مرور مطبوعات / امید به تصویب طرح عفو عمومی
دوم مهر 1397
واکنش به حادثه تروریستی اهواز، چند مسئله اجتماعی هم‌چون مهریه، فرار دختران و لایحه منع خشونت علیه زنان از مطالب مورد توجه شماره‌های امروز مطبوعات بود. «ما و پیوستار فرهنگ جهانی»، «مشکلات خانوادگی عامل اصلی فرار دختران»، «تب ما و تاب آنان»، «افزایش چندین برابری قیمت سکه، ظلم در حق متعهدان مهریه است»، «عقلانیت در عاشورا»، «فقاهت در عاشورا»، «تعامل حوزه با نظام اسلامی»، «حمایت از 30 هزار دانش‌آموز در تهران و شهرهای مرزی»، «ضرورت تصویب لایحه منع خشونت علیه زنان»، «میدان‌داری نسل جوان یک انتخاب نیست»، «ریشه‌های دروغ و ناسزاگویی»، «امید به تصویب طرح عفو عمومی»، «نگاه نو به 200 سالگی مارکس»، «کسی از پذیرش قطع‌نامه 598 دلخور نبود»، «حادثه تروریستی اهواز قومی نیست» عناوین برجسته شماره‌های امروزند.
شرق
حادثه تروریستی اهواز قومی نیست
علی ربیعی استاد دانشگاه درباره قومیتی نبودن حادثه تروریستی اهواز می‌نویسد: یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌ها در موفقیت عملیات‌های تروریستی این‌چنینی برای عوامل آن، هویت اجتماعی و قومی بخشیدن به اقدامات خود است؛ به بیان دیگر، کسب حمایت و تأیید این اقدام از سوی گروه‌های قومی، اجتماعی، مذهبی و… . مطالعات سه‌دهه‌ای نگارنده ثابت می‌کند اقدامات تروریستی ارتباط معناداری با مسئله قومیت ندارد. قومی دیدن حادثه اهواز در واقع دنبال‌کردن خطی است که دقیقا عوامل تروریست دنبال القای آن هستند. این رویکرد سناریویی نخ‌نما و شکست‌خورده است که با هدف ضربه‌زدن به دولت‌های مرکزی در کشورهایی با تنوع قومیتی گسترده و اغلب از سوی حامیان گروه‌های تروریستی به کار گرفته می‌شود. آنچه پیش از این نیز از سوی گروه‌های با مشی مسلحانه در سال‌های آغازین انقلاب اسلامی دنبال شد و شکست مفتضحانه‌ای خورد، نمونه‌ای از این سناریوست. از سوی دیگر، مروری بر سوابق تروریستی در ایران نشان می‌دهد فرقان، پیکار، مجاهدین خلق(منافقین) و بسیاری دیگر از گروه‌هایی که رویکرد مسلحانه را در ایران در پیش گرفتند، فاقد هرگونه خصلت قومیتی بوده‌اند.
کسی از پذیرش قطع‌نامه 598 دلخور نبود
سردار حسین علائی از فرماندهان سابق سپاه درباره پذیرش قطع‌نامه 598 می‌گوید: اگر ما قطع‌نامه را نمی‌پذیرفتیم، معلوم نبود چه خطراتی ما را تهدید می‌کند. امام به نظرم یک تصمیم درست، به‌موقع و بسیار بزرگی گرفت. اگر آقای هاشمی‌رفسنجانی این کار را کرده، باید مجسمه‌اش را از طلا درست کنند که چنین خدمتی به مردم ایران کرده است و با پایان‌دادن به جنگ، فرصت را برای سازندگی کشور فراهم کرد. کسی از پذیرش قطع‌نامه 598 دلخور نبود. اینها بعدا مطرح شد. دیدگاه آقای محسن رضایی این بود که می‌توانیم جنگ را با شکست دادن یا تسلیم ارتش عراق به پایان برسانیم، ولی راه‌حل این موضوع این است که تمام ظرفیت‌های کشور بسیج شود و در اختیار جبهه‌ها و جنگ قرار بگیرد. ما خیلی جاها در شب عملیات جلو می‌رفتیم اما بعد از شکستن خطوط مستحکم دفاعی ارتش عراق و از روز دوم عملیات، دیگر قدرت ادامه‌دادن و پیشروی در عمق مواضع دشمن را نداشتیم و الا اگر یگان‌های احتیاط و آزاد بیشتری داشتیم می‌شد سازمان ارتش عراق را فروریخت، اما معلوم نبود این کار الزاما منجر به ختم جنگ شود.
