نصر به خوبی توانسته مرزی بین بنیادگرایی و اصلاحطلبی دینی تعیین کند
دین آنلاین، روزنامه های «شرق» و «فرهیختگان» را با این عناوین اقتباسی مرور کرده است: «اجتهاد را به عهده حوزه بگذاریم و همه خود را ملتزم به قانون بدانیم/حق نشاط و شادی در چارچوب موازین دینی را برای همه محترم بشناسیم»، «اندیشه لیبرال باید نمونه و مظهر تأمل، تحمل و مدارا باشد نه اینکه در عمل حتی یک نقد بسیار ساده را برنتابیم»، «چه لزومی دارد بحث ورود زنان به ورزشگاهها مطرح شود؟/این بحث که فلان کنسرت در مکانی برگزار شود یا نشود، چه مشکلی را حل میکند؟»، «اشتری لغو کنسرت ها و ممانعت از ورود زنان به ورزشگاه ها را به تدابیر رهبری در پاسداری از دستاوردهای انقلاب گره زد»، «در هر لباس و مقامی با این حکومت مخالفت کنید، بزرگترین منکر را انجام داده اید»، «نماز و امربهمعروف چقدر مظلوم است که شهرداری در آن اول شده است/ می خواهیم دیگر در پایتخت فردی گرسنه نخوابد/قالیباف اجازه نداد حتی یک ریال از بودجه ساخت مسجد کم شود»، «بودجه فرهنگی دانشگاه آزاد 10 برابر افزایش یافته است»، «مسیحیان کنیا و الشباب هر دو منتظر سفر پاپ اند»، «داستان کتاب هایی که با رونویسی کتاب شده اند»، «نصر به خوبی توانسته مرزی بین بنیادگرایی و اصلاحطلبی دینی تعیین کند/در هیچ جای کتاب، ردپایی از آثار نصر و ارجاعاتی به کتاب های او را نمیبینیم»
روزنامه شرق در کنار تیتر اصلی «شنود اتاق مذاکرهکنندگان؛ جزئیات تازه از عملکرد ویروسهای جاسوس»، عناوین «توقف مفتفروشی آب» و «جزئیات ریختوپاشهای تیم احمدینژاد در نیویورک» را در صفحه اول آورده و با تیتر «عمل به قانون آری، اجتهاد شخصی نه» به انعکاس سخنان رئیسجمهوری در کنفرانس خبری روز گذشته پرداخته است.
محمدحسن نجمی نوشته است:
«امروز دومین سالگرد انتخابات ٢۴ خرداد ٩٢ است و دیروز، «حسن روحانی»، رئیسجمهوری، به همین مناسبت، در نشستی خبری شرکت کرد تا پاسخگوی سؤالهای خبرنگاران باشد….
پس از تلاوت آیاتی از قرآن کریم، روحانی سخنانش را آغاز کرد تا نوبت به سؤالهای خبرنگاران برسد. او در ابتدا به ٢۴ خرداد ١٣٩٢ و مشکلاتی که در آن زمان پیش روی کشور بود، اشاره کرد …. و با بیان اینکه هدف بدخواهان نظام این بود که مردم حل مسائل سیاسی را در صندوق آرا نبینند، گفت: «مقاممعظمرهبری حتی کسانی را که ممکن بود از نظام دلگیر باشند، را دعوت به حضور در پای صندوقهای رأی کردند و اعلام کردند آرای مردم امانت است و رأی مردم حقالناس. پس مردم پای صندوقهای رأی شتافتند و با حضور ٧٣ درصدی حماسه بزرگی را آفریدند.»
نوبت خبرنگاران
محدودیتهای رسانهای رئیس دولت اصلاحات یکی از سؤالهایی بود که در زمینه سیاستهای داخلی از رئیسجمهوری پرسیده شد. او در پاسخ به سؤال «ایلنا» مبنی بر اینکه آیا شورایعالی امنیت ملی درباره ممنوعالتصویری کسی که هشت سال سابقه ریاست جمهوری دارد، مصوبهای داشته است، گفت: «اینکه شورای عالی امنیت ملی کسی را ممنوعالتصویر یا ممنوعالخبر کرده، کاملا دروغ است. شورای امنیت ملی هیچ مصوبهای در این زمینه ندارد و اگر کسی هم این را به شورای امنیت ملی انتساب داده خلاف کرده و باید طبق قانون مجازات شود.»
روحانی درباره اقدامات گروههای افراطی و اخلال در سخنرانیها گفت: «ما اولا باید این افراد را نصیحت و جذب کنیم و به آنها بگوییم هدف ٢۴ خرداد ٩٢ این بود که مردم آمدند و گفتند افراط و تفریط نباید باشد و در همه کارها قانون ملاک باشد. ما در زمینه فرهنگی معتقدیم امور فرهنگی باید به اصحاب فرهنگ واگذار شود و فضا را باید بهگونهای ترسیم کنیم تا برای آنهایی که میخواهند از کالای فرهنگی استفاده کنند یا کسانی که میخواهند کالای فرهنگی تولید کنند، مهیا شود. وقتی دستگاهی به عنوان مرجع قانونی برای دادن مجوز تعیین شده است، دخالت دیگران در این امور شایسته نیست»
روحانی با بیان اینکه همه باید به قانون عمل کنیم و به دنبال اجتهاد شخصی نباشیم، گفت: «اگر اجتهاد را به عهده حوزه بگذاریم و همه در چارچوب قانون خود را ملتزم به قانون بدانیم و هر دستگاهی که باید مجوز صادر کند، مجوزش مورد احترام باشد، قانون به اجرا درمیآید. وقتی در چارچوب قانون به یک کنسرت مجوز داده میشود و مردم بلیت میخرند اینگونه دخالتها، نهتنها تضییع حقوق اصحاب فرهنگ است، بلکه تضییع حقوق مردم است.»
روحانی تأکید کرد: «از نظر ما وقتی مجوز قانونی صادر میشود لغو آن مجوز از طرف دستگاهی که قانونا حق ندارد آن را لغو کند، کاملا نادرست است و در مواردی که قوه قضائیه وارد میشود، باید توجیه قانونی برای ورود قوه قضائیه وجود داشته باشد.»
او گفت: «دولت تلاش دارد به بقیه وعدههایش نیز عمل کند و معتقدیم درباره مسائل سیاسی و فرهنگی نیز شرایط با ٢٢ ماه پیش خیلی فرق میکند، اما طبیعی است که به همه اهدافمان نرسیدهایم و حتی ممکن است در پایان چهار سال هم صددرصد اهدافمان محقق نشود.»
موقع رأیدادن خانمها میگوییم فرصت برابر اما بعد…
رئیسجمهوری در پاسخ به سؤالی درباره انتقاد علما از عملکرد فرهنگی دولت و تعبیر رئیسجمهور درباره نیروی انتظامی، گفت: «دولت تعبیر خاصی راجع به نیروی انتظامی ندارد. دولت معتقد است همه دستگاهها، ازجمله نیروی انتظامی باید در چارچوب قانون عمل کنند و من فکر نمیکنم دراینباره اختلافنظری وجود داشته باشد. در سایر مسائل فرهنگی نیز دولت موظف به اجرای قانون است ضمن اینکه حقوق مردم هم باید حفظ شود.»
او با بیان اینکه در زمینه مسائل فرهنگی امام(ره) یک بنبست را باز کردند، گفت: «در آغاز انقلاب خیلیها میگفتند خانمها نباید شعار بدهند، چون اشکال دارد، اما امام خمینی(ره) در پاریس موضعگیری صریحی نسبت به این امر داشتند.» روحانی با اشاره به نقش زنان در جامعه، گفت: «وقتی خانمها میخواهند رأی دهند همه خم میشویم و احترام میگذاریم و میگوییم فرصت برابر وجود دارد اما از انتخابات که میگذریم انگار رأی و عقیده ما عوض میشود. رئیسجمهوری گفت: «خانمها در همه راهپیماییها و مراسمها پیشتازند. ما باید حق نشاط و شادی در چارچوب موازین دینی را برای همه محترم بشناسیم. در این زمینه در کلیات اختلافنظری وجود ندارد. ممکن است در مصادیق اختلافاتی وجود داشته باشد که باید آنها را برطرف کنیم.»
اندیشه لیبرال باید نمونه و مظهر تأمل، تحمل و مدارا باشد نه اینکه در عمل حتی یک نقد بسیار ساده را برنتابیم
شرق در صفحه نخست، یادداشت سعید لیلاز با عنوان «رطبخورده و منع رطب» را منتشر کرده و به حاشیه های نشست تقدیر از مقام علمی دکتر عزت الله فولادوند پرداخته است. نگارنده در این متن، رفتار و سخنان دکتر فولادوند را در شان هیچ یک از طرفین بحث ندانسته و ایشان را به پرهیز از رفتار ضدلیبرالی و همراهی با استبداد سههزار ساله ایران فراخوانده است. در این یادداشت آمده است:
«در مطالعات تاریخی و اجتماعی سالهاست به این جمعبندی رسیدهام که بحث تقدم بین اندیشه بر ماده یا برعکس، اولویت با ماده عینیات است.بر همین اساس در سالهای اخیر همواره با بعضی از دوستان بهخصوص اندیشمندان دارای نگاه لیبرال به دنیا بسیار بحث کردهایم. آنچه که مسلم است و بارها مطرح شده این مهم است که ابتدا واقعیتها و عالم ماده شکل میگیرد و سپس حول محور خود اندیشه را شکل میدهد؛ به عبارت دیگر ابتدا حادثه رخ میدهد و در گام بعدی ایدئولوژیها آن را تبیین میکنند.
این همان حرف «انگلس» است که میگوید: «ایدئولوژی جز لباسی بر تن واقعیتها نیست». با این همه باز هم بین ما و دوستان این بحث جریان داشته است که کدام یک بر دیگری تقدم دارد و شواهد عینی و تاریخی هر نظریه کدام است.
بحثی که چهارشنبه هفته گذشته بین آقایان دکتر مالجو و دکتر فولادوند در جلسه بررسی کارنامه علمی دکتر فولادوند اتفاق افتاد، به گمان نگارنده مصداق بسیار روشن نظریه تقدم ماده بر اندیشه است. دکتر فولادوند با تمام مدارج علمی برجسته و شخصیت قابل احترامی که دارد و صدالبته خدمات بیبدیلی که برای شکلگرفتن نظام فکری ایرانیان بهخصوص در تبیین اندیشههای لیبرالی داشته، در عمل رفتار دیگری را از خود نشان داده است که خلاف باورها و اندیشههایی است که وی سالها برای تبیین آن کوشیده است. اینکه آقای دکتر فولادوند در مقابل نقد بسیار محترمانه و بهجای آقای دکتر مالجو (آنگونه که در نشریات خواندهایم) واکنش تند نشان داده است یک رفتار کاملا ضدلیبرالی و مطابق با تام تاریخ سههزار ساله متکی بر استبداد ایران است. اندیشه لیبرال باید نمونه و مظهر تأمل، تحمل و مدارا باشد اما در عمل حتی یک نقد بسیار بسیار ساده، محترمانه و در چارچوب ادب آقای دکتر مالجو را برنتابیده و آنطور که رسانهها منعکس کردهاند، واکنشی دور از شأن و شخصیت هر دو طرف شکل گرفته است. دکتر فولادوند در شرایطی آنگونه واکنش نشان داده است که دو سخنران دیگر مراسم تعریف و تمجید کاملا درست و بجایی از وی ارائه دادند و در این بین آقای دکتر مالجو در کمال ادب نقدی کوچک به یکی از آثار ایشان میکند که مخاطب اصلی نقد نیز «کارل پوپر» بوده است و نقد بجا و ظریفی هم به انتخاب این اثر برای ترجمه به دکتر فولادوند وارد کرده است. اما گویا دکتر فولادوند فراموش کردهاند که بیش از دو دهه گذشته نقدی به مرحوم محمد قاضی داشتند با همین مضمون که در انتخاب آثار برای ترجمه دقت کافی صورت نمیدهد. درواقع رطبخورده منع رطب میکند و این رفتار وی میتواند یک درس خوب برای علاقهمندان و شاگردان دکتر فولادوند و تبیینگران این اندیشه در ایران و جهان باشد.»
چه لزومی دارد بحث ورود زنان به ورزشگاهها مطرح شود؟/این بحث که فلان کنسرت در مکانی برگزار شود یا نشود، چه مشکلی را حل میکند؟
شرق در صفحه ۲ به دیدار دیروز آیتالله مکارمشیرازی با سردار اشتری، فرمانده نیروی انتظامی پرداخته و این عنوان را انتخاب کرده است است: «لزومی ندارد بحث کنسرتها و ورود زنان به ورزشگاه مطرح شود»
در سخنان آیت الله مکارم آمده است:
– نیروی انتظامی هم وظیفه امنیت فیزیکی را برعهده دارد و هم وظیفه امنیت روانی را. به شورای شهر قم نیز که پس از انتخاب شهردار جدید قم به اینجا آمده بودند، گفتم: فقط عمران شهر وظیفه شما نیست؛ بلکه بحث اخلاق و فرهنگ وظیفه شماست و همه دستگاهها چنین وظیفهای برعهده دارند و نیروی انتظامی نیز چنین است.
– نباید در بیان دولتیها تعبیراتی باشد که سبب زحمت برای نیروی انتظامی شود، برای مثال در شرایط فعلیای که داریم، چه لزومی دارد بحث ورود زنان به ورزشگاهها مطرح شود یا این بحث که فلان کنسرت در مکانی برگزار شود یا نشود، چه مشکلی را حل میکند؟ بدینوسیله یک اختلاف جدیدی با نیروی انتظامی مطرح میشود و این درست نیست.
– باید یک هماهنگی کاملی در این زمینهها صورت گیرد و مردم باور کنند نیروی انتظامی هم ضامن انتظام و امنیت ظاهری است و هم امنیت اخلاقی. وظیفه نیروی انتظامی فقط کنترل چراغ قرمز و سبقت غیرمجاز نیست و باید بقیه وظایف ناجا را هم بپذیرند.
آیتالله مکارمشیرازی گفت:
– مردم در نامههای متعدد به مسئله رفتن زنان به ورزشگاهها و موسیقی ایراد گرفتهاند و از این مسائل ناراحت هستند و میگویند چرا در این زمینه موضع گرفته نمیشود، پس چه ضرورتی دارد این مسائل در شرایط فعلی مطرح شود و با دست خودمان به اختلاف دامن بزنیم؟
اشتری لغو کنسرت ها و ممانعت از ورود زنان به ورزشگاه ها را به تدابیر رهبری در پاسداری از دستاوردهای انقلاب گره زد
روزنامه شرق از میان سخنان فرمانده نیروی انتظامی در سفر به قم، عنوان «ممانعت از حضور در کنسرت و ورزشگاه، وظیفه شرعی ماست» را برگزیده و آورده است:
– تدبیر رهبر انقلاب اسلامی بر این است که از دستاوردهای انقلاب پاسداری کنیم و با توجه به رهنمودهای مراجع تقلید و حمایتهایی که همیشه انجام میشود، امیدوارم بیش از گذشته بتوانیم انجام وظیفه کرده و شرمنده شهدا و امام راحل نباشیم.
– در خصوص مسئله ورود بانوان به ورزشگاهها طبق قانون اقدام میکنیم هرچند ممکن است برخیها خرده بگیرند؛ ولی نیروی انتظامی مجری اجرای قانون است.
– اگر ممانعتی از حضور در کنسرتها و ورزشگاهها انجام میدهیم براساس وظیفه ذاتی و شرعی ماست؛ چراکه در کشوری اسلامی هستیم و پاسداری از ارزشها وظیفه ذاتی ما برشمرده میشود.
در هر لباس و مقامی با این حکومت مخالفت کنید، بزرگترین منکر را انجام داده اید
شرق در صفحه ۲ ، عنوان «حکومت اسلامی بزرگترین معروف عصر حاضر است» را برای گزارش سخنان رئیس دفتر رهبری در گردهمایی علما، روحانیون و طلاب استان گیلان انتخاب نموده و نوشته است:
– حکومت اسلامی بزرگترین معروف عصر حاضر است.
– همه ما با مظاهر گناه مخالف هستیم، اما قطعا مخالفت و مبارزه با حکومت اسلامی بدترین منکر است.
– هرکس در هر لباس و مقامی با این حکومت مخالفت کند، بزرگترین منکر را انجام داده، زیرا برای تشکیل این حکومت خونهای پاک هزاران جوان ریخته شده است.
نماز و امربهمعروف چقدر مظلوم است که شهرداری در آن اول شده است/ می خواهیم دیگر در پایتخت فردی گرسنه نخوابد/قالیباف اجازه نداد حتی یک ریال از بودجه ساخت مسجد کم شود
روزنامه شرق در صفحه ۱۷ از بودجه ۵٢ میلیارد تومانی شهرداری تهران برای کمک به مساجد خبر داده و عنوان «ساخت ۴٠٠ مسجد در پایتخت طی یکسال» را برای این مطلب انتخاب نموده است.
در بخش هایی از این خبر آمده است:
«محمدباقر قالیباف روز گذشته در همایش بزرگ ائمه جماعات مساجد شهر تهران با بیان اینکه شهرداری در برگزاری نماز و امر به معروف اول شد، ادامه داد: من بارها اعلام کردهام نماز و امربهمعروف چقدر مظلوم است که شهرداری در آن اول شده است.
– در تهران ۶٠٠ هزار خانواده ثروتمند و همچنین ٢٠٠ هزارخانوار نیازمند محتاج به نان شب وجود دارند؛ جای سوال است که آیا این خانوارهای ثروتمند نمیتوانند سه نوبت در هفته به فقرا غذا بدهند؟
– شناسایی خانوارهای فقیر و ثروتمند باید با محوریت مساجد در محلات صورت گیرد، امسال تلاش میکنیم با همت و همراهی مجموعه و سازمانهای شهرداری، خیرین به فقرا متصل شوند و حتی مجموعه شهروند نیز تخفیفات ٣٠ الی ۴٠ درصدی برای این سبدهای خیرین در نظر گرفته و درصدد ایجاد ساختار و سازمان نیز هستیم که دیگر در پایتخت فردی گرسنه نخوابد.
– منظور من از فقرا، متکدیانی که ماهانه پنج الی شش میلیون تومان درآمد دارند، نیست؛ افراد محترمی در این شهر زندگی میکنند که حداقلهای زندگی را ندارند و باید با کمک مساجد شرایطی فراهم شود تا خیرین ثروتمند به نیازمندان متصل شوند.
در ادامه این خبر از قول حجتالاسلام صادقزاده، رئیس مرکز فعالیتهای دینی شهرداری تهران، به بودجه ۵٢ میلیارد تومانی شهرداری برای کمک به مساجد اشاره شده و آمده است:
– شهرداری بنا دارد به مساجد پایتخت خدمات ارائه کند و ١۶٠ میلیارد تومان برای ساخت مساجد نیز در نظر گرفته شده است، بنا داریم طی یک برنامه یکساله ۴٠٠ مسجد در پایتخت بسازیم.
– نمیتوان به همه درخواستهای ساخت مسجد پاسخ داد، مگر اینکه اعتبارات مسجدسازی ۵٠ برابر شود.
– حتی یک ریال از بودجه ساخت مسجد کم نشد و قالیباف اجازه نداد مسجدسازی متوقف شود.
– شهرداری بنا دارد شناسایی و کمک به فقرا را از طریق ائمه جماعات انجام دهد. ما بنا نداریم کمیته امداد جدیدی تأسیس کنیم، اما شناسایی فقرا و ثروتمندان میتواند به رفع کاستیها و محرومیتها کمک کند.
در شماره امروز روزنامه شرق، این مطلب نیز منتشر شده است:
ایمن النور در گفتوگو با الجزیره: السیسی هرگز از تخت خود پایین نمیآید/ترجمه محمدعلی عسگری
بودجه فرهنگی دانشگاه آزاد ۱۰ برابر افزایش یافته است
روزنامه فرهیختگان در صفحه ۳ از قول معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی خبر داده است که ۵۰۰ کانون قرآن و عترت در دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت می کنند. هاشمی همچنین گفته است:
– مسائل فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی همانند سایر بخشهای آموزشی، پژوهشی، دانشجویی، عمرانی و… باید به جایگاه اصلی خود دست پیدا کند.
– بهمنظور تحقق اهداف و برنامههای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی، بودجه فرهنگی دانشگاه به ۱۰ برابر افزایش یافته است.
– تمامی فعالیتهای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی مبتنیبر «سند دانشگاه اسلامی»، «نقشه مهندسی فرهنگی کشور» و «چشمانداز ۲۰ ساله دانشگاه» تدوین شده است.
– طرحهای فرهنگی ماندگار در هشت محور و ۳۰۰ سرفصل برنامهریزی و به واحدهای دانشگاهی ابلاغ شده است. واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور باید برنامههای فرهنگی ابلاغ شده را با رعایت فرهنگ، آداب و رسوم و اعتقادات متناسب با منطقه اجرا کنند.
– دانشگاه آزاد اسلامی در سال گذشته بالغ بر ۱۸ همایش درباره سبک زندگی اسلامی- ایرانی برگزار کرده است.
مسیحیان کنیا و الشباب هر دو منتظر سفر پاپ اند
«پاپ فرانسیس در راه آفریقا» عنوان خبر روزنامه فرهیختگان در صفحه ۶ است. در این مطلب آمده است:
«رهبر کاتولیکهای جهان قصد دارد در ماه نوامبر در جریان نخستین سفرش به آفریقا از زمان پاپ شدنش به جمهوری آفریقای مرکزی و اوگاندا سفر کرده و امیدوار است به کنیا نیز برود. پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان در میان جمعی از کشیشان سراسر جهان گفت: «میخواهم کنیا را نیز در سفرم به قاره آفریقا اضافه کنم اما این مساله هنوز قطعی نیست، چراکه مشکلات سازمانی وجود دارد.»
پاپ فرانسیس به جزئیات مشکلات سفرش به کنیا اشارهای نکرد اما وی هدف حملات تروریستهای الشباب که در سومالی مستقر هستند، بوده است. پاپ فرانسیس که در سال ۲۰۱۳ پاپ شد در حال حاضر سفرهای سال جاری میلادیاش به اکوادور، بولیوی و پاراگوئه از ۶ تا ۱۳ جولای (۱۵ تا ۲۲ تیر) و به کوبا و آمریکا در سپتامبر سال جاری میلادی را اعلام کرده است.»
داستان کتاب هایی که با رونویسی کتاب شده اند
فرهیختگان در صفحه «اندیشه»، یادداشت زهرا سلیمانیاقدم با عنوان «پژوهشهای تکراری، تکرار پژوهش» را منتشر ساخته و که در بخش هایی از آن آمده است:
«به تازگی کتابی با عنوان «تاریخ عزاداری» توسط محمد زمانی منتشر شده است که دوباره جریان جدیدی را در انتحال و سرقت ادبی، این بار در حوزه مذهبی و دینی باز میکند. چندی پیش نویسنده کتاب «رسانه شیعه» محسن حساممظاهری در صفحههای شخصی خود در شبکههای اجتماعی ادعا میکند نیمی از کتابش بدون ذکر منبع در کتاب «تاریخ عزاداری» آورده شده است. او کتاب «رسانه شیعه» را با صرف پنج سال پژوهش به تحریر درآورده است که درنهایت در زمستان ۸۷ منتشر شد و به گفته نویسنده این کتاب نخستین اثری بود که با رویکرد جامعهشناسانه درباره آیین عزاداری در ایران منتشر شده و نیز نخستین اثری (حداقل در زبان فارسی) است که در آن سیر تاریخی پیدایش، تکوین و حیات مجالس و آیینهای عزاداری از آغاز؛ یعنی دوران امامان شیعه تا امروز در یک خط تاریخی متصل بررسی شده است.
اما وی در یادداشت خود که منتشر کرده مدعی است کتاب تازه منتشر شده محمد زمانی سرقتی مشهود از کتاب وی است. او در یادداشت خود مینویسد: «یکسری از کتابها به دستم رسید. برحسب علاقه و کارم نخستین چیزی که توجهم را جلب کرد «تاریخ عزاداری» بود که نام جواد محمدزمانی ـ شاعر ـ روی جلدش درج شده بود. در همان تورق اولیه فهمیدم شک و اضطراب من بیجهت نبوده است. بخش عمدهای از کتاب همان مطالب کتاب من بود؛ نقل قولها مستقیما ذکر شده بودند و ارجاعات من مستقیما ارجاع داده شده بود. بعضیجاها البته چند سطری هم برای خالینبودن عریضه افزوده شده بود به متن من. اما لااقل حدود نیمی از کتاب رونویسی و بازنویسی بخشهایی از فصل یک رسانه شیعه بود. کتابساز محترم این اندازه هم انصاف نداشته که حتی در منابع آخر کتاب ساختگی خود (که اغلب آنها را هم از کتابنامه کتاب من کپی کرده)، نامی از رسانه شیعه ببرد. یکجاهایی هم دم خروس بدجور بیرون زده که کار را جالبتر کرده است. مثلا در سرقت منابع، احتمالا برای بالابردن غنای کتاب ساختگی، چند کتاب متفرقه مثل «تجدد و تشخص» آنتونی گیدنز را هم لابهلای منابع دیگر کپی و ذکر کردهاند! (این یعنی کتابساز محترم یا آنقدر ناشی بوده یا این اندازه هم وقت نگذاشته که با خودش فکر کند آخر کتاب گیدنز به موضوع کتاب ساختگیاش چه ربطی دارد)
وی در یادداشت خود یادآور میشود که خودش و ناشر کتاب پیش از هر اقدامی بارها طی نامه و درخواستهایی به ناشر و نویسنده کتاب «تاریخ عزاداری» از آنها خواسته بودند جلوی انتشار این کتاب را بگیرند و ضرر این کار را جبران کنند و با عذرخواهی این اشتباه را پایان دهند اما با وجود نامهنگاریها و پیگیریهای مکرر آنها، مولف و ناشر پاسخی ندادند.
با گسترش این یادداشت در شبکههای مجازی درنهایت محمد زمانی در یادداشتی کوتاه اقدام به پاسخ میکند و مینویسد: «نخست آنکه در کتاب «تاریخ عزاداری» مرحله فیشبرداری برعهده برخی از عزیزانم بوده و مرحله تدوین و تکمیل را حقیر انجام دادهام. بهرغم آنچه گفته شده از کتاب «رسانه شیعه» در متن نام برده شده که نمونهاش صفحه ۱۴۳ کتاب است. منتها در «کتابنامه» مثل چند کتاب دیگر جا افتاده که مستحضرید در بسیاری از کتب اتفاق افتاده است. کتاب انبوهی از مطالب را داراست که در «رسانه شیعه» موجود نیست که این بیش از نیمی از کتاب است. آنچه مورد شکوه آقای حساممظاهری است، مطالب کتاب خودشان نیست، بلکه برخی از مطالب منقول ایشان از کتابهای دیگر است که مالک حقیقی نویسندگان آنها هستند نه ایشان و البته در کتابها و پژوهشهای دیگر نیز بسیاری وجود دارد و من چون فیشبرداری نکردهام اطلاع واثق از همه آنها ندارم. اما فرق فراوانی است بین مطالب ایشان و مطالب منقول ایشان از مثلا شهید مطهری و دکتر شریعتی و… ضمن [آنکه] انبوهی از مطالب کتابم قبل از چاپ به دلیل ضرورت موجزبودن جزوه حذف شد و ضمن آنکه مطلعم این کتاب و چند کتاب دیگر بهمنظور پالایش مطالب غیرآموزشی وغیر ضروری بازنگری خواهد شد….
سرقت احتمالی چطور و چگونه اتفاق افتاده است
محسن حساممظاهری در پاسخ به ادعاهای محمد زمانی بر این ادعا که کتاب وی سرقت نیست، دلایلی را ذکر کرده است که توجه به آنها از منظر ادعای نویسنده نسبت به نوشتهها و تالیفاتش دارای اهمیت است و حقوقی را آشکار میکند که تا پیش از این بسیار زیر پا گذاشته شدهاند….
سرقتهای علمی و ادبی در ایران با ظهور تکنولوژی و امکان کپی و پیست و عدم تدوین حقوق و مجازاتهای دقیق برای این عرصه، وارد دور جدیدی شده است که آینده تحقیق و پژوهش و فضای علمی ایران را به محاق خواهد برد و انتظار میرود که برای این مشکل به سرعت چارهای اندیشیده شود.»
مصادیق دزدی علمی
به زبان ساده دستبرد علمی یا ادبی یعنی رونویسی کارها یا ایدههای دیگران و انتساب آنها به خود. دستبرد فکری اگر در حوزه ادبیات باشد دزدی ادبی، اگر در حوزه هنر باشد سرقت هنری و اگر در حوزه پژوهشهای دانشگاهی انجام شود سرقت علمی نامیده میشود.
نقلقول
اگر جملهای از کسی نقل میشود حتما آن جمله باید در گیومه قرار گیرد و مرجع هم به دنبال آن بیاید. در ضمن باید دقت شود که آیا اجازه استفاده از جمله بهعنوان نقل قول وجود دارد یا نه.
استفاده از نتایج دیگران
استفاده از نتایج اشکال نمودارها (هر چند کوچک و جزئی) باید با ارجاع کامل باشد. اگر از نتیجه منحصربهفرد کسی یا گروهی استفاده میشود حتما باید ارجاع داده بشود.
استفاده از جملههای دیگران
کپی کردن حتی با عوض کردن ساختار جمله باز هم دزدی علمی محسوب میشود. بدین معنی که مثلا تغییر زمان فعل از معلوم به مجهول جمله را از آن شما نمیکند.
استفاده از جملات مقالات خودتان
کپی کردن جملاتی از مقاله قبلی خودتان یا مقالهای که جای دیگری چاپ کردهاید میتواند جرم به حساب آید و اگر هم جرم نباشد کار ناپسندی است.
دزدی علمی غیرعمدی
گاهی سرقت علمی واقعا به صورت اتفاقی است. سرقت علمی اتفاقی هم جرم است (همانطور که اگر شما مستقلا اختراعی را بکنید که قبلا ثبت شده، حق استفاده تجاری از آن را ندارید و استفاده تجاری اتفاقی از آن جرم است). بنابراین بهتر است محقق و نویسنده با دقت بیشتری منابع را مطالعه کند و نت بردارد.
سایهنویس
سایهنویس یا نویسنده در سایه به معنی شخصی است که به اسم کس دیگری آثار او را مینویسد. سایهنویس، نویسنده اثری نوشتاری (مانند کتاب، مقاله، داستان و گزارش) است که با اسم دیگری کار میکند. در میان مشاهیر، مدیران و رهبران سیاسی، مرسوم است که سایهنویسها را به خدمت میگیرند اما این جریان در بین دانشجویان ایرانی هم بسیار رواج پیدا کرده است و مقالات و پایاننامههای خودشان را به سایهنویسها میدهند.
نصر به خوبی توانسته مرزی بین بنیادگرایی و اصلاحطلبی دینی تعیین کند/ در هیچ جای کتاب، ردپایی از آثار نصر و ارجاعاتی به کتاب های او را نمیبینیم
در صفحه «اندیشه» روزنامه فرهیختگان، ذیل عنوان «در دفاع از سنتگرایی»، گزارشی از جلسه «نقد و بررسی کتاب «آفاق حکمت در سپهر سنت: گفتوگوی حامد زارع با سیدحسین نصر و بررسی آفاق حکمت در سپهر سنت» در سرای اهل قلم منتشر شده و آقایان غلامرضا اعوانی، حامد زارع، مهدی فدایی مهربانی و مالک شجاعیجشوقانی به سخنرانی پرداخته اند.
در این گزارش می خوانیم:
مرز میان بنیادگرایی و اصلاحطلبی/ بیواسطه به زبان فارسی پس از ۳۸ سال
نخستین سخنران این نشست، حامد زارع نویسنده کتاب بود که در ابتدای مراسم مختصری درباره چگونگی گردآوری کتاب توضیح داد و گفت: «سنت به بهترین وجه ممکن در افکار سیدحسین نصر بازتاب پیدا کرده و نکته مهم این است که ایشان در حیطهای غیر از اسلام و سنتگرایی قدم نزده است و ما اگر بخواهیم درباره موضوع سنت بدانیم، مجبوریم در این وادی قدم بزنیم. نصر شخصیت ویژهای دارد و به خوبی توانسته مرزی بین بنیادگرایی و اصلاحطلبی دینی تعیین کند که کار کمی هم نیست.»
نویسنده «آفاق حکمت در سپهر سنت» ادامه داد: «این کتاب، بعد از ۳۸ سال اولین اثری از سیدحسین نصر است که بیواسطه و به زبان اصلی با مخاطب ایرانی حرف میزند و چون این اثر دو بار توسط خود ایشان ویراستاری شده، کاملا توسط خود نصر قابل دفاع است. این کتاب به نوعی حاصل تعریف، تصریح و تبیین او از فلسفه، عرفان و سیاست است. به عبارتی در این کتاب بستری فراهم شده تا دکتر نصر مفاهیم را تعریف و تبیین کنند.»
احقاق حق نصر
سخنران بعدی این نشست غلامرضا اعوانی، رئیس سابق موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه بود که بیشتر از اینکه به کتاب مورد بحث و نقد آن بپردازد به ویژگیها و توصیف سیدحسین نصر و سابقه دیرینه دوستی خود با وی پرداخت. اعوانی گفت: «از حامد زارع برای گردآوری اثر تشکر میکنم، چون به نسبت خیلی از روزنامهنگاران که حق را ناحق میکنند، احقاقحق کرده و به دلیل تسلطی که برآثار ایشان داشته و همه کتابهای نصر را خوانده، توانسته انتقادات و سوالات خوب و بجایی را مطرح کند. زارع با اینکه فلسفه نخوانده خیلی خوب از پس بحث برآمده به همین دلیل میتوانم بگویم این کتاب نسبت به خیلی از کتابهای دیگر که شبیه این اثر هستند، ارجح است.»
برخورد بیطرفانه با موضوع
مهدی فداییمهربانی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران سخنران سوم این نشست بود که صحبتهایش معطوف به اثر بود. وی گفت: «کتاب نامبرده مزیت و معایب متعددی دارد؛ یکی از مزیتهای آن، برخورد بیطرفانه نویسنده با موضوع است و اینکه در عین همآوایی با نصر، ایشان را به چالش کشیده و روحیه اقناع نشدن نویسنده بسیار ستودنی است چون باعث شده سوالات پشتسرهم و متعددی مطرح شود. فصل پنجم اثر، فصل مورد علاقه من است و معتقدم اصل کتاب در این فصل خلاصه شده است چون زارع سوالاتی را از نصر پرسیده که تا الان، کسی صراحتا آنها را از ایشان نپرسیده است.» وی افزود: «آفاق حکمت در سپهر سنت» با موضوعات به صورت استدلالی برخورد کرده، به همین دلیل میتوان گفت یک کتاب تحلیلی- استدلالی است.»
مسیر کتاب مشخص نیست /مصاحبهگر مباحث را نیمهکاره گذاشته
آخرین سخنران جلسه، مالک شجاعیجشوقانی، سردبیر فصلنامه تخصصی نقد کتاب فلسفه، کلام و عرفان بود که مدیریت جلسه را هم به عهده داشت؛ صحبتهای مختصر شجاعی بیشتر درباره نقد اثر بود. شجاعی گفت: «ما در هیچ جای کتاب، ردپایی از آثار نصر نمیبینیم و ارجاعاتی به کتاب داده نمیشود، در حالی که میشد حداقل یک کتابشناسی مختصر از ایشان در انتهای کتاب بیاید. نکته دیگر اینکه در تاریخنگاری فلسفه، باید رویکردها مشخص شود؛ اینکه گفتوگوها قرار است در چه مسیری باشند ولی متاسفانه در این کتاب معلوم نیست که در چه مسیری قرار داریم.»
مالک شجاعی جشوقانی افزود: «با وجود همه تلاشی که نویسنده برای ارائه نقد و صراحت کلام داشته، برخی مواقع تحتتاثیر صحبتهای نصر قرار گرفته است. علاوهبراین، مصاحبهکننده در مباحثی مثل تاریخ فلسفه اسلامی، مسائلی را مطرح کرده و وارد بحث هم شده است ولی وقتی با موضع صریح نصر مواجه شده، بحث را نیمهکاره گذاشته است، در حالی که موضوع هنوز جای بحث دارد و انتظار میرفت این سوالها و مباحث ادامه پیدا میکرد.»
فرهیختگان در صفحه اندیشه به این اخبار کوتاه پرداخته است:
نشست فلسفه برای کودکان
کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، چهلمین نشست ترویج کتابخوانی را با عنوان فلسفه برای کودکان و ترویج خواندن برگزار میکند. این نشست با حضور حسین شیخرضایی و حسین شیخالاسلامی برگزار خواهد شد. کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، دوشنبه ۲۵ خرداد از ساعت ۱۵ تا ۱۷ به نشانی خیابان شهید بهشتی، خیابان خالد اسلامبولی، شماره ۳۴ پذیرای علاقهمندان خواهد بود.
جلد دوم خاطرات رفیقدوست
جلد دوم «برای تاریخ میگویم» خاطرات محسن رفیقدوست توسط سوره مهر منتشر شد. به گفته نویسنده این اثر، سعید علامیان، صراحت در پاسخ به سوالات ویژگی مهم این دو جلد است که از این لحاظ این آثار میتوانند منحصربهفرد باشند. گردآوری جلد دوم این خاطرات از خرداد ۹۲ آغاز شد و تا اردیبهشت ۹۳ ادامه پیدا کرده که شامل چیزی حدود ۴۵ ساعت گفتوگو با رفیقدوست است. آقای رفیقدوست با حکم مقام معظم رهبری از سال ۶۸ تا ۷۸ بهعنوان مدیرعامل بنیاد مستضعفان و جانبازان منصوب میشود که جلد دوم این کتاب هم دربرگیرنده خاطرات ۱۰ ساله وی از مسئولیتش در بنیاد مستضعفان است.
حقوق اسلامی و جامعه
مجموعه مقالاتی درباره ارتباط میان شریعت اسلامی و مناسبات موجود در جامعه به قلم گروهی از استادان دانش حقوق در کتاب «حقوق اسلامی و جامعه» منتشر شد. چنانچه در پیشگفتار کتاب آمده است مطالعه حقوق به شیوه میانرشتهای در شمار ضروریترین شاخههای مطالعاتی این دانش قلمداد شده است. هم از این روی هر روزه شاهد گسترش پژوهشهایی از این دست هستیم. مقالههای مندرج در این مجموعه به گسترهها و حوزههای مختلف ارتباط جامعه و دانش حقوق اسلامی اختصاص یافته است. مقالات این مجموعه در عین حال که به مطالعه جنبههای فردی و اجتماعی حقوق و فقه اسلامی در درازنای تاریخ آن میپردازند، در بخشهایی به ارائه چشمانداز حضور حقوق اسلامی در آینده جوامع نیز پرداختهاند.
برگزاری مراسم چهلمین روز درگذشت صادق آئینهوند
مراسم چهلمین روز درگذشت صادق آئینهوند، رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ۲۵ خرداد با حضور شخصیتهای مختلف و برجسته علمی- فرهنگی کشور برگزار میشود. مهدی محقق رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، سیدمحمدحسن ابوترابیفرد نایبرئیس مجلس شورای اسلامی و اشرف بروجردی معاون فرهنگی- اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این مراسم حضور خواهند داشت. این مراسم دوشنبه (۲۵ خرداد) ساعت ۱۰ تا ۱۲ در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به نشانی بزرگراه کردستان، خیابان ایرانشناسی (۶۴)، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، طبقه همکف، سالن حکمت برگزار خواهد شد.
روزنامه فرهیختگان در صفحه «موسیقی» به گفتگو با پیروز ارجمند مدیر کل دفتر موسیقی وزارت ارشاد پراخته و مباحثی در خصوص گروه موسیقی ماه بانو، کلیپ اجرای این گروه، ممنوع الخروجی و دادگاه آن را مطرح نموده است.
دین آنلاین، روزنامه های «شرق» و «فرهیختگان» را با این عناوین اقتباسی مرور کرده است: «اجتهاد را به عهده حوزه بگذاریم و همه خود را ملتزم به قانون بدانیم/حق نشاط و شادی در چارچوب موازین دینی را برای همه محترم بشناسیم»، «اندیشه لیبرال باید نمونه و مظهر تأمل، تحمل و مدارا باشد نه اینکه در عمل حتی یک نقد بسیار ساده را برنتابیم»، «چه لزومی دارد بحث ورود زنان به ورزشگاهها مطرح شود؟/این بحث که فلان کنسرت در مکانی برگزار شود یا نشود، چه مشکلی را حل میکند؟»، «اشتری لغو کنسرت ها و ممانعت از ورود زنان به ورزشگاه ها را به تدابیر رهبری در پاسداری از دستاوردهای انقلاب گره زد»، «در هر لباس و مقامی با این حکومت مخالفت کنید، بزرگترین منکر را انجام داده اید»، «نماز و امربهمعروف چقدر مظلوم است که شهرداری در آن اول شده است/ می خواهیم دیگر در پایتخت فردی گرسنه نخوابد/قالیباف اجازه نداد حتی یک ریال از بودجه ساخت مسجد کم شود»، «بودجه فرهنگی دانشگاه آزاد 10 برابر افزایش یافته است»، «مسیحیان کنیا و الشباب هر دو منتظر سفر پاپ اند»، «داستان کتاب هایی که با رونویسی کتاب شده اند»، «نصر به خوبی توانسته مرزی بین بنیادگرایی و اصلاحطلبی دینی تعیین کند/در هیچ جای کتاب، ردپایی از آثار نصر و ارجاعاتی به کتاب های او را نمیبینیم»بررسی مطبوعات/ یکشنبه ۲۴ خرداد