امیر قفقاز؛ عامل تروریسم در روسیه

حال این سؤال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان زمینه رشد تروریسم در روسیه را از بین برد؟ ایبرهارد شنایدر، کارشناس امور سیاسی و عضو «مرکز تحقیقاتی اتحادیه اروپا و روسیه» در مصاحبه‌ای با دویچه‌وله به این سؤال پاسخ گفت.

به عقیده شنایدر، پشت این حملات شخصی به نام داکو عمروف قرار دارد که خودش خود را «امیر قفقاز» نامیده است. او تقریباً شش ماه پیش به چنین حملاتی تهدید کرده بود، تا مسابقات المپیک زمستانی در شهر سوچی را مختل کند. 150 سال پیش در منطقه سوچی تقریباً یک میلیون نفر از قوم چرکس زندگی می‌کردند. این قوم مسلمان سال‌های زیادی علیه الحاق منطقه‌شان به قلمرو امپراتوری روسیه در برابر تزارها مقاومت نشان دادند. 400 هزار چرکسی در جنگ‌ها کشته شدند و به همین تعداد هم آواره گردیدند. عمروف انتقام آن زمان را اعلام کرده است.

افزون بر آن عمروف یک چچنی است. او تا سال 2007 به ویژه برای جدایی چچن از خاک روسیه مبارزه می‌کرد. اما این شورشی چچنی از سال 2007 به بعد موضعگیری‌اش را تغییر داد. او حالا آن‌قدر بر استقلال چچن تأکید نمی‌کند، بلکه خواستار گسترش دین اسلام، آن هم مذهب وهابیت در منطقه است.

شنایدر ادامه می‌دهد: یکی از دلایل حملات تروریستی در وضعیت اقتصادی و مشکلات اجتماعی در جمهوری‌های قفقاز نهفته است. در چچن در این میان آرامش برقرار است، اما در عوض ناآرامی‌ها به مناطق همجوار مثل داغستان منتقل شده است. در آنجا 70 درصد مردم از مشکل بیکاری رنج می‌برند و 40 درصد جوانان زیر خط فقر زندگی می‌کنند. برای از بین بردن میان‌مدت زمینه‌های اجتماعی تروریست‌ها، باید وضعیت اقتصادی این منطقه بهبود یابد.

این کارشناس در ادامه افزود: اگر من به جای پوتین بودم، برای ایجاد یک اسلام روسی تلاش می‌کردم. یعنی یک اسلام معتدل و مطابق با موازین روسیه. پوتین برای جلوگیری از گسترش بیشتر وهابیت در روسیه باید از هیچ‌گونه تلاشی دریغ نکند. این مذهب در حال حاضر، به ویژه در قزاقستان، به گونه‌ای فزاینده به مساجد راه یافته و در بین امامان جماعت گسترش یافته است. در اتحاد شوروی سابق دین تحت فشار دولت قرار داشت. پس از فروپاشی شوروی مسلمانان با کمبود امامان جماعت مواجه بودند. از این رو آن‌ها از کشورهای اسلامی در این زمینه کمک خواستند. عربستان سعودی که وهابیت ریشه در آن‌جا دارد، با کمال میل حاضر بود که به آنها امام اعزام کند.

منبع: دویچه‌وله
وقوع دو حمله در شهر ولگاگراد روسیه از یک طرف نگرانی‌ها را در مورد امنیت مسابقات المپیک زمستانی ایجاد کرده است و از سوی دیگر، خطر گسترش تروریسم در این کشور را گوشزد کرد.