نگاه نو به 200 سالگی مارکس
صد‌وهجدهمین شماره فصلنامه «نگاه نو» منتشر شد. تازه‌ترین شماره این فصلنامه اجتماعی، فرهنگی، هنری و ادبی نگاه ویژه‌ای دارد به دویستمین زادروز کارل مارکس (1883-1818) مشتمل بر مقالاتی که از جمله اریک هابسبام، نادر انتخابی، علی امینی‌نجفی، محمد مالجو و یاشار دارالشفا درباره این اقتصاددان، فیلسوف و ایدئولوگ سوسیالیسم نوشته‌اند و همچنین گفت‌وگویی درباره او. در بخش‌های دیگر این شماره مجله به مقالاتی از بایزید مردوخی، سیاوش رنجبردائمی، شادروان رضا قنادان، محمد‌علی موحد، بهاء‌الدین خرمشاهی و مصطفی ملکیان در حوزه‌هایی مانند توسعه، تاریخ معاصر ایران، شعر، حافظ‌شناسی و روشنفکری برمی‌خوریم و داستانی کوتاه از جمال میرصادقی و گزارش‌هایی ازجمله درباره عزت‌الله انتظامی، جایزه بوکر، نایپل و احسان یارشاطر. شماره تابستان 1397 نگاه نو در 260 صفحه به قیمت 25 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.
اعتماد
امید به تصویب طرح عفو عمومی
چندماه پیش محمدجواد فتحی، نماینده اصلاح‌طلب عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس از این طرح خبر داد و در گفت‌وگویی با «اعتماد» به تشریح جزییات این طرح دوفوریتی پرداخت و البته پس از آن هدف هجمه‌های شدید انتقادی و حملات طیفی از اصولگرایان و همچنین برخی روزنامه‌ها و نشریات اصولگرا از جمله «کیهان» قرار گرفت. همزمان با بالاگرفتن انتقادها نسبت به این طرح دوفوریتی و برخی حملات کیهانی به فتحی و طرح عفو عمومی بود که درگذشت ناصر ملک‌مطیعی، بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر ایران در سال‌های پیش از انقلاب، بار دیگر منجر به آن شد که موضوع مهم بازگشت ایرانیان خارج از کشور مطرح شده و بار دیگر تحلیلگران و همچنین افکار عمومی با این سوال بی‌پاسخ مواجه شوند که چرا دولت‌ها در این 4 دهه هرگز آنچنان که باید از این ظرفیت عظیم نیروی انسانی و سرمایه‌های اجتماعی و اقتصادی استفاده نکرده و تمهیدی برای بازگشت این سرمایه‌ها نیندیشیده‌اند. موضوعی که هدف اصلی این طرح دوفوریتی بود و آن چنان که فتحی و برخی دیگر از نمایندگان مجلس می‌گفتند این طرح می‌تواند ضمن فراهم آوردن شرایط برای استفاده از این سرمایه‌ها، اثرات مثبتی دیگر، از جمله تغییر نگاه‌های منفی و شکست فضاسازی‌های رسانه‌ای درخصوص مسائل مختلف حقوق بشری علیه کشورمان را نیز به همراه داشته باشد.
