرکت اعتراض‌آمیز علی ملاقلی‌پور کارگردان فیلم «قندون جهیزیه» در پخش زنده برنامه مسابقه ستارگان منتخب جهان اشاره کرد. ملاقلی‌پور در گفت‌وگو با ««آنا» درباره حرکت اعتراض‌آمیز خود توضیحاتی داد و خواهان برخورد عادلانه با فیلم‌های در حال اکران از سوی مدیران فرهنگی شد.

همزمان با اکران در ایران، این فیلم در افتتاحیه جشنواره مونترال به نمایش درآمده است و در ادامه واکنش‌های مختلفی را خارج از ایران داشته‌است. از یک‌سو برخی به جشنواره مونترال اعتراض کرده‌اند که چرا یک فیلم با جهت‌گیری سیاسی را در این جشنواره به نمایش درآورده‌اند و از سوی دیگر مخالفانی از کشورهای عربی این فیلم نیز بر مخالفت خود اصرار دارند. تازه‌ترین اعتراض به فیلم مجیدی مربوط به اظهارات نماینده «الازهر» است که تمامی عوامل این فیلم را گناهکار خطاب کرده است. «عباس شومان»، نماینده «الازهر» با اعتراض به اکران و تهیه فیلم «محمد رسول‌الله(ص)» همچنین گفته است: «تبلیغ برای چنین فیلمی حرام است و هر کس آن را مشاهده یا پخش کند، شریک جرم محسوب می‌شود. علیه کارگردان و بازیگران این فیلم باید در دادگاه شکایت کرد و امت اسلام باید با آنان برخورد کنند.»

سامی یوسف خواننده راک، که چندی پیش تلویزیون ایران او را ممنوع‌التصویر اعلام کرد، به مخالفت‌های صورت گرفته علیه فیلم مجیدی واکنش نشان داده و در گفت‌وگو با «رویترز» گفته است: «مطمئنم آنهایی که در الازهر با این فیلم مخالفت کرده‌اند یا دیگر مخالفان فیلم، هنوز این اثر را ندیده‌اند. آنها با فیلم مخالفت می‌کنند فقط به این دلیل که با صادرات فرهنگی ایران مخالف هستند. واقعا شرم‌آور است که تنها دو محصول اصلی درباره زندگی پیامبر اسلام وجود دارد، در حالی که درباره حضرت مسیح، موسی و دیگر پیامبران فیلم‌های زیادی تولید شده است.»

فیل هواد، منتقد وبسایت «گاردین» هم بعد از دیدن ساخته جدید مجید مجیدی به آن چهار ستاره داده و فیلم مجیدی را با فیلم مصطفی عقاد مقایسه کرده است و از نقش ویتوریو استورارو در فیلم می‌گوید و اتفاقات خارق‌العاده‌ای که با حمله ابرهه آغاز می‌شود. این منتقد فیلم «محمد رسول‌الله(ص)» را با «نوح» آرانوفسکی هم مقایسه می‌کند و ساخته آرانوفسکی را به لحاظ تکنیک بالاتر از ساخته مجیدی معرفی می‌کند، اما تاکید دارد که «محمد رسول‌الله(ص)» فیلمی دینی‌تر است که توقع می‌رود کسانی را هم که آشنایی چندانی به تاریخ اسلام ندارند جذب خود کند.

یل هواد از دکور عظیم ساخته جدید مجیدی تعریف می‌کند و آن را پوشاننده پیام رادیکال فیلم دانسته است. در سایت سینمایی «آی‌ام دی بی» هم تا دیروز ۴۲۷ کاربر اینترنتی به این فیلم رای داده‌اند و مجموع امتیاز کسب شده از نظر‌سنجی آنها ۷/۸ درصد از ۱۰ امتیاز بوده؛ رتبه‌ای که کمتر فیلمی موفق به دریافت آن می‌شود. در این سایت تاکنون فیلم‌های «محمد(ص)» (رسالت) ساخته «مصطفی العقاد» ۶/۸، «ده فرمان» ساخته «سیسیل ب. دومیل» ۹/۷، «آخرین وسوسه مسیح» ساخته «مارتین اسکورسیزی» ۶/۷ و «نوح» ساخته «دارن آرنوفسکی» ۹/۵ امتیاز دریافت کرده‌اند. حال باید دید آیا مخالفان فیلم مجیدی دست به کار می‌شوند و با اظهارنظر و رای‌شان، رتبه این فیلم را پایین می‌آورند یا رای‌های مثبت کاربران اینترنتی ادامه خواهد داشت.»

