به این فیلم‌ها نخندید، ملعونین یواش‌یواش به مبانی دینی رخنه می‌کنند

حاج منصور ارضی: این ملعونین یواش‌یواش به مبانی دینی رخنه می‌کنند؛ مردم حواسشان باشد. به این فیلم‌ها(یکی از سریال های رمضانی و …) نخندند
گزارش بلند «تریبون‌هایی که «فقط» محکوم می‌کنند» که در صفحه ۶ روزنامه شرق منتشر شده، به ورود مداحان به عرصه سیاست پرداخته و تاریخچه اظهارات و اقدامات آنان را در دوره های مختلف سیاسی بررسی کرده است. حامد طیبی در این گزارش آورده است:
«…. در زمستان سال ٧۵ …. زمزمه‌ها برای تعیین کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری آغاز شد و نهایتا پس از کش‌وقوس‌های فراوان مجموعه جریان چپ به سیدمحمد خاتمی رسیدند. اگرچه ناطق نوری سال‌ها «در چشم» بود، اما نامزد جناح چپ، مدتی از عرصه رسمی فاصله گرفته بود …. آن روزها مصادف با ماه محرم بود. ارگان انصار حزب‌الله، یعنی «یالثارات الحسین» ویژه‌نامه‌ای در سطح گسترده در سراسر کشور در هیأت‌ها، تکایا و مساجد توزیع کرد که حملات و اتهاماتی را به کاندیدای جناح چپ نسبت می‌داد. توزیع این ویژه‌نامه به واکنش‌های تندی منجر شد و حتی پس از کشف ماجرای «کارناوال عصر عاشورا»، به‌عنوان یکی از عوامل «موجه‌سازی» آن اقدامات برای بدنام‌کردن خاتمی ارزیابی شد.

این در حالی بود که پوستر کوچک و معروف «سلام بر سه سید فاطمی؛ خمینی، خامنه‌ای، خاتمی» که این سه شخصیت نظام را در حال عزاداری برای سرور و سالار شهیدان نشان می‌داد، یا کارت تبلیغاتی‌ای که یک سوی آن تصویر خاتمی و سوی دیگر، زیارت عاشورای حضرت سیدالشهدا(ع) درج شده بود، برای نشان‌دادن میزان اهمیت این ماه برای هوادارای نامزد جناح چپ طراحی شده بود و اتفاقا میان جوانان و نوجوانان نیز به‌شدت محبوب بود و دست‌به‌دست می‌شد. به‌هرتقدیر، موج ایجادشده توسط جوانان، دانشجویان، فرهنگیان و بسیاری از نیروهای متدین کشور به‌گونه‌ای بود که تحرکاتی ازاین‌دست نتوانست بر آن تأثیر بگذارد. شاهد این مدعا، وضعیت صندوق‌های اخذ رأی در سراسر کشور بود.

تریبون‌هایی برای انتقاد
دولت اصلاحات، آغازبه‌کار کرده بود، اما تریبون‌های خاص، حملات خود به رئیس‌جمهور را شدت بخشیدند. هر اقدامی از سوی دولت برآمده از انتخابات دوم خرداد، «پتانسیل» تبدیل‌شدن به بهانه‌ای برای هجمه داشت. اکران فیلم «آدم‌برفی»، ساخته داوود میرباقری که چند سالی در توقیف به‌سر می‌برد، با واکنش تند یکی از مداحان مواجه شد که صراحتا، حضور یک مرد در «جلد زنان» را ترویج فحشا می‌خواند. طرفه اینکه، فیلم آدم‌برفی به شکلی روشن، پدیده مهاجرت‌های کورکورانه برای افرادی که «عشق آمریکا آنها را کور کرده» را به نقد کشیده بود و رگه‌های وطن‌دوستی آن کاملا پررنگ بود. بعدها همان بازیگر در چندین فیلم مختلف، در هیئت زنان ظاهر شد و اتفاقی هم رخ نداد. در آن مقطع، فضای مجازی مانند امروز نبود که بلافاصله، همه‌چیز را با صوت و فیلم بازنشر دهد. به‌تدریج در ١٨ سال گذشته، این مجموعه‌ها رشد غیرقابل‌تصوری یافته‌اند. آنچه مشخص بود این مجموعه‌ها بنا نداشتند تذکرات درباره شکسته‌شدن ‌شأن مجالس مذهبی با ورود به مسائل جناحی و خطی را جدی بگیرند. ماجرای ترور سعید حجاریان نیز ازجمله وقایعی بود که نگرانی درباره تأثیر اقدامات تخریبی علیه اصلاح‌طلبان و دولت اصلاحات در مراسم و محافل دینی را تشدید کرد چه اینکه اعلام شد برخی متهمان آن پرونده، در چنین فضاهایی مباحث اعتراضی علیه دولت وقت و تئوریسین‌های آن را طرح می‌کردند. حمله به عبدالله نوری و مهاجرانی در حاشیه مراسم نماز جمعه نیز ازجمله حوادث آن مقطع است که جنجال‌ساز شد و از اثرات مباحث طرح‌شده در یکی از تریبون‌ها علیه این چهره‌ها، ارزیابی شد.

همه چیز تغییر می‌کند
ظهور پدیده احمدی‌نژاد در شهرداری تهران، برای گروه‌های منتقد دولت‌های اصلاحات و سازندگی و مشی سیاسی و مدیریتی آنان، به‌مثابه یک فرصت به‌شمار می‌رفت. «محمود» با لباس ساده به هیأت مشخصی در تهران می‌رفت و در کنار «صندلی» مداح می‌نشست و مداحان هم از مشی ساده‌زیستی شهردار تهران و ارزشی‌بودن او تمجید می‌کردند. او در ایام انتخابات ریاست جمهوری نیز از این حمایت‌ها برخوردار بود. اوایل دولت احمدی‌نژاد، پیوندی در ظاهر امر مستحکم میان آنان ایجاد شده بود و یکی از این مداحان به همراه دولت، به سفر استانی می‌رفت. نیمه سال ٨۶ هم‌زمانی انتخابات هشتمین دوره مجلس و ایام محرم، باز هم فرصتی فراهم کرد تا مباحث سیاسی از این تریبون‌ها طرح شود. هر چند گلایه از رفتارهای سیاسی گروهی از مداحان صاحب نام و نزدیک به جریان اصولگرایی در ایام مذهبی مختلف، موضوع جدیدی نبود، اما درپیش‌بودن انتخابات مجلس هشتم، احتمال سازماندهی برای تبلیغ به نفع جریان سیاسی خاص در مقابل رقبای انتخاباتی را تقویت کرده بود.