ریشه‌های دروغ و ناسزاگویی
عباس عبدی نیزبه مسئله دروغ و ناسزاگویی در جامعه پرداخته و می‌نویسد: در حالی که در گذشته و قدیم این نوع ناسزاگویی‌ها منحصر به مجادلات و تسویه‌حساب‌های شخصی بود. ولی چرا این دو ویژگی بسیار منفی در ادبیات گفتاری و نوشتاری جامعه ایران رسوخ کرده است؟ اولین و شاید مهم‌ترین علت، جذابیت پیدا کردن خط‌مشی براندازی است. خط‌مشی‌های سیاسی هرکدام اقتضائات خاص خود را دارند و به طرفداران آن تحمیل می‌شوند. آنان که در داخل کشور و در رسانه‌های رسمی چند دهه است که علیه دیگران دروغ می‌گویند و تهمت می‌زنند، امروز در حال چیدن محصولات این بذرهای 30 ساله خود از آن سوی مرزها هستند. به قول حافظ «یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو». آنهایی که باد کاشتند، امروز توفان درو می‌کنند و نباید معترض آن باشند. علت دیگری که مهم است، شنیده شدن این نوع بیان‌ها و نظرها است. متاسفانه افرادی که سعی می‌کنند سخن و مطلب خود را در چارچوب‌های پذیرفته شده و مودبانه و درست مطرح کنند، حرف‌شان کمتر شنیده می‌شود. البته شاید عمیق‌تر و پایدارتر شنیده شود ولی در هر حال بازتاب و تعداد بیننده آن کمتر است.
میدان‌داری نسل جوان یک انتخاب نیست
سید احسان قاضی‌زاده هاشمی از طراحان طرح منع به کار گیری بازنشستگان گفت: رییس سازمان صدا و سیما به دلیل انتصاب مستقیم از سوی رهبر معظم انقلاب مشمول این قانون نخواهد شد اما سازمان صداوسیما مشمول این قانون است و باید اجرا‌کننده آن باشد. در قوه مقننه فقط نمایندگان مجلس شورای اسلامی مشمول این قانون نیستند اما کلیه ادارات و معاونت‌های مجلس مشمول این قانون هستند. تا 24 آبان ماه سال جاری کلیه بازنشستگان فرصت دارند ترک خدمت کنند. وی افزود: بر اساس این طرح، معاونان وزرا، استانداران، سفرا و همترازان آنها از مستثنیات این قانون حذف شدند. پیش از این، کلیه بازنشستگان نیروهای مسلح و بازنشستگان وزارت اطلاعات از اجرای این قانون مستثنا بودند اما با اصلاح قانون، بازنشستگان نیروهای مسلح فقط با حکم رهبری می‌توانند مشغول به کار شوند و در وزارت اطلاعات فقط یک درصد از کل بازنشستگان می‌توانند در همان وزارتخانه منصوب شوند. پیش از اصلاح این قانون، ایثارگران شامل رزمندگان، جانبازان و آزادگان از دایره شمول قانون مستثنی بودند اما با اصلاح قانون، آزادگان دارای بیش از سه‌سال سابقه اسارت و جانبازان بالای ۵۰ درصد و فرزندان شهدا از قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان مستثنی هستند.