محمدحسین لطیفی: مشکلات بین دولت و تلویزیون مانع ساخت اثری برای امام رضا(ع) شده است
روزنامه فرهیختگان در صفحه «ادب و هنر» از اشتیاق لطیفی برای ساخت اثری برای حضرت امام رضا(ع) خبر داده و به علل تاخیر در ساخت آن پرداخته است. در این خصوص آمده است:

« محمدحسین لطیفی کارگردان سریال پرمخاطب «تنهایی لیلا» از انتظار چندین ساله‌اش برای ساخت سریال «از عشق‌آباد تا عشق‌آباد» در ۱۸ قسمت نوشته حامد عنقا با موضوع امام رضا(ع) گفته است: «این یک کار بسیار دوست‌داشتنی و زیباست و داستان آن در سال‌های میان ۱۳۲۰ تا ۱۳۴۰ اتفاق می‌افتد. سال‌هاست قصه چنین سریالی آماده است و دوست دارم اثری برای امام رضا(ع) بسازم اما ای دریغ که هنوز شرایط آن فراهم نشده است.»

لطیفی تاخیر در ساخت این سریال را به شرایط بد مالی تلویزیون ربط داده و گفته است: «امیدواریم مشکلات بین دولت و تلویزیون رفع شود، البته باید درباره این مسائل حرف بزنیم تا حل شود. بودجه تلویزیون هنوز مشکلاتی دارد، بنابراین ما هم نمی‌توانیم سراغ کارهای سنگین برویم. «از عشق‌آباد تا عشق‌آباد» هم پروژه‌ای نیست که به آسانی ساخته شود. حدود ۶۵ درصد از پروژه «از عشق‌آباد تا عشق‌آباد» در مسکو و در کشورهای تازه استقلال‌یافته اتفاق می‌افتد و کار پرهزینه‌ای است.»

کارگردان سریال «صاحبدلان» درباره خلاصه‌ای از داستان سریال «از عشق‌آباد تا عشق‌آباد» گفته است: «از عشق‌آباد تا عشق‌آباد» درباره شخصیتی به نام ایرج است که به اعضای حزب توده می‌پیوندد و به‌عنوان یک لائیک در مقابل همسرش که مومن و مسلمان است، قرار می‌گیرد…»

عبدالکریمی: عدم توجه به واقعیت‌های تاریخی جهان معاصر، تفکر بومی‌گرایی را به طغیانی آنارشیستیک تحت عنوان مبارزه با غرب سوق می‌دهد
فرهیختگان در صفحه «اندیشه» یادداشت «مبتلایان به رومانتیسم» به قلم بیژن عبدالکریمی، استاد دانشگاه را به چاپ رسانده و به بومی‌گرایی و وضعیت معاصر ما پرداخته است. در این نوشتار آمده است:

«بومی‌گرایی باز و اصیل، برخلاف بومی‌گرایی بسته و غیراصیل، به دلیل گشودگی‌اش به جهان جدید، به‌‌رغم آنکه می‌کوشد در تاریخ و سنت بومی خاستگاهی برای بازتعریف هویت خویشتن در روزگار کنونی پیدا کند، اما کاملا به روند جهانی شدن مدرنیته و اجتناب‌ناپذیر بودن این روند وقوف دارد و دن‌کیشوت‌وار راه جنگ با تجدد را پیش نمی‌گیرد. این در حالی است که بومی‌گرایی بسته و غیراصیل درکی از پدیدار تاریخی جهانی شدن و اجتناب‌ناپذیری روند مدرنیته نداشته، با اسب چوبین تئولوژی و ایدئولوژی درصدد جنگ با تجدد و عالم و آدم روزگار مدرن است و به سختی تن به پذیرش نا‌فرجامی تلاش‌های بی‌حاصل خویش می‌دهد و با تفسیرهای کج و معوج از واقعیت‌ها خواهان سرپوش گذاردن بر بی‌فرجامی خویش است.

عموم بومی‌گرایان، اعم از اصیل و غیراصیل، به استثنای اندک چهره‌هایی، چون احمد فردید و رضا داوری‌اردکانی‌، که از نگرش حکمی و فلسفی عمیق‌تری برخوردار بوده‌اند‌ از اهلی کردن علم و تکنولوژی جدید سخن رانده‌اند و سترگی و صعوبت این ادعا را، آنچنان که شایسته و بایسته است، درنیافته‌اند.

بومی‌گرایی‌های بسته و غیراصیل، که از فقدان نگرش حکمی و فلسفی بیشتری رنج می‌برند، خوش‌بینی و نگاه ساده‌اندیشانه و کودکانه‌تری نسبت به ادعای سترگ رام کردن علم و تکنولوژی غربی در پرتو غایات و نظام ارزشی شرقی داشته‌اند.

در جریانات گوناگون بومی‌گرایی‌ در ایران- اعم از جریانات باز و بسته- به واقعیات تاریخی جامعه ایران و ضرورت توسعه تکنولوژیک و اقتصادی آن، به منزله ضرورتی تاریخی کمتر توجه و تاکید شده است و به جهت تاکید وافر بر عناصر فرهنگی و هویتی و عدم توجه به نیروهای تاریخی روزگار ما، مشخصا منابع جدید قدرت و در راس آن قدرت تکنولوژیک و سازماندهی نظام اجتماعی کار، در جریانات بومی‌گرای غیراصیل و بسته فقدان درک تاریخی و در جریانات بومی‌گرای اصیل و باز نوعی آشفتگی در تفکر تاریخی مشاهده می‌شود.

در دهه‌های گذشته در قیاس با روزگار کنونی روند جهانی شدن از سرعت، شدت و حدت کمتری برخوردار بود، بنابراین هیچ‌یک از جریانات بوم‌گرا پیوندهای ناگسستنی میان جوامع کنونی را به‌خوبی درنیافته، نتوانسته‌اند براساس بصیرتی تاریخی شرایط جهانی کنونی و چالش‌های آن را به فرصتی برای تحول و دگرگونی مثبت تبدیل کنند؛ امری که در جریانات بومی‌گرای بسته و غیراصیل کماکان استمرار یافته است. بنابراین صرفا به اعتبار عدم درک اجتناب‌ناپذیری مدرنیته و نیز عدم توجه به نیروهای تاریخی و منابع قدرت مدرن، ازجمله قدرت تکنولوژیک و سازماندهی نظام اجتماعی کار شاید بتوان همه جریانات بومی‌گرا در ایران را متصف به نوعی رومانتیسم دانست؛ وصفی که به نظر می‌رسد جریانات بومی‌گرای تئولوژیک و ایدئولوژیک کماکان بر آن فائق نیامده‌اند.

به دلیل همین عدم توجه به واقعیت‌های تاریخی جهان معاصر و حرکت از سوی ذهنیت، آرزوها و آرمان‌ها به سوی عینیت و واقعیت‌هاست که تفکر بومی‌گرایی، به‌خصوص از سنخ بسته و غیرپدیدارشناسانه‌اش، را به سوی خطر درغلتیدن به ورطه اندیشه‌های ایدئولوژیک فراتاریخی و ضدتاریخی و همچنین طغیانی آنارشیستیک بر جهان مدرن، تحت عنوان مبارزه با غرب، سوق می‌دهد؛ امری که جوامع شرقی و مسلمان را در معرض سقوط و ورطه‌ای هولناک‌تر از‌- یا لااقل به همان اندازه هولناک‌- غربزدگی قرار می‌دهد و حتی جریانات مدعی بومی‌گرایی را به ضد خود و فراهم‌ساز بسترهای مناسبی برای حرکت شتابان‌تر و عمیق‌تر به سوی غربزدگی، سکولاریسم و نهیلیسم جهان مدرن تبدیل می‌کند.

دیگر عناوین صفحه «اندیشه»:
یادداشت «نوشتن خلاق»، مروری بر نظریه مکتب «ترانسند»/ به قلم احسان صفاپور

اخبار کوتاه صفحه «اندیشه»:
انتشار کتاب جامعه‌شناسی دین: مبادی و پیشینه
کتاب «جامعه‌شناسی دین: مبادی و پیشینه» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. در این کتاب به نقد و بررسی دیدگاه‌های جامعه‌شناسان دین درباره خاستگاه و منشأ دین و کارکردهای آن با رویکرد کلامی پرداخته شده است اما با توجه به اینکه مطالعات اجتماعی درباره دین در عرصه دین‌شناسی علمی ظهور پیدا کرده‌اند، سیری اجمالی درباره بسترها و زمینه‌های شکل‌گیری مطالعات علمی درباره دین مطرح می‌شود. سپس این مساله مطرح می‌شود که آیا مطالعه علمی درباره دین ممکن است؟ در ادامه به نظریات مطرح شده درباره دین از سوی دین‌شناسان اشاره می‌شود. در پایان این فصل نیز ملاحظاتی انتقادی بر مبنای روش‌شناختی مطالعات دینی درباره دین صورت می‌گیرد. در فصل دوم به بحث جامعه‌شناسی دین و در فصل سوم به مناسبات این حوزه از دانش با مهم‌ترین حوزه‌های دین‌پژوهی پرداخته شده است. همچنین در فصل چهارم مکاتب و پارادایم‌های موجود مطالعاتی بررسی می‌شود.

«آیت اشراق» منتشر شد
کتاب «آیت اشراق: تفسیر و تاویل قرآن کریم در آثار سهروردی» به عنوان یکصدودومین کتاب از مجموعه «فلسفه و کلام» نشر هرمس منتشر شد. سیماالسادات نوربخش در این کتاب به نقل، بررسی و تنظیم موارد تفسیر و تاویل آیات قرآن از نگاه سهروردی پرداخته است. نوربخش در این کتاب تفسیرها و تاویل‌های شهاب‌الدین یحیی سهروردی، شیخ اشراق بر آیات قرآن را از آثار گوناگون وی گردآوری کرده و به ترتیب سوره‌ها و آیات مصحف شریف پیش‌روی خوانندگان قرار داده است. «آیت اشراق: تفسیر و تاویل قرآن کریم در آثار سهروردی» در ۶۰۴ صفحه با شمارگان هزار نسخه، به بهای ۳۵ هزار تومان از سوی نشر هرمس منتشر شده است.