موضع‌گیری مولوی عبدالحمید درباره اظهار نگرانی‌ از افزایش جمعیت اهل‌سنت

گفتنی است مولوی عبدالحمید در بخشی از این گفت‌و‌گو با اشاره به اینکه وی با کتاب‌های متعدد آشناست و در هیچ یک از آنها مسائل اختلافی و توهین به اهل‌سنت ندیده، از برخی اظهارات ایشان درباره خطر افزایش جمعیت اهل سنت گله‌گزاری کرده است. شاید مولوی عبدالحمید نمی‌دانسته که گله‌گزاری از آیت‌الله مکارم به این  ادبیات و لحن که «سن ایشان بالا رفته و گزارش‌هایی را که به ایشان می‌دهند زودتر باور می‌کنند و بدون تحقیق آنها را مطرح می‌کنند و گزارش‌هایی که ما در ملاقات با ایشان نیز شنیدیم برای ما نگران کننده و تعجب آور بود»، دستاویز برخی سایت‌های افراطی و مخالف دولت اعتدال خواهد شد، چنانکه یکی از این سایت‌ها در گزارش خود آورده است: «تقدیر و حمایت کم سابقه از مولوی عبدالحمید توسط جریانات سیاسی و امنیتی نزدیک به دولت یازدهم که در ماه‎های اخیر موجب شده پای این چهره به رسانه‎های داخلی کشیده شود، زمینه را برای برخی اظهارات وحدت شکن و البته موهن وی نسبت به مراجع عظام تقلید نیز فراهم کرده است، چنانکه وی به تازگی و در یک توهین بی سابقه، بار دیگر وحدت شیعه و سنی را در سیستان و بلوچستان مورد هدف قرار داده و نسبت به یکی از مراجع عظام تقلید سخنان غیرقابل قبولی را بیان کرده است.»

با این حال در سخنان مولوی عبدالحمید که خلاصه‌ای از آن در زیر می آید نکاتی دیده می‌شود که با توجه به دغدغه‌های مطرح شده جای بررسی بیشتر دارد:

ـ سخنان بعضی از علمای برجسته مانند آیت‌الله مکارم شیرازی و امام جمعه محترم مشهد، مایه نگرانی جامعه اهل‌سنت شده است. زیرا هم آیت‌الله مکارم شیرازی از مراجع مطرح در ایران هستند و هم جناب آقای علم الهدی امام جمعه یکی از بزرگترین و مهم‌ترین شهرهای ایران است. این سخنان در نوع خود عجیب است، چون در گذشته چنین سخنانی مطرح نشده است. اظهار نگرانی درباره افزایش جمعیت اهل سنت و یا نگرانی از پیشرفت اهل‌سنت در زمینه‌های فرهنگی و تحصیلی، خرید زمین و سکونت اهل‌سنت در مشهد و شهرهای دیگر، که مایه نگرانی این بزرگواران گردیده است، سخنان بسیار تأسف برانگیزی هستند. زمانی که ما اعتقاد به اخوت اسلامی شیعه و سنی داریم و معتقدیم شیعه و سنی مسلمان، برادر و ایرانی و دو واقعیت هستند؛ نباید چنین سخنانی را بر زبان بیاوریم. شیعه به عنوان اکثریت جامعه ایران حقیقتی‎ است غیرقابل انکار و اهل‌سنت که بزرگترین جمعیت بعد از شیعه را دارند نیز واقعیتی غیرقابل انکار هستند.

ـ هیچ دلیلی برای اظهار نگرانی از جمعیت اهل‌سنت وجود ندارد. اهل‌سنت در گذشته نیز در این کشور بوده‌اند و همین جمعیت را داشتند، به تازگی زاد  و ولد نکرده‌اند. جامعه اهل‌سنت و بسیاری از منابع بارها گفته بودند که جمعیت اهل‌سنت در این کشور حدود 25 درصد است و طبق تحقیقی که خود ما از وزارت کشور داشتیم و از منابع رسمی به صورت محرمانه دریافت کردیم جمعیت اهل‌سنت حدود 20 درصد است. پیش از این وقتی ما می‌گفتیم کسی این واقعیت را قبول نمی‌کرد. مثل معروفی است که ماه همیشه پشت ابر نمی‌ماند. حال که آقایان می‌خواهند جمعیت اهل‌سنت را بررسی کنند می‌بییند جمعیت اهل‌سنت مقداری از حد تصور آنان بالاتر است. اینگونه نیست که این جمعیت اخیراً از راه زاد و ولد بالا رفته باشد. این اشتباه محض است که جمعیت اهل‌سنت افزایش یافته است. حتی بسیاری از علمای اهل‌سنت یک یا دو فرزند بیشتر ندارند. سیاست‌های کاهش جمیعت در گذشته شامل اهل‌سنت هم شده و هم‌اکنون برای فتوای مراجع، علما و مسئولان نظام در مورد افزایش جمعیت گوش شنوایی نیست. به دو دلیل؛ اول به این خاطر که ده‌ها سال علیه افزایش جمعیت تبلیغ نموده و آن را در دل مردم نهادینه کرده‌ایم. لذا مقصر خودمانیم. دوم اینکه مردم با فقر شدید مواجه‌اند و به این سادگی به تولید فرزند اقدام نمی‌کنند.  

متاسفانه برخی می‌خواهند که شیعیان را از این راه تحریک به تکثیر اولاد کنند، ولی این شیوه نادرست است، چراکه تعصبات مذهبی را بالا می‌برد. اگر افرادی چنین قصدی دارند از راه آیات و روایات آنها را تشویق کنند نه با ابراز نگرانی از جمعیت اهل‌سنت. حتی یکی از سخنرانان گفته است از همین امشب تصمیم بگیرید و دست به کار شوید و کلید 5 تا 14 فرزندی را به نیت ائمه بزنید! این آقایان قبلا کجا بودند؟! تغییر این شیوه یک قرن زمان می‌برد. 

مطرح کردن مسایل به این شیوه بر خلاف وحدتی است که استراتژی نظام بوده و رهبری بر آن تاکید دارند که هر کسی اختلاف ایجاد کند شمشیر دشمن را تیز می‌کند و به نفع صهیونیسم و استکبار جهانی کار می‌کند. این سخنان بر خلاف مسیر رهبر انقلاب که بر اتحاد مسلمین تاکید دارد، می‌باشد.

ـ البته خوشبختانه چنین سخنانی در دولت اعتدال‌گرا  و حتی در محافل اصول‌گرایان معتدل جایگاهی نداشته و اکثر مردم ایران از این قبیل سخنان خوششان نمی‌آید، اما این نگرانی وجود دارد که این حرف‌ها در میان افراطیون اثرگذار بوده و برای اهل‌سنت مشکلاتی ایجاد شود و افراد افراطی تحت تاثیر این حرف‌ها قرار بگیرند. این درحالی‌ست که هم‌اکنون اهل‌سنت در بسیاری از مناطق با مشکلات زیادی مواجه هستند و از آزادی‌های  اولیه محروم بوده و حتی برای تعلیم فرزندان، ‌اجاره نمازخانه و اقامه نماز مشکل دارند. در بسیاری جاها فشارهایی وجود دارد، اگر چه دولت جدید برنامه اجرای قانون برای همه را دارد و آزادی‌های قانونی را برای همه ملت ایران از اقوام و مذاهب مختلف فراهم نماید، اما هنوز افرادی که اعمال سلیقه می‌کنند فراوان‌اند.

ـ در منطقه بلوچستان به دلیل وجود اقوام و مذاهب مختلف مسایلی وجود دارد و بسیاری از دولت‌ها که در قضیه عراق و سوریه اختلاف‌نظر دارند می‌خواهند همان مشکلات و درگیری‌ها را به اینجا بکشانند و قدرت‌های جهانی و اسرائیل غاصب نیز تمایل دارند که اختلاف به مرزهای سیستان و بلوچستان کشیده شوند. اما علما و اندیشمندان منطقه در مقابل این توطئه‌ها سینه سپر کرده و در برابر خواست برخی دولت‌ها ایستاده‌اند. ما همان‌گونه که بارها گفته‌ایم گفتمان بهترین راه برای حل اختلافات است و مناسب نیست که بعضی به این اختلافات دامن بزنند. 

ـ مراجع تقلید و علما باید مسیر رهبر انقلاب را در زمینه وحدت اسلامی دنبال کنند؛ مسیری که رهبری جمهوری اسلامی دارند و برای تحکیم وحدت، مجمع التقریب را ایجاد کرده‌اند و همیشه از وحدت سخن می‌گویند.

ـ اظهاراتی که درباره جمعیت اهل‌سنت در مشهد بیان شده است نیز واقعیت ندارد. از آنجایی که مشهد یک شهر تجاری، فرهنگی، زیارتی و سیاحتی است، ‌اهل‌سنتی که در منطقه هستند و قبلا هم بوده‌اند، از روستاهای اطراف مشهد به این شهر می‌روند. این مهاجرت نه تنها در مشهد بلکه در همه شهرها صورت می‌گیرد و با توجه به مشکلات و عدم وجود امکانات کافی، مردم روستا به شهرها مهاجرت می‌کنند. تا جایی که ما بررسی کردیم اتفاق جدیدی در مشهد نیفتاده است. بعضی روستاهای اهل‌سنت اطراف شهر مشهد به علت گسترش شهر، در حوزه شهری قرار گرفته‌اند و تعداد معدودی مهاجرت روستائیان به این شهر صورت گرفته است. لذا آقایان نباید نگران باشند.

ـ  از نزدیکان و اطرافیان مراجع انتظار می‌رود که گزارش‌‌هایی را که به دفاتر مراجع محترم می‌رسد مورد بررسی و تحقیق قرار داده و سپس به مراجع تحویل دهند. از رهبر معظم انقلاب نیز انتظار داریم که این افراد را ارشاد نمایند که این قبیل حرف‌ها از سوی آنان به ویژه ائمه جمعه مطرح نشود. مقام معظم رهبری که بر همه نظارت دارند ارشاد کنند که حرف‌های اختلافی نزنند.

ـ مشکلی که اینجا وجود دارد این است که عده‌ای فکر می‌کنند با برقراری امنیت نان‌شان آجر می‌شود و اگر امنیت حاصل شود دیگر نمی‌توانند آن حرف‌ها را بزنند و در مجلس داد بکشند. این حرف‌هایی که الان برخی آقایان مطرح می‌کنند به این دلیل است که آنها احساس می‌کنند که با روی کار آمدن دولت مردمی تدبیر و امید و توجه این دولت به اقوام و مذاهب، مشکلات امنیتی استان حل خواهد شد و آنان در آینده جایگاهی نخواهند داشت و نمی‌توانند از این راه نان بخورند. تمام نگرانی آنها فقط همین است. وگرنه در استانی که حدود 20 فرمانداری داشته و به اندازه چند کشور اروپایی وسعت داشته و فقر و بیسوادی و مشکلات اقتصادی و… وجود دارد، امکان بروز چند اتفاق، امری عادی است. درست در زمانی که دولت جدید می‌خواهد کارخانه‌های تعطیل شده و شهرک‌های صنعتی را راه اندازی کند و اشتغال ایجاد کند، این افراد فریاد می‌کشند که فلان جا اتفاقی افتاده است، اینها فقط به خاطر موقعیت خودشان فریاد می‌زنند. عده‌ای از همین کانال رأی آورده و به مجلس رفته‌اند، نه با رأی واقعی، بلکه با رأی بادآورده‌ی سحر و ‌احساس می‌کنند که با شرایط جدید در آینده رأیی نخواهند داشت و در دولت تدبیر و امید از چنان معجزه‌ای خبری نخواهد بود. اینها نگران گروگان‌ها و شهیدان نیستند، بلکه نگران موقعیت شخصی خود و گروه‌شان هستند. و إن شاءالله با تدبیر دولت استان مسیر امنیت را پیموده و با معلول ناامنی مبارزه شده و استان امن خواهد شد.

ـ  در استان سیستان و بلوچستان همه اعتدال‌گرا هستند و به همین دلیل بالاترین رأی را به آقای روحانی دادند چون احساس کردند که ایشان اعتدال‌گرا هستند. افراطیون در این استان وجود ندارند و اگر باشند تعدادشان چنان اندک است که اصلا به حساب نمی‌آیند. در استان عقلانیت حاکم است و مدارس ما در دست علمای وجیه و سرشناسی است و همه مدارس شورایی دارند که در آن تصویب شده است که هیچ کس اجازه ندارد علیه مذاهب اسلامی، خصوصا شیعه حرفی بزند و اگر مدرسی از مسائل اختلافی حرفی بزند نمی‌تواند در مدارس ما کار کند. مسیری که علمای این منطقه می‌پیمایند مسیر تقریب بین‌المذاهب، قانون و اخوت و برادری است. در این مدارس تندروی جایگاهی ندارد. کسانی که خلاف این را ادعا می‌کنند، هیچ شناختی از مدارس ما ندارد و گزارش‌هایی که در این رابطه منتشر می‌شوند از طرف افراد دروغ‌گو و مغرض هستند و یا از سایت‌های تندرو و افراطی نقل می‌شوند که این سایت‌ها از جای دیگری آب می‌خورند. اینها افراطیون و تندروهایی هستند که فعالیت‌های‌شان نه به نفع کشور و نظام است و نه به نفع تشیع و ملت ایران.

این افراد حتی در مسیر رهبر انقلاب نیستند و از رهبری حرف شنوی ندارند. اگر گاهی از ایشان سخنی را نقل می‌کنند بخاطر این است که فضای امنی برای فعالیت‌های خود ایجاد کنند. رویه‌ای را که برخی از این سایت‌های تندرو در پیش گرفته‌اند رویه تفرقه و اهانت به اهل‌سنت است و مجله‌ای که در رأس آن شخصیت‌های بسیار موجه و خوبی قرار دارند و یا نمایندگان مجلس آن را اداره می‌کنند بعید است که از این سایت‌ها مطالبی را نقل کرده یا مورد استناد و قضاوت قرار دهد. علت به وجود آمدن برخی از مشکلات عدم اجرای عدالت و نبود نگاه یکسان در گذشته بوده است.

ـ علت اصلی نگرانی که در بعضی محافل وجود دارد این است که اهل‌سنت با اجماع نسبی به جناب آقای روحانی رای دادند و الان نیز با این دولت نزدیک هستند و این اختلاف همان اختلاف جناحی و حزبی است که این افراد اظهار می‌کنند. دوم این که بعضی راضی نیستند در اذهان ملت ایران تصویر واقعی و مثبتی از علمای اهل‌سنت بوجود بیاید که اینها برای جامعه مفید هستند و به نفع کشور هستند و از این که این علما در آزادی سربازان نقش داشتند و سبب خوشحالی ملت گردیدند، خوششان نیامد و همه این تبلیغات سوء را به همین دلیل انجام دادند که در حقیقت بی‌انصافی بزرگی را مرتکب شدند و الله تعالی شنیدند و دانستند که چه گفتند.
به دنبال اظهار نگرانی برخی از مراجع و علما از جمله آیت‌الله مکارم شیرازی و حجت‌الاسلام و المسلمین علم‌الهدی، امام جمعه مشهد، در خصوص افزایش جمعیت اهل‌سنت، سایت سنی‌آنلاین با مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل‌سنت زاهدان، گفت‌وگویی کرده و نظرات وی درباره این موضوع جنجالی پرسیده است.