ضرورت تصویب لایحه منع خشونت علیه زنان
فریده اولادقباد نماینده مجلس درباره لایحه منع خشونت علیه زنان می‌گوید: یکی از مهم‌ترین مسائلی که فراکسیون زنان پیگیری آن را در دستور کار دارد رسیدگی به لایحه منع خشونت علیه زنان است که اخیرا دیدار با آقای لاریجانی رییس مجلس نیز همین بحث را دنبال کردیم تا ایشان نیز از قوه قضاییه دلایل معطل ماندن این لایحه را پیگیری کند. همچنین قبل از اجلاسیه سوم تعدادی از اعضای فراکسیون زنان دیداری با آقای اژه‌ای داشتند. عمده مطالبات در جلسه با آقای اژه‌ای نیز همین سرعت بخشیدن به لایحه منع خشونت علیه زنان بود. بحث ما با ایشان نیز بر این محور تاکید داشت که اگر اشکالاتی در آن دیده‌اند، لایحه را سریع‌تر به کمیسیون ارجاع دهند. به هرحال ما هم خشونت خانگی داریم و هم خشونت اجتماعی. تصویب لایحه منع خشونت علیه زنان، قطعا در کاهش آمار خشونت‌های خانگی در درجه اول و بعد خشونت‌های اجتماعی تاثیرگذار خواهد بود. استدلال ما برای این پیگیری نیز آن بوده که زنان ما تا زمانی که امنیت نداشته باشند، نمی‌توانند مادران خوبی باشند و فرزندان خوبی را تربیت کنند. مادر اول نیاز به آرامش و امنیت دارد. اگر آرامش و امنیت این مادر در کیان خانواده حفظ نشود و مرتب با خشونت مواجه باشد، نمی‌توان از او توقع داشت که فرزندان سالمی را تربیت کند. حالا چه این خشونت، خشونت کلامی باشد و مرتب او را به باد توهین بگیرند و چه خشونت غیرکلامی باشد و او را مورد ضرب و جرح قرار دهند. مادر آرامش و امنیتش را از دست می‌دهد و در مرحله اول برای خود آن زن به‌عنوان یک انسان روزگار سختی به وجود می‌آید. زنانی که در خانواده مورد خشونت واقع می‌شوند، شخصیت‌شان لگدمال می‌شود.
حمایت از 30 هزار دانش‌آموز در تهران و شهرهای مرزی
جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها هر‌ساله با حمایت خیرین و نیکوکاران، با تهیه لوازم مورد نیاز تحصیل برای کودکان آسیب‌دیده از کارتن‌خوابی و اعتیاد در قالب پروژه «بوی ماه مهر» و همچنین با ارایه مایحتاج اولیه تحصیل برای کودکان نقاط مرزی تحت پروژه «نقطه صفر مرزی» تلاش می‌کند تا آینده بهتری را برای کودکان در معرض آسیب رقم بزند. اکبر رجبی مشهود، مدیرعامل جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها در این ارتباط گفت: دغدغه ما حساس‌سازی جامعه نسبت به کودکانی است که اگر مورد توجه و حمایت قرار نگیرند ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور وارد چرخه آسیب‌های اجتماعی شوند و تهیه لوازم‌التحریر برای تمامی کودکان توسط خیرین صورت می‌گیرد. مدیرعامل جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها ادامه داد: امسال توانستیم برای چهارمین سال برای کودکان نقطه صفر مرزی لوازم‌التحریر ارسال کنیم. تاکنون موفق شده‌ایم ۲۰ هزار بسته آموزشی را برای کودکان نقطه صفر مرزی تامین و به استان‌های سیستان و بلوچستان، ایلام، خراسان جنوبی، کرمانشاه و خوزستان هم بسته‌هایی را ارسال کرده‌ایم. البته تامین لوازم التحریر و ارسال آنها برای کودکان نقطه صفر مرزی تا پایان مهرماه ادامه خواهد یافت.
جمهوری اسلامی
تعامل حوزه با نظام اسلامی
جمهوری اسلامی مصاحبه‌ای فراهم کرده است با دکتر لکزایی درباره تعامل حوزه با نظام اسلامی. لکزایی در بخشی از این مصاحبه می‌گوید: وظایف حوزه به دو دسته تقسیم می‌شود. یکی وظایف ذاتی و یکی وظایف موقعیتی. وظایف ذاتیش که معلوم است. اصل تبیین دین و ارائه آن و کمک به تحقق شریعت. وظایف موقعیتی وظایفی است که بنا به اقتضائات زمانه پیش می‌آید. اگر هم از سمت نظام سیاسی و نهاد حکومت هم به وظایف حوزه‌ها نگاه کنیم حکومت نسبت به حوزه دو دسته توقع دارد. توقع اولش مربوط به همان نقش و کارویژه ذاتی است که آن وظایف ذاتی را باید درست انجام بدهید. یعنی دین را ارائه بدهد و به اجرا و تحقق دین کمک کند. چون فرض بر این است که حکومت اسلامی است و می‌خواهد اهداف اسلام را محقق بکند. حکومت ممکن است یک وظایف و انتظارات موقعیتی هم از حوزه‌ها داشته باشد. اما اینجا یک آسیب‌هایی وجود دارد. بخشی از این آسیب‌ها مربوط می‌شود به این‌که این دو نهاد، هیچ موقع ننشسته‌اند رو در روی همدیگر مطالبات خودشان را از همدیگر توضیح بدهند. حوزه تصورش این است که ما کمک کردیم، انقلاب که شد، نظام سیاسی هم که شکل گرفته، رهبری دینی وجود دارد، دولت وجود دارد، اینها هم دارند کار خودشان را انجام می‌دهند.
فقاهت در عاشورا
همزمان با دهه محرم‌الحرام کتاب «فقاهت در عاشورا»، از سلسله آثار استاد سروش محلاتی ازسوی انتشارات میراث اهل قلم در 200 صفحه منتشر شد. پژوهش حاضر که متن چند سخنرانی از استاد سروش است، پاسخی به این پرسش‌های فقهی است با این توضیح ازسوی محقق که شرایط خاص محافل سخنرانی، محدودیت‌هایی برای خطابه‌ها به وجود می‌آورد که نمی‌توان از آن انتظار یک تحقیق تمام عیار را داشت ولی در شرایط کنونی جامعه ما که ادبیات عاشورایی با دو ویژگی عوامانه بودن و احساساتی بودن در حال توسعه است. فقه عاشورا(1)؛ فقه عاشورا (2)؛ شهادت، حق یا تکلیف؛ فاجعه عطش در عاشورا؛ انقلاب ارزش یا روش؟؛ چارچوب گرته‌برداری از قیام حسینی؛ تعمیم پذیری واقعه عاشورا؛ کناره‌گیری از قدرت؛ نسبت جهاد بیرونی و جهاد درونی و مواجهه پذیری با دشمن یا مواجهه گریزی؟؛ عناوین ده‌گانه این کتاب می‌باشد.
عقلانیت در عاشورا
کتاب «عقلانیت در عاشورا» نیز از سلسله آثار استاد سروش محلاتی است که از سوی انتشارات میراث اهل قلم در 176 صفحه منتشر شد. قضیه کربلا و ماجرای عاشورا، پیام آور ارزش‌های فراوانی مانند ایثار، شجاعت، عشق، عزت، مقاومت، جهاد و امر به معروف و نهی از منکر است؛ ولی پرسش اساسی این است که آیا امام حسین(ع)، این ارزش‌ها را در فضای عقلانیت و با اعتنا به ملاک‌های خرد پسندانه دنبال می‌کرد و آیا همه اقدامات حضرت براساس این مبنا قابل تحلیل و ارزیابی است؟ به اعتقاد محقق، پاسخ منفی به این پرسش تا جایی که به گذشته مرتبط می‌شود، مخصوصاً وقتی که داوری در باره عمل یک شخصیت معصوم و برتر از خطا و گناه است، پیامد ناروایی ندارد، ولی وقتی که شعاع تاثیر این واقعه در گذشته محدود نمی‌ماند و اثر آن بر نسل‌های بعد ظاهر می‌شود، حذف قید عقلانیت، جهت‌گیری این ارزش‌ها را دگرگون می‌سازد و در نتیجه مطرح کردن آنها، به معنی دعوت به شیوه‌ها و روش‌هایی است که پشتوانه منطقی ندارد و چنین تحلیلی می‌تواند پیامدهای ناگواری به جا گذارد.
رسالت
افزایش چندین برابری قیمت سکه، ظلم در حق متعهدان مهریه است
مسعود رضایی نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: تجربه نشان داده بنا به شرایط اقتصادی کشور و برخی موضوعات جهانی در ظرف مدت کوتاهی ممکن است قیمت سکه افزایش چندین برابری را داشته باشد که این وضعیت ظلم در حق متعهدان مهریه است. وی با اشاره به افزایش زندانیان مهریه تا 3800 نفر اظهار کرد: با عنایت به عواقب تلخ حبس ناشی از تعهد مهریه در قبال جوانان ایرانی، بررسی ساختار مهریه در دستور کار کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است، تا با جلب نظرات کارشناسی شده در راستای پیشگیری و آزادی این بدهکاران مالی اقدامات لازم صورت پذیرد. برای اجرای این طرح، ابتدا باید زمینه فکری آن در جامعه نهادینه گردد و مردم فارغ از جنسیت بدانند اساس تغییر میزان مهریه به چه دلیلی بوده است، تا گمان نشود که تطبیق معیار رفع جنبه کیفری از مهریه‌های سنگین صرفاً برای حمایت از مردان نیست. امروز طبق گزارش ستاد دیه 95 درصد پرونده‌های مهریه با هر تعداد تعیین شده در زمان عقد در جریان دادرسی تنها با میانگین دریافت 15 سکه بهارآزادی مختومه می‌شوند.
ایران
تب ما و تاب آنان
ایران در گفت‌وگویی با دکتر حسین ابوالحسن تنهایی به آسیب‌شناسی روند مطالبه‌گری در ایران پرداخته است. در بخشی از این مصاحبه آمده است: مطالبه‌گری در ایران از سال 95 با معنایی صنفی آغاز شد، اما به سبب بی‌توجهی مسئولان و در واقع بی‌پاسخ ماندن مطالبات مردم از سال 96 به «مطالبه‌گری سیاسی» کشیده شد. من به‌عنوان یک جامعه‌شناس بی‌طرف که به هیچ جناح سیاسی وابستگی ندارم، اما حوزه‌های سیاست را تحلیل می‌کنم معتقدم آنجا که دولت می‌گوید کاری می‌کنیم اما نتیجه‌ای در بر ندارد، مردم توقع پاسخ دارند. حال اگر پاسخی قاطع و روشن به مطالبات‌شان داده نشود دور از انتظار نیست که اعتمادشان از مسؤلان سلب شود که این امر می‌تواند به مسائل سیاسی دامن بزند. در حالی که اگر به موقع به مردم جواب روشن و شفاف داده شود کسی نمی‌تواند سوء استفاده سیاسی کند. راه‌حل این نیست که در مقابل گفتمان صنفی، راه را ببندیم و بگوییم شما اشتباه می‌گویید و فقط ما درست می‌گوییم. باید به مردم اجازه داد که حرف بزنند. صدا و سیما باید حرف‌های مردم را منتقل کند. بودجه‌های کلان جاهایی مصرف می‌شود که شاید اولویت دست چندم باشند، یک زمانی اولویت فرهنگی، تبلیغاتی و ایدئولوژیکی مهم بود اما اکنون نان، آب و سفره مردم اولویت دارد که مسئولان باید این موضوع را بخوبی درک و برای آن چاره‌اندیشی کنند. اگر این مطالبات بی‌پاسخ بماند مردم احساس تنهایی خواهند کرد. این وضعیت می‌تواند برای سوء استفاده‌کنندگان، بستر اعتراضات اجتماعی و حتی آشوب را فراهم کند.
مشکلات خانوادگی عامل اصلی فرار دختران
فاطمه عباسی مشاور امور بانوان سازمان بهزیستی کشور در گفت‌وگو با «ایران» ضمن اشاره به این که در سال گذشته هزار دختر از خانه‌هایشان فرار کرده‌اند، گفت: پدیده دختران فراری در سال گذشته رشد 25 درصدی داشته است. البته، این آمار‌ها تنها مربوط به دخترانی است که توسط سازمان بهزیستی شناسایی شدند وهیچ آمار دقیقی از تعداد کل دختران فراری در کشور وجود ندارد. مشاور امور بانوان سازمان بهزیستی کشور معتقد است نمی‌توان با استناد به آمار بیان کرد که تعداد دختران فراری رشد داشته است. زیرا مراکز و پایگاه اورژانس اجتماعی در طول یک سال گذشته توسعه جدی داشته و شاید علت افزایش آمار دختران فراری به همین خاطر باشد. عباسی مشکلات خانوادگی را مهم‌ترین علت فرار این دختران از خانه می‌داند و می‌گوید: پس از جلسات مددکاری مشخص شد علت 72 درصد از این فرارها به خاطر مشکلات خانوادگی است. البته، وعده‌های افراد شیاد و اغفال آنها توسط دیگران هم در فرار آنها بی‌تأثیر نبوده است. کارشناسان مددکاری انگیزه اصلی این دختران برای ترک خانه شان را نادیده گرفته شدن آنها از سوی خانواده‌ها می‌دانند. عباسی هم به کاهش گفت‌و‌گوی بین نسلی در جامعه اشاره می‌کند و تأکید می‌کند: شکاف نسلی باعث اختلاف والدین با فرزندان و کاهش زمان گفت‌و‌گوی آنها با یکدیگر شده است.
ما و پیوستار فرهنگ جهانی
سعید طباطبایی نویسنده و فعال فرهنگی در یادداشتی درباره رابطه فرهنگی ایران با فرهنگ جهانی می‌نویسد: توسعه فرهنگی حاصل تلاش بسیاری از متفکران در حوزه‌های مختلف علمی، هنری و فرهنگی است. متفکرانی که گاه سودای شورش داشته‌اند. این گریز و را‌ه‌های در هم شکستن پیوستار فرهنگ مسلط، خود، بحثی مفصل است و نیاز به فرصتی دیگر دارد. اما آنچه گفتنش حائز اهمیت است، بحث شناخت هر مقوله‌ای در ساحت این پیوستار فرهنگی است. وقتی از یک پدیده اجتماعی، فرهنگی، سیاسی یا دینی سخن گفته می‌شود ضروری است که برای شناخت کامل ابعاد آن، جز غور در خود مقوله مطرح شده، ریشه‌ها و تبار آن را باید در جای‌جای این پیوستار فرهنگی نیز جست. تبارشناسی و تبارشناسی انتقادی راهی است برای درک بهتر هر مقوله‌ای در هر دو ساحت همزبانی و درزبانی. بسیاری از نقدها و تحلیل‌ها در همین امروز سرزمین ما، از هر دری و سخنی، فاقد شناختی تاریخی و تباری از مسأله است. این عدم شناخت که گستره آن را در بسیاری از مباحث می‌توان یافت، موجب شده که ما نه به‌طور واضح و با دیدی دقیق و جزئی‌‌نگرانه امروزمان را بشناسیم و نه به گذشته و تاریخ مرتبط باشیم و نه فهمی از آینده شکل دهیم. آینده و آینده‌پژوهی نیز مستلزم شناخت تبار و تبارشناسی فرهنگی است، بویژه که به نظرگاهی انتقادی نیز پیوند بخورد. تبارشناسی بویژه تبارشناسی انتقادی از جمله خانه‌های خالی در پژوهش علمی در سرزمین ماست. این‌گونه پژوهش بی‌شک گردآورنده آن ماده و امکانی است که برای توسعه علمی، فرهنگی و البته سیاسی ضروری و لازم است.
حادثه تروریستی اهواز قومی نیست
علی ربیعی استاد دانشگاه درباره قومیتی نبودن حادثه تروریستی اهواز می‌نویسد: یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌ها در موفقیت عملیات‌های تروریستی این‌چنینی برای عوامل آن، هویت اجتماعی و قومی بخشیدن به اقدامات خود است؛ به بیان دیگر، کسب حمایت و تأیید این اقدام از سوی گروه‌های قومی، اجتماعی، مذهبی و… . مطالعات سه‌دهه‌ای نگارنده ثابت می‌کند اقدامات تروریستی ارتباط معناداری با مسئله قومیت ندارد. قومی دیدن حادثه اهواز در واقع دنبال‌کردن خطی است که دقیقا عوامل تروریست دنبال القای آن هستند. این رویکرد سناریویی نخ‌نما و شکست‌خورده است که با هدف ضربه‌زدن به دولت‌های مرکزی در کشورهایی با تنوع قومیتی گسترده و اغلب از سوی حامیان گروه‌های تروریستی به کار گرفته می‌شود. آنچه پیش از این نیز از سوی گروه‌های با مشی مسلحانه در سال‌های آغازین انقلاب اسلامی دنبال شد و شکست مفتضحانه‌ای خورد، نمونه‌ای از این سناریوست. از سوی دیگر، مروری بر سوابق تروریستی در ایران نشان می‌دهد فرقان، پیکار، مجاهدین خلق(منافقین) و بسیاری دیگر از گروه‌هایی که رویکرد مسلحانه را در ایران در پیش گرفتند، فاقد هرگونه خصلت قومیتی بوده‌اند.
کسی از پذیرش قطع‌نامه 598 دلخور نبود
سردار حسین علائی از فرماندهان سابق سپاه درباره پذیرش قطع‌نامه 598 می‌گوید: اگر ما قطع‌نامه را نمی‌پذیرفتیم، معلوم نبود چه خطراتی ما را تهدید می‌کند. امام به نظرم یک تصمیم درست، به‌موقع و بسیار بزرگی گرفت. اگر آقای هاشمی‌رفسنجانی این کار را کرده، باید مجسمه‌اش را از طلا درست کنند که چنین خدمتی به مردم ایران کرده است و با پایان‌دادن به جنگ، فرصت را برای سازندگی کشور فراهم کرد. کسی از پذیرش قطع‌نامه 598 دلخور نبود. اینها بعدا مطرح شد. دیدگاه آقای محسن رضایی این بود که می‌توانیم جنگ را با شکست دادن یا تسلیم ارتش عراق به پایان برسانیم، ولی راه‌حل این موضوع این است که تمام ظرفیت‌های کشور بسیج شود و در اختیار جبهه‌ها و جنگ قرار بگیرد. ما خیلی جاها در شب عملیات جلو می‌رفتیم اما بعد از شکستن خطوط مستحکم دفاعی ارتش عراق و از روز دوم عملیات، دیگر قدرت ادامه‌دادن و پیشروی در عمق مواضع دشمن را نداشتیم و الا اگر یگان‌های احتیاط و آزاد بیشتری داشتیم می‌شد سازمان ارتش عراق را فروریخت، اما معلوم نبود این کار الزاما منجر به ختم جنگ شود.
نگاه نو به 200 سالگی مارکس
صد‌وهجدهمین شماره فصلنامه «نگاه نو» منتشر شد. تازه‌ترین شماره این فصلنامه اجتماعی، فرهنگی، هنری و ادبی نگاه ویژه‌ای دارد به دویستمین زادروز کارل مارکس (1883-1818) مشتمل بر مقالاتی که از جمله اریک هابسبام، نادر انتخابی، علی امینی‌نجفی، محمد مالجو و یاشار دارالشفا درباره این اقتصاددان، فیلسوف و ایدئولوگ سوسیالیسم نوشته‌اند و همچنین گفت‌وگویی درباره او. در بخش‌های دیگر این شماره مجله به مقالاتی از بایزید مردوخی، سیاوش رنجبردائمی، شادروان رضا قنادان، محمