رئیس مجلس‌العلمای اندونزی درگذشت

محمد احمد سهل بن محفوظ بن عبدالسلام بن عبدالله مشهور به «أمباه الکیاهی» در 17 دسامبر 1937 در روستایی کوچک به نام حاجین که منطقه‌ای علمی و مذهبی در اندونزی است، از توابع منطقه فاطى در جاوای وسطى در خانواده‌ای عالم و مجاهد به دنیا آمد. او از نوادگان شیخ «احمد متمکن» از اولیاء مشهور در آن منطقه بود که قبر او زیارتگاه مردم آن منطقه است.

پدر او «کیاهی محفوظ بن سلام» نیز از علمای به‌نام آن منطقه بود که علاوه بر تدریس علوم اسلامی مدرسه اسلامی «مسلک الهدى» را در سال 1910 میلادی تأسیس کرد که کیاهی سهل محفوظ از سال 1963 مدیریت آن را بر عهده گرفت.

در منطقه حاجین مدارس بسیاری برای تعلیم علوم دینی وجود دارند. به همین دلیل طلبه‌های مرد و زن از جاوای وسطی برای تحصیل علوم اسلامی راهی آنجا می‌شوند. بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مدرسه حاجین «مطالع الفلاح» نام دارد که «کیاهی حامل عبدالسلام بن عبدالله» پدربزرگ کیاهی سهل محفوظ آن را در سال 1912 میلادی تأسیس کرد.

از آنجا که عموها و بستگان کیاهی سهل محفوظ نیز همگی عالم دین بودند، او نیز به سنت خاندان‌های علمای اندونزی، دروس دینی خود را از کودکی نزد پدر خویش آغاز کرد و موفق شد در سن شش سالگی قرآن کریم را حفظ کند.

در خلال اشغال اندونزی توسط نیروهای ژاپنی، پدر او به مبارزه با استعمار ژاپن پرداخت و در اثر همین مبارزه در سال 1944 توسط نیروهای ژاپنی به شهادت رسید. پس از شهادت پدر، کیاهی سهل محفوظ که تنها هفت سال سن داشت، تحت تعلیم و تربیت عموهای خود «شیخ على مختار» و «شیخ حامل عبدالله سلام» قرار گرفت و در سال 1953 در سن 16 سالگی مدرک دیپلم خود را از مدرسه دینی «مطالع الفلاح» دریافت کرد.

کیاهی سهل محفوظ پس از دریافت مدرک خود برای ادامه تحصیل در سال 1957 راهی شهر «کدیری» در جاوای شرقی شد تا در مدرسه شیخ خازن و شیخ حیات مکی به تحصیل علوم بپردازد. او در این مدارس کتاب احیاء علوم الدین اثر امام محمد غزالی که محتوای دینی، اخلاقی و عرفانی دارد و کتاب «بغیه المسترشدین فی تلخیص فتاوی بعض الائمه من العلماء المتاخرین» در فقه شافعی را نزد اساتید مطرح آنجا فرا گرفت.

پس از آن برای تحصیل راهی شهر «ساران» در ایالت رامبان شد و نزد شیخ زبیر بن دحلان از علمای مشهور آنجا به تحصیل تفسیر البیضاوی و مغنی اللبیب و عقود الجمان پرداخت و پس از اتمام این دروس برای تدریس در همان مدرسه برگزیده شد و کتاب «طریقه الحصول علی غایه الوصول» در زمینه روش تدریس کتاب ملمع را تألیف کرد. از ویژگی‌های او می‌توان به حافظه قوی و نظم و زندگی زاهدانه علی‌رغم امکانات مادی او اشاره کرد.

کیاهی محفوظ در کنار دروس دینی به آموختن علوم جدید نیز همت گماشت و مدیریت و روان‌شناسی را نزد استاد امین فوزان الحاجینی آموخت و در کنار این درس‌ها، زبان انگلیسی را نیز آموخت. دانشگاه اسلامی «شریف هدایت‌الله» در اندونزی به پاس خدمات شایان او در نشر فقه اسلامی (مذهب شافعی) و توسعه مدارس اسلامی دکترای افتخاری اعطا کرد. او در فاصله سال‌های 2000 تا 2010 میلادی مسؤولین ریاست مجلس العلمای اندونزی را بر عهده داشت. از کیاهی سهل محفوظ تألیفاتی در زمینه علوم دینی به جا مانده که عبارتند از: «طریقه الحصول على غایه الوصول فى أصول الفقه»، «البیان الملمع عن ألفاظ اللمع فى أصول الفقه»، «فیض الحجا على نیل الرجا منظومه سفینه النجا فى الفقه»، «الفرائد العجیبه فی بیان الإعراب الغریبه فی النحو»، «الفوائد النجیبه شرح الفرائد العجیبه فى النحو»، «لمعه الهمه إلى المسلسلات المهمه فى الحدی»، «الثمرات الحاجینیه فى اصطلاحات الفقهاء الشافعیه»، «انتفاخ الودجین فى اختلاف علماء حاجین حول البیع بالزجاجین». از او مقالات زیادی در مجلات مختلف به زبان اندونزیایی چاپ شده که در سه جلد تحت عناوین ذیل چاپ شده‌اند: «فقه اجتماعی»، «سخنرانی‌های سهل محفوظ»،‌ «آشنایی با مدارس اسلامی اندونزی».

او با همکاری شیخ مصطفی بشری، دایره‌المعارف «الإجماع» را به زبان اندونزیایی ترجمه کرد. کیاهی سهل در طول عمر خود مسؤولیت‌های بسیاری را بر عهده گرفت و پیش از وفات خود رئیس عام نهضه العلمای اندونزی و رئیس عام مجلس العلمای اندونزی و مدیر دانشگاه اسلامی جفارا و مدیر مدرسه اسلامی مطالع الفلاح و از اعضای شورای مشورتی تربیت ملی اندونزی بود. او از علمای پیش‌تاز اندونزی در زمینه تقریب بین مذاهب اسلامی بود. سرانجام کیاهی سهل محفوظ در روز پنج‌شنبه 24 ژانویه 2014 در سن 74 سالگی درگذشت.
کیاهی احمد محمد سهل محفوظ رئیس مجلس العلمای اندونزی در 74 سالگی درگذشت.