اولین نشانه‌های شکل‌گیری چنین احتمالی، از سخنرانی حاج «منصور ارضی» در روز عرفه آن سال آشکار شد. او در حسینیه صنف لباس‌فروشان، یکی از رقبای اصولگرای احمدی‌نژاد را به طور غیرمستقیم مورد عتاب قرار داد: «به عمربن‌سعد گفتند که با قتل امام‌حسین(ع) به ملک ری نمی‌رسی که با تمسخر پاسخ داده بود اگر به گندمش نرسم به جوی طویله‌اش که خواهم رسید. برخی ابن‌سعدهای دوران ما هم این‌گونه‌اند. اگر به گندم ریاست‌جمهوری نرسیدند، به جوی شهرداری می‌رسند، به آنجا نرسند مدیرکل فلان‌جا می‌شوند، به جایی آویزان می‌شوند. به جو هم برسند، برده‌اند. ما نباید بگذاریم». این سخنان بلافاصله با واکنش روحانیون و فعالان سیاسی همراه شد و روزنامه همشهری ارگان شهرداری از قول فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح، استفاده از تریبون‌های مذهبی برای تخریب چهره‌ها و مسئولان نظام را مورد اعتراض قرار داد. این بار اعتراض به موضع‌گیری‌های تخریبی مداحان، یک تفاوت عمده با موارد پیشین داشت. چنان‌که در دور جدید، برخلاف سال‌های قبل که اصلاح‌طلبان همیشه در انتقاد از روند موجود تنها بودند، این‌بار اصولگرایان پیش‌قدم شدند. درواقع اگر طی یک دهه فعالیت آنها در حمایت از طیف «راست»، تخریب چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب و البته آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در دستور کار بود، کناررفتن اصلاح‌طلبان بعد از سال ٨۴ سبب شده بود آنها به اختلافات درون‌اردوگاهی خود نیز ورود کنند. به بیان دیگر، متناسب با ایجاد دسته‌بندی‌های مختلف در میان اصولگرایان، تریبون‌داران نیز به صف‌بندی مشغول شده بودند.

بازتاب اظهارات وی تا آنجا بود که گروهی از فرماندهان ارشد دفاع مقدس در نامه‌ای به آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی، رئیس قوه قضائیه، خواستار رسیدگی قانونی به اظهارات این مداح حامی دولت نهم شدند. ولی باوجود این مسائل، آن مداح در جلسه‌ای با حضور جمعی از مداحان در مهدیه تهران به منظور آمادگی برای دهه محرم، نه‌تنها از موضع خویش عقب‌نشینی نکرد، بلکه از سایر مداحان خواست درخصوص مسائل روز جامعه و کشور در برنامه‌ها و جلسات‌شان صحبت کنند. او حتی آن‌گونه که پایگاه خبری فردا گزارش داد، در مراسم عرفه به جز انتقاد از شهردار تهران و صداوسیما و نمایندگان مجلس، وعده داد در روز عاشورا مطالب جدیدتری را عنوان خواهد کرد. در آن روزها نیز استدلال مخالفان طرح این مباحث، آن بود که این تریبون‌ها دارای کارکردی مذهبی است و نباید آلوده به اغراض غیرمذهبی و سیاسی شود. آیت‌الله مکارم‌شیرازی از مراجع تقلید قم در همین رابطه به مداحان سراسر کشور در نیمه دی‌ماه همان سال توصیه کرد که «هیأت‌های مذهبی نباید سکوی پرش برخی احزاب شوند». فارس گزارش داد این استاد حوزه علمیه قم به مداحان گفت: «مجالس عزاداری مکانی برای تبلیغ نمایندگان نیست. نباید مداحان برای یک گروه خاص و یک جناح سیاسی در هیأت‌های خود تبلیغات کنند». در عین حال انتقاداتی که از سوی مراجع تقلید، علما و روحانیون نسبت به رواج خرافه‌گرایی و حتی سبک خواندن مداح‌ها مطرح می‌شود نیز در دایره همین استدلال قرار دارد.

اکثر منتقدان معتقدند از زمانی که فعالان تریبون‌های مذهبی موردحمایت یک جریان سیاسی قرار گرفتند و به اظهارنظر سیاسی در همان تریبون‌های مذهبی عمومی پرداختند، از مسیر اصلی خارج شده‌اند. این در حالی است که سال‌های سال مداحان به‌واسطه «صدای خوش» و «اعتقاد و علاقه به پیشوایان دینی» در مراسم‌های مذهبی به نوحه‌خوانی پرداخته و در میان مردم، صاحب آبرو بودند. برخی روحانیون منصف معتقد هستند فعالیت سیاسی مداحان چندان بدون هزینه هم نبوده است؛ چراکه با گسترش سخنرانی‌های غیرمذهبی مداحان، جایگاه مداحی و نوحه‌خوانی‌ها کم‌رنگ شد و همین موضوع منجر به آن شد که تعدادی از علما و نهادهای دینی درباره خطر انحراف مداحی هشدار دهند. جمعی از مراجع تقلید نیز چندسالی است در قالب سخنرانی یا صدور بیانیه از مداحان می‌خواهند از امکانات هیأت‌های مذهبی در جهت تبلیغ به نفع جناحی خاص استفاده نکنند.

در سال‌های نیمه دهه ٨٠، بخش‌نامه‌هایی از سوی نیروی انتظامی با هدف مقابله با تحریفات عاشورا صادر شد و صداوسیما نیز از پخش مراسم عزاداری که در آن برخی مداحان به بیان جملات غلوآمیز می‌پرداختند، جلوگیری کرد. اعتراض به اقدامات مداحان تا آنجا پیش رفت که نمایندگان مجلس هفتم در سال ٨۴، طرحی را برای «ساماندهی مداحان» ارائه کردند که اعلام وصول نشد. با این حال دولت نهم در ابتدا توجه ویژه‌ای به مداحان از خود نشان داد. یکی از مداحان که به همراه هیأت دولت به سفر استانی می‌رفت، در سفر به خراسان رضوی گفت: «دولت نمی‌تواند همه مشکلات را حل کند و هیأت‌ها باید به دولت کمک کنند». کمک‌های دولت احمدی‌نژاد به این مجالس و تریبون‌ها در آن مقطع، به‌جز انتقادهای روحانیون، جریان‌های همفکر آنان را نیز به اعتراض واداشته است.

«روزنامه حزب‌الله» در همان سال در مطلبی با عنوان «عاشورا بودجه نمی‌خواهد»، از «دولتی‌کردن مراسم عزاداری محرم و صفر» انتقاد کرد. این روزنامه نوشت: «کمک‌های میلیاردی به هیأت‌های مذهبی – مردمی که اتفاقا صفا و صمیمیت آنها در غیردولتی‌بودن و تأمین استقلالی هزینه‌هاست، نمی‌تواند مصداق احیای فرهنگ عاشورا باشد. تشکیل ستاد عاشوراییان فجرآفرین و هزینه چهار میلیاردی برای عزاداری از سوی وزارتخانه‌ای که عنوان فرهنگ بر پیشانی آن خودنمایی می‌کند، امر را مشتبه می‌کند که شاید درک مسئولان فرهنگی از زنده‌نگه‌داشتن فرهنگ عاشورا به توزیع شال عزاداری و برگزاری نمایشگاه و تهیه بنر خلاصه می‌شود». این روزنامه در پایان یادآور شد: «به نظر می‌رسد عاشورا بیش از آنکه بودجه نیاز داشته باشد، به درک صحیح از فلسفه این قیام نیازمند است».

در جریان انتخابات سال ٨٨ هم، حمایت برخی چهره‌های این جریان از احمدی‌نژاد، خبرساز شد. «محمود کریمی» از جمله آنها بود که در تجمع هواداران احمدی‌نژاد پیش از انتخابات ٨٨ حاضر می‌شد. «سعید حدادیان» و «محمد طاهری» نیز دیگر مداحانی بودند که همراه «احمدی‌نژاد» بود و در جشن پیروزی احمدی‌نژاد در ٢۴ خرداد ١٣٨٨ در میدان ولیعصر(عج) تهران پشت سر «احمدی‌نژاد» ایستادند. با این حال «ماه‌عسل» احمدی‌نژاد و مداحان اما پس از آغاز فعالیت دولت دهم به‌ویژه در ماجرای «دورکاری ١١روزه» رئیس دولت به‌تدریج رو به «تلخی» رفت. مداحان پیش از آن هم به نحوه رفتار احمد‌ی‌نژاد با نامه مقام‌معظم‌رهبری برای عزل «اسفندیار رحیم‌مشایی» از پست معاون‌اولی اعتراضاتی داشتند.

…. عملکرد احمدی نژاد در ماجرای برکناری متکی در میانه سفر به سنگال که گفته شد برخلاف نظر مقام‌معظم‌رهبری صورت گرفت و نظایر اینها سبب شد هیأتی‌ها از آن حمایت‌های بی‌دریغ سابق، به نقد و انتقاد برسند و علنا به احمدی‌نژاد هشدار دهند که فکر نکن با تو عقد اخوت بسته‌ایم. در آخرین مورد، ارضی به احمدی‌نژاد توپید که فتنه دینی به سراغش آمده و تصریح کرد که نگران دین اوست و از احمدی‌نژاد انتقاد کرد که دیگر در هیأت‌ها پیدایش نمی‌شود و مدعی شد «نمی‌گذارند بیاید هیأت! و این یک بیماری است». حدادیان هم با حمله توأم به مشایی و احمدی‌نژاد، چنان تعابیری را علیه آنان به کار برد که به قول خودش رسانه‌ها نتوانند این تعابیر زشت را بنویسند. او احمدی‌نژاد را تهدید کرد کاری نکند که از «بهشت حزب‌الله» اخراج شود، همان‌طورکه حضرت آدم با خطایی که مرتکب شد از بهشت برین طرد شد.

حتی در میان وبلاگ‌نویسان احمدی‌نژادی هم جریان «من احمدی‌نژادی نیستم» شکل گرفت و بسیاری از حامیان پروپاقرص احمدی‌نژاد، با اعتراض به مواضع احمدی‌نژاد، جدایی خود را از او و جریانی که از نظرشان جریان انحرافی است، اعلام کردند». پس از طرح مسئله موسوم به «جریان انحرافی» و نزدیک‌شدن دولت احمدی‌نژاد به پایان عمر خود، با دولت احمدی‌نژاد همان کردند که با دولت اصلاحات می‌کردند. فروردین سال ٩٠ ایام فاطمیه فرا رسید. آغاز ایام فاطمیه سال ٩٠، برای احمدی‌نژاد و تیمش هرگز خوشایند نبود چراکه اولین هیأت‌های سیاسی در این ایام با شدیدترین و بی‌سابقه‌ترین حملات علیه آنها آغاز شدند و با ماجرای معنی‌دار استعفا و ابقای حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات، روند آن شدت گرفت.

عصر ایران در همان گزارش نوشت: «با وجود همه این حملات، احمدی‌نژاد اثبات کرده است که اهل عقب‌نشینی و مدارا نیست، حتی اگر سرسختی‌هایش به بهای برائت دوستان هیأتی‌اش و تردید حزب‌اللهی‌ها در درستی انتخابی که کرده‌اند تمام شود.» پس از آن بود که ماجرای شکایت مشایی از چند مداح رسانه‌ای شد و به دادگاه تجدیدنظر رفت. مرداد ٩٢ وکیل سعید حدادیان و منصور ارضی اعلام کرد: «٣٠ مردادماه دادگاه تجدیدنظر پرونده مداحان تهرانی برگزار می‌شود». شب‌های قدر ماه رمضان سال ٩١ بود که حاج‌منصور ارضی و ‌سعید حدادیان درباره رئیس‌جمهور و اسفندیار رحیم‌مشایی اظهارنظر کردند. گفته‌های این دو مداح موجب شد دفتر حقوقی رئیس دولت دهم رسما از طریق دادستانی تهران از دو مداح مطرح تهرانی شکایت کند. براساس این گزارش، انتشار فایل صوتی سخنان مداحان، واکنش‌های گسترده و متفاوتی را به‌دنبال داشت که پس از این ماجرا شکایت از حاج‌منصور ارضی براساس ماده ۶۶٩ قانون مجازات اسلامی به اتهام توهین و افترا به رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور و شکایت از سعید حدادیان براساس ماده ۶٠٨ همین قانون و به اتهام توهین به مقامات دولتی در تیتر رسانه‌ها قرار گرفت.

در همان روزهای دادگاه، سعید حدادیان به این شکایت واکنش نشان داد: «خیلی معلوم نیست که این مسئله برای دادگاه محرز شود، زیرا قصد ما قطعا خیرخواهی بوده است. رئیس‌جمهور هم از رفقای ما بوده و از ما حرف‌شنوی داشته است. نتیجه دادگاه هر چه بشود برای بنده حتما خوب خواهد بود، ولو اینکه نتیجه آن محکومیت من باشد. من به‌خاطر بیان مطلب حقی وارد این عرصه شدم و آن مطلب حق است. در زمینه ادبیات هم باید بگویم بر هرکه دست می‌زنم، از دست رفته است! اگر من بخواهم سخنوری کنم، ادبیات سخنوری را هم دارم، اما متأسفانه فضای جامعه ما به‌گونه‌ای است و ادبیات بعضی از مسئولان به گونه‌ای شده که حقیقتا راه را برای سخن‌گفتن می‌بندند یا راه دیگری را پیش‌روی ما باز می‌کنند که خیلی خوشایند نیست». ماجرای شکایت، ماه‌ها طول کشید تا اینکه براساس حکمی که قاضی پیرعباسی، رئیس شعبه ٢۶ دادگاه انقلاب، صادر کرد، حاج‌‌منصور ارضی از اتهام وارده تبرئه و سعید حدادیان براساس ماده ۶٠٨ قانون مجازات اسلامی به اتهام توهین به مقامات دولتی به پرداخت ۵٠ هزار تومان جریمه نقدی محکوم شد، اما این حکم بدوی بود و دفتر مشایی بار دیگر نسبت به حکم بدوی اعتراض کرد.

فرهاد شهبازوار، وکیل دو مداح تهرانی، در گفت‌وگو با مهر گفت: «چند نکته است که باید رسانه‌ها به آن دقت کنند. اول اینکه مبلغ جریمه و محکومیت سعید حدادیان ۴٠۵ هزار تومان بوده و عدد ۵٠ هزار تومان صحیح نیست. دوم آنکه دولت مهرورزی که شخص رئیس‌جمهور گفته از کسی گلایه نداریم و شکایت نکردیم درست از آب درنیامد و آقای مشایی کلی شکایت کرده‌اند. درباره پرونده این دو مداح تهرانی باید گفت که بعد از حکم دادگاه بدوی یک بار تجدیدنظر برگزار شد، ولی به‌دلایلی مستشار نیامد و دادگاه به تعویق افتاد. حالا قرار بعدی ٣٠ مرداد است. البته در این دادگاه ما هم به حکم سعید حدادیان اعتراض کردیم و مشایی هم به حکم حاج‌منصور ارضی اعتراض کرده است.»

دولت یازدهم و ماجرای تریبون‌ها
روی‌کارآمدن دولت روحانی نیز در شرایطی مشابه دولت اصلاحات رخ داد. برخی تریبون‌ها به‌طور رسمی از نامزدهای نزدیک به جریان اصولگرا حمایت کردند. در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ١٣٩٢، برخی مداحان در صف حامیان «سعید جلیلی» قرار گرفتند و مداحی مشهوری هم در دوران انتخابات منتشر شد که سرود «اصلح‌ترینی» را در رسای «سعید جلیلی» و در حضور او در یک ورزشگاه می‌خواند و حاضران با آن همراهی می‌کردند؛ این فیلم در فضای مجازی بارها دست‌به‌دست شد. اگرچه تا چندماهی پس از آغازبه‌کار دولت، این تریبون‌ها نیز مانند فعالان سیاسی جناح مخالف دولت، سکوت پیشه کرده بودند، اما مهرماه ٩٢ بود که در مراسم روز عرفه، باز هم سعید حدادیان وارد سیاست شد و با اشاره به امکان معرفی دکتر توفیقی به مجلس به عنوان وزیر علوم گفت: «به آقای روحانی تذکر می‌دهم که اگر افراد فتنه‌گر را معرفی کنید، دودش به چشم خودتان می‌رود». او همچنین خطاب به مجلس گفت: «نمایندگان اگر این فرد را تأیید کنند نان در شراب زده‌اند و خورده‌اند».

حالا سخنان اخیر حدادیان در شب دوم ماه مبارک رمضان و مسائل پیش‌آمده در تشییع غواصان سربلند دوران دفاع مقدس، بازهم این مسئله قدیمی را زنده کرده است: «آنها که می‌گویند تحریم مهم نیست، گویی که از جیب مردم بی‌خبرند. آن آقا می‌گوید بعضی‌ها از جیب مردم خبر ندارند! تو دلت واقعا برای مردم سوخته؟ شما کجا می‌نشینی؟ زندگی‌ات چطور است؟ استخر را نفر قبلی خراب کرد، شما دوباره ساختید. می‌گویند رئیس‌جمهور باید گلف‌بازی کند و به استخر برود. شما بروید شنایتان را بکنید». او سپس سراغ آیت‌الله هاشمی رفته است: «من چند حرف با جناب آقای هاشمی دارم. یکی اینکه: در کربلای چهار فرمانده چه کسی بود؟ خودت بودی! سال ۶۵ شما فرمانده بودی. اگر واقعا دلت برای این مردم می‌سوزد، سه چهار تا سؤال من را جواب بده! یک: کدام عید به جای کیش پا شدی رفتی جبهه‌ها؟ این همه مردم رفتند سر زدند. چطور این مردم می‌روند به محل شهادت رفقایشان سر می‌زنند؟ چطور این پدر و مادرها می‌روند به محل شهادت فرزندانشان سر می‌زنند؟ ما باور کنیم که شما دلت برای این مردم می‌سوزد؟ سال‌ها دعوای ما با آقای هاشمی این بود که مقام‌معظم‌رهبری (حفظه‌الله تعالی) روی پایگاه زهدی که اسلام از مسئولان نظام اسلامی می‌خواهد، دارند زندگی می‌کنند؛ تو چرا یاد نمی‌گیری؟ تو که داری، چطور حالا یاد ندارها افتادی؟ از محاکمه مهدی؟ اتهاماتی که به ایشان (مهدی هاشمی) وارد است، برخی‌اش مرتبط به همین تحریم است. بعد وقتی ایشان به این ارتشای به این بزرگی مشغول بود، شما دلت برای مردم نمی‌سوخت!؟»

او به ماجرای دستگیری «فائزه هاشمی» در روزهای پس از انتخابات ریاست جمهوری ١٣٨٨ نیز اشاره کرد و گفت: «واقعا در جریان فتنه دخترشان را همین‌جا (سپاه غرب تهران– مقداد) آوردند. رسما دستگیر شد. رسما علیه نظام داشت تظاهرات می‌کرد. داشت حرف می‌زد و سخنرانی می‌کرد. کلیپ‌هایش هم هست. همان شب به وساطت شما آزادش کردند. چرا نگذاشتید در بازداشت بماند؟ بنده از شخص آقای شاهرودی شنیدم که ما خواهش کردیم بگذارید ما اعمال قانون کنیم. ایشان (آقای هاشمی‌رفسنجانی) وساطت کردند و ما به احترام ایشان قبول کردیم. اگر قرار باشد روزی مردم با آقای هاشمی حرف بزنند، این مردم در سینه‌هایشان خیلی حرف هست. این دیگر خیلی آدم را می‌سوزاند که کسی که در دهه ٧٠ این همه آدم را به اسم خصوصی‌سازی آواره و بدبخت کرد و عده‌ای در تعدیل نیروها بیچاره شدند، آن روز دلش برای کارگران کارخانه‌ها نسوخت!؟ روزهای عزا را در خاطراتش بخوانید و ببینید کجا می‌رود؟ خودت بخوان ببین در خاطراتت نوشتی کجا بودی؟ روز تاسوعا کجا رفتی؟ همین یک سؤال من را پاسخ بده که شما (هاشمی‌رفسنجانی) کدام دفعه یک سر به مناطق جنگی زدی؟ وقتی این همه آدم رفتند شلمچه و دوکوهه و فکه تو که فرمانده جنگ بودی، بلند شدی و رفتی کیش!؟ بعد می‌گویند تشییع جنازه را مصادره کردند».

حدادیان، احمدی‌نژاد را هم بی‌نصیب نگذاشت: «بنده هم موافق نیستم یک نفر با زرنگ‌بازی و رندی برود آن بالا و بنشیند در جایی که جایش نبوده است. آنجا جای نوحه‌خوان‌ها بوده است. این را هم بگویم همین آقای هاشمی یک بار هم از نظام قهر نکرده است. آن آقا ١١ روز رفت نشست در خانه! این آقای موسوی که الان در حصر هست، یک بار می‌خواست قهر بکند، امام یک تشری زد که همه‌چیز جمع شد. حالا بعضی‌ها دنبال این هستند که مهره قبلی را دوباره زنده کنند. این نظام این‌قدر ریشه دارد و رشد کرده است که کسانی که هشت سال رئیس‌جمهور بودند، دیگر جایی برای آمدن ندارند. یک عده هم دنبال پستشان هستند، فکر نکنید دنبال ساده‌زیستی آن آقا هستند. او نشان داد چطور در مقابل ولایت می‌ایستد. حواس‌تان باشد کلاهتان را نبرند».

او «صادق زیباکلام»، استاد دانشگاه تهران را هم خطاب قرار داد: «من برای اولین‌بار این آقای زیباکلام را دعا کنم. این‌بار ۵٠ درصد انصاف به خرج داد و گفت آقای هاشمی ۵٠ درصد عوض شده‌اید! ۵٠ درصد خیلی است. وقتی آن کسی که مرید شماست بگوید خیلی مهم است. من به صداوسیما عرض می‌کنم سخنرانی‌های دهه ۶٠ و ٧٠ آقای هاشمی را از آرشیو بیرون بیاورید. این حرف‌هایی که الان می‌زند، خیلی متناقض با آن وقت‌هاست. این حرف‌هایی که آقای هاشمی درباره امام می‌زند با آن وقت‌ها خیلی متناقض است. همین‌ها را اگر از تلویزیون هم نمی‌توانید پخش کنید، یک نسخه به خودش بدهید تا ببیند چقدر تغییر کرده است. متأسفانه نسل جدید آن حرف‌ها را نشنیده است». پس از این اظهارات، سایت میدان ٧٢ از سایت‌های حامی دولت نیز عکس‌هایی از فرزند حدادیان منتشر کرد و او را مداحی نامید که به دلیل توهین به مقامات نظام، محکوم شده است. پس از آن سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی که حامیان اصولگرایان در آن فعال هستند، به محل چالش طرف‌داران هر یک از این افراد تبدیل شد.

در روز تشییع شهدا نیز محمود کریمی، از مداحان مشهور که چندی قبل در ماجرای «تیراندازی» نامش بر سر زبان‌ها افتاده بود، جملاتی توهین‌آمیز خطاب به رئیس‌جمهور و رئیس مجلس بیان کرد که با واکنش نمایندگان مجلس مواجه شد. با وجود انتشار فایل تصویری این سخنرانی، او این سخنان را تکذیب کرد. منصور حقیقت‌پور، نایب‌رئیس کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس، به این اتفاقات اینگونه واکشن نشان داد:« قوه قضائیه یک‌بار برای همیشه باید پرونده این‌گونه اقدامات را ببندد. متأسفانه در چند سال اخیر بارها شاهد بروز این‌گونه اقدامات بوده‌ایم، ازاین‌رو قوه قضائیه یک‌بار برای همیشه باید پرونده این‌گونه اقدامات را ببندد».

این دومین‌بار بود که علی لاریجانی در معرض هجمه شدید واقع می‌شد. قبل از این در جریان سخنرانی ٢٢ بهمن در صحن حرم حضرت معصومه(س)، عده‌ای با مُهر به رئیس مجلس حمله کردند. در گزارش رسمی تحقیق‌وتفحص از آن حادثه، «زمینه‌سازی‌هایی که در مسجد اهل بیت قم» توسط یک روحانی تندرو صورت گرفته بود، از عوامل تحریک‌کننده حمله‌کنندگان به رئیس مجلس عنوان شد: «یکی دیگر از مسائل تأثیرگذار در تحریک افراد برای حمله به سخنرانی علی لاریجانی، تولید ادبیات هیجان و خشونت توسط سخنرانان «مسجد اهل ‌بیت» در دهه فجر شناسایی شده که تماما فضا را برای اقدام علیه دکتر لاریجانی فراهم کرده بود، متن صوت و تصویر و کدگذاری سخنرانی‌های مذکور در اختیار تیم تدوین‌کننده گزارش قرار دارد.»

با وجود حاشیه‌های ایجادشده اخیر، دو شب قبل در مراسم ویژه ماه مبارک رمضان، یکی دیگر از مداحان مشهور در مسجد ارک، به سراغ سریال «پایتخت ۴» رفته و با اشاره به سکانس مرده‌شورخانه در قسمت دوم این سریال، آن را «تمسخر مرگ» نامید: «با این کارها، معارف دینی را زیر سؤال می‌برند و دین را به تمسخر می‌گیرند. یواش‌یواش به مبانی دین رخنه می‌کنند این ملعونین؛ مردم حواسشان باشد. به این فیلم‌ها نخندید».

روزنامه جمهوری اسلامی در واکنش به این مسائل نوشته است: «ورود مجدد مداحان به صحنه سیاست و تلاش برای کوبیدن بزرگان انقلاب و رئیس‌جمهور هم‌زمان با مطرح‌وکردن افراد خارج از صحنه که این روزها به بهانه‌های مختلف، از جمله تشییع شهدا و محافل مذهبی ماه مبارک رمضان صورت می‌گیرد، یک برنامه حساب شده است که به انتخابات مجلس در اسفند ماه مربوط است.»

با نظام اسلامی مدنظر امام که در آن ظلم، حق‌کشی، استبداد و دیکتاتوری و منیّت نباشد و افراد صفات فاضله داشته باشند، فاصله بسیاری داریم
شرق گفتگوی سایت «جماران» با محمد هاشمی را منعکس ساخته و آورده است:
«نشستن پای حرف کسی که ١٣ سال تجربه ریاست صداوسیما را در زمان امام(ره) برعهده داشته است، هرگز خالی از نکات شنیدنی نیست…. او سخن را با تأکید امام(ره) بر اسلام محمدی(ص) آغاز کرده است و از آنجا به نقش مردم در حکومت اسلامی رسیده است. برادر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با استناد به سخن امام(ره) مبنی‌بر اینکه مجلس عصاره فضایل ملت است، به نقد مجلس شورای اسلامی پرداخته است. در ادامه بخش‌های مهم این گفت‌وگو را باهم می‌خوانیم:
– در نظامی که امام به آن اشاره داشتند، همان طور که گفتم ظلم، تبعیض، منیّت و استبداد جایی ندارد. امام(ره) با کسی رودربایستی نداشتند که برای خوشایند دیگران سخنی بگویند که مطابق با باورها و اعتقادات‌شان نیست.
– نظام مدِنظر امام(ره) نظامی اسلامی بود که در آن ظلم، حق‌کشی، استبداد و دیکتاتوری و منیّت نباشد. نظام ما در صورتی جمهوری اسلامی خواهد بود که افراد صفات فاضله داشته باشند، اما به اعتقاد من با چنین وضعیتی، فاصله بسیاری داریم.
– امام به اندازه‌ای که بر مردم تأکید داشتند، به هیچ‌چیز دیگری سفارش نکردند. فرمایشات ایشان درباره مردم نیز به استناد روش حضرت امیر‌مؤمنان(ع) در حکومت‌داری مطرح می‌شد. افرادی که تأکید امام بر جمهوریت و رأی مردم را زیر سؤال می‌برند، ظلم بزرگی به ایشان می‌کنند.
– درست است انتخابات برگزار می‌شود و مردم هم رأی خود را می‌دهند، اما شرایط ورود به عرصه انتخابات دچار انحراف شده است و پیرایه‌هایی به آن اضافه شده‌است. درواقع تفسیرهایی از انتخابات صورت گرفته است که به‌معنای دخالت در انتخابات است، درحالی‌که امام(ره) با دخالت در انتخابات به‌شدت مخالف بودند.

با برداشتن روسری مقابل نظام ایستاده‌اند/مصباح‌یزدی سرمایه است
این روزنامه در خبری کوتاه، از قول حجت‌الاسلام رفیعی نوشته است:
«تقویت معنویت سبب تقویت هنجارهای اسلامی در جامعه اسلامی می‌شود. متأسفانه برخی، ناهنجاری‌ها را تبدیل به مسائل سیاسی کرده‌اند و تصور می‌کنند با برداشتن روسری و کشف حجاب در مقابل نظام ایستاده‌اند.

این روزنامه همچنین از قول آیت‌الله علم‌الهدی، امام‌جمعه مشهد آورده است: آیت‌الله مصباح‌یزدی سرمایه‌ای در نظام ما هستند که برخی به‌خاطر مسائل سیاسی به ایشان بی‌حرمتی می‌کنند و عده‌ای هم تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند؛ این روش مشرکان قریش است که به پیامبر(ص) جادوگر می‌گفتند.

آل سعود به روایت ویکی لیکس؛ علاقمندی به داشتن اطلاعات شیعیان بحرین
روزنامه شرق در صفحه ۸ مطلبی با عنوان «تطمیع برخی رسانه‌های لبنانی از سوی آل‌سعود» منتشر ساخته و به یکی دیگر از اسناد منتشر شده در سایت ویکی لیکس پرداخته است. در این گزارش آمده است:
«هم‌سوسازی رسانه‌های لبنانی براساس سیاست‌های آل‌سعود با پرداخت پول از سوی مقامات آل‌سعود و درخواست ارائه گزارش درباره شیعیان بحرین از دستگاه اطلاعاتی این کشور، از افشاگری‌های جدید «ویکی‌لیکس» محسوب می‌شوند. به گزارش الاخبار، براساس اسناد منتشر‌شده در پایگاه افشاگر ویکی‌لیکس، شبکه «ال‌بی‌سی» لبنان یکی از رسانه‌های این کشور است که با تطمیع و تهدید عربستان در مقابل هم‌سو‌نشدن با سیاست‌های آل‌سعود مواجه است و سفیر عربستان در لبنان نقش مهمی را در این زمینه ایفا می‌کند. براساس سند دیگری که ویکی‌لیکس منتشر کرده است، وزارت خارجه عربستان با ارسال پیامی به دستگاه اطلاعاتی بحرین، خواستار کسب اطلاعاتی درباره وضعیت، تعداد و همچنین گزارش تحرکات مردمی شیعیان در بحرین شده است. درهمین‌حال، وزارت خارجه عربستان به‌صورت تلویحی صحت اسناد منتشر‌شده از طریق سایت ویکی‌لیکس را تأیید و اعلام کرد: اسنادی که افشا شده است خارج از چارچوب سیاست‌های اعلامی وزارت خارجه و اظهارات و بیانیه‌های مختلف آن درباره مسائل منطقه‌‌ای و بین‌‌المللی نیست. «اسامه بن احمد النقلی»، رئیس بخش اطلاع‌رسانی در وزارت خارجه عربستان سعودی، گفت برخی اسنادی که منتشر شده یا منتشر خواهد شد، مرتبط ‌به گروهی از اسنادی است که در رده بالای حفاظت‌شده قرار دارند. النقلی، حمله الکترونیکی ضد وزارت خارجه عربستان در ٢٣ می ‌گذشته را با انتشار این اسناد مرتبط دانست و گفت سازماندهی‌کنندگان این حمله نتوانستند به شمار زیادی از اسناد حفاظت‌شده که بالغ بر میلیون‌ها سند است، دسترسی پیدا کنند.»

آل سعود به روایت ویکی لیکس؛ نگران از احتمال شکل‌گیری حکومت‌های اسلامی مشابه ایران
شرق به نقل از خبرگزاری صداوسیما به یکی دیگر از اسناد منتشر شده در ویکی لیکس پرداخته و نوشته است که اسناد منتشرشده توسط ویکی‌لیکس حاکی از نگرانی عربستان‌سعودی از از اتحاد اسلام‌گراها و ایران و احتمال شکل‌گیری حکومت‌های اسلامی مشابه ایران در کشورهای عربی است. در یکی از اسناد متعلق به وزارت امور خارجه عربستان‌سعودی درباره ایجاد ائتلاف میان اسلام‌گرایان سنی انقلابی در مصر، سوریه، یمن و اردن و ایجاد حکومتی شبیه ایران ابراز نگرانی شده و این امر تهدیدی برای عربستان‌سعودی به‌شمار آمده است. در این اسناد آمده است که در زمان حکومت اسلام‌گرایان در این کشورها، مشکلات اقتصادی و اجتماعی احتمالا موجب خواهد شد که این حکومت‌ها برای فرافکنی، به بزرگ‌نمایی مشکلات خارجی روی آورند و عربستان‌سعودی یکی از اهداف آنها قرار گیرد. همچنین این نگرانی وجود دارد که رقابت اعضای اخوان‌المسلمین سلفی منجر به جنگ سردی با عربستان‌سعودی شود.»

قصاص حق شماست اما با اخلاق اسلامی و زهرایی مادران این سرزمین، لذت گذشت را بر قصاص ارجح دارید
این روزنامه در صفحه «حوادث» از نامه پدر قاتل بسیجی آمر به‌ معروف به مادر مقتول خبر داده و نوشته است:
«پدر جوانی که در یک درگیری علی خلیلی- بسیجی آمربه‌معروف- را زخمی کرده و سپس باعث مرگ او شده‌ بود، با نوشتن نامه‌ای خطاب به مادر مقتول، خواستار بخشش شد. احسان – متهم ٢۵ساله- به دلیل تذکر علی خلیلی – بسیجی آمربه‌معروف- با او درگیر شد و ضربه‌ای بر او وارد کرد. عوارض ناشی از زخم‌های ایجادشده در بدن علی بعد از سه‌سال باعث مرگ او شد و احسان که پیش از این به اتهام ضرب‌وجرح محکوم شده اما با اعلام گذشت علی خلیلی، آزاد شده ‌بود، این‌بار به اتهام قتل بازداشت و با رأی اکثریت هیأت قضات شعبه ١١٣ دادگاه کیفری‌ استان تهران به قصاص محکوم شد. این رأی مورد تأیید دیوان‌عالی کشور قرار گرفت و اکنون در مرحله استیذان است. پدر احسان که خود جانباز ۶٠‌ درصد است، با ارسال نامه‌ای که نسخه‌ای از آن در اختیار روزنامه «شرق» قرار گرفته‌ است، خواستار بخشش از سوی اولیای‌دم شد. در این نامه آمده ‌است:
«این حرف‌ها، حرف‌های یک جانباز ۶٠‌ درصد جنگ تحمیلی است. شاید بهتر بگویم درددل‌های پدری که در جنگ و مقابل خصم متجاوز زانو نزد و خود را برای ایستاده‌مردن مهیا نمود و حال خود را از برای زانوزدن در برابر مقام شامخ مادری چون تو آماده و مهیا می‌کند.
مادر، خواهرم…
پسرم را به من ببخش. بگذار تا با بخشش تو همگان بدانند بهشت زیبنده زیر پای چون تویی است. فرزند من! پسرم مستحق مرگ نیست و ‌ای مادر بزرگوار تو را به تمام خوبی‌ها، تو را به خون شهدا، تو را به تمام مقدسات سوگند می‌دهم از خون پسر من بگذر!…
با اجرای حکم قصاص، پسر مرحوم مغفور تو هیچ‌گاه باز نخواهد گشت. هر چند که مطمئنم نزد خدای خود روزی می‌گیرد و قطعا دل در گروی قصاص جوان من ندارد. تو خود مادری و من می‌فهمم که چقدر داغ جوان سخت و دشوار است، لیکن اجازه ندهید تا مادری دیگر همچون تو بانوی بزرگوار، طعم تلخ داغ فرزند را تا ابد بر دل داشته باشد.
از شما خواهر بزرگوارم عاجزانه استدعا دارم لختی به دل رئوف و دریایی خود رجوع کنید و در بهار ضیافت الهی (ماه مبارک رمضان) از صاحب این ماه مدد خواسته و اخلاق اسلامی و زهرایی مادران این سرزمین را به منصه‌ظهور بنشانید و لذت گذشت را بر قصاص که البته حق شماست، ارجح بدارید.»
بنا بر این گزارش متهم در حال حاضر در زندان به‌سر می‌برد و در صورت انجام استیذان، پرونده وی برای اجرای حکم به جریان خواهد افتاد.

دارالافتای مصر و بیانیه‌ای در خصوص حرمت خوردن گوشت الاغ
شرق در خبری که به نقل از «الجزیره» منتشر ساخته است، با انتخاب عنوان «مصری‌ها: تا به حال چند الاغ خورده‌ایم؟» به معضل استفاده از گوشت الاغ در رستوران های معروف قاهره پرداخته و به قانون شماره «۵١٧» وزارت کشاورزی مصر در سال ١٩٨۶ اشاره کرده که در ماده سوم آن، ذبح حیوانات به غیر از گاو، گاومیش، بز، گوسفند، شتر و نیز ماکیان را ممنوع می‌کند.
در بخشی از این گزارش آمده است:
به محض پخش خبر مربوط به کشف گوشت الاغ، حرف‌های طعنه‌آمیزی در شبکه‌های مجازی مصر بازتاب پیدا کرد. «احمد سمیر»، شهروند مصری، در جایی نوشت: «از موقعی که این خبر پخش شده، من از خودم می‌پرسم چند بار گوشت الاغ خورده‌ام؟». او می‌افزاید: «الاغ را می‌کشند و به جای گوشت بره کباب می‌کنند و به مردم می‌فروشند.»….
بعد از پخش خبرهای مربوط به ذبح الاغ‌ها در مصر، دارالافتای این کشور با صدور بیانیه‌ای، اعلام کرد، «خوردن گوشت الاغ حرام است». در این بیانیه آمده بود که پیامبر اسلام خوردن گوشت الاغ را نهی کرده است. «شیخ‌محمد عوف»، عضو جبهه علمای الازهر، نیز می‌گوید: «حضرت رسول‌(ص) خوردن گوشت الاغ را حرام کرده است». او ادامه می‌دهد گوشت الاغ را تنها در حالت ضرورت می‌توان خورد؛ یعنی در حالتی که ترس از مرگ باشد و در آن زمان هم فقط باید به اندازه نجات از مرگ خورد. درباره حکم فروش گوشت الاغ نیز شیخ‌محمد عوف می‌گوید: «این امر هم با سخن پیامبر تطبیق پیدا می‌کند که فرمود هرکس غش در معامله کند، از من نیست؛ یعنی مالی را که از این راه به‌دست می‌آورد، حرام است. اگر ثابت شود این کار او موجب بیماری شده باشد، باید تاوانش را بدهد. از آن گذشته باید منتظر مجازات دیگری باشد که ولی امر به دلیل غش در معامله نسبت به او روا می‌دارد.»

شرق در شماره امروز، این عناوین را نیز منتشر ساخته است:
یادداشت «شهیدان همیشه مظلوم‌» به قلم رضا سلیمانی، مدیرکل روابط‌ عمومی مجمع‌ تشخیص مصلحت نظام
یادداشت «میراث ابوریحان برای فرهنگستان» به قلم محمدمهدی شیخ‌جباری، رئیس گروه فیزیک فرهنگستان علوم
یادداشت «آغاز راهی دشوار/ارزیابی پژوهش‌های برتر» به قلم مگردیچ تومانیان، رئیس گروه ریاضی فرهنگستان علوم
یادداشت «در علوم نوین پیشتاز نبودیم، اما دستاوردهای خوبی داشتیم» به قلم یوسف ثبوتی، رئیس گروه علوم‌پایه فرهنگستان علوم
یادداشت «همگام با کاروان جهانی علم» به قلم فرید مر، رئیس گروه زمین‌شناسی فرهنگستان علوم
یادداشت «تحریم کم‌کم وارد آثار هنرمندان می‌شود» به قلم قطب‌الدین صادقی، نویسنده و کارگردان تئاتر
یادداشت «کنسرت والیبال هم منهای زنان» به قلم حسین عبدالهاشم‌پور
«هنرمند باید جامعه را بیدار کند»، گفتگو با احمد شیرزاد، با تنظیم مهسا علی‌بیگی
«با تلویزیون قهرم»، گفتگو با بهزاد فراهانی؛ با تنظیم عسل عباسیان
گزارش «اربابان جنگ/در عراق چه کسی با چه کسی در حال نبرد است؟ » ، تنظیم کننده: عبدالحمید نورزایی، پژوهشگر افغان
«باید بکوشیم تا بار دیگر ایران کانون علم شود»، گزارشی از اولین دوره اهدای جایزه ابوریحان به پژوهشگران جوان علوم پایه
گزارش «اثر انگشت هنرمندان ایرانی در روزهای بلند تحریم»، تنظیم کننده: سارا راد
گزارش «٩٠ درصد طلاق‌ها در تهران توافقی است» با موضوع تغییـر روش طـلاق از غیرتوافقی به روش توافقی/تنظیم کننده: محمدحسین نجاتی
نامه سرگشاده‌ صادق زیباکلام به سعید حدادیان: بی‌احترامی و هتک حیثیت افراد شیوه رایج شده است
دومین خبر خوب برای ورزش زنان؛ حضور زنان محجبه در مسابقات تنیس جهانی
تلاش عربستان برای کشاندن پاکستان به جنگ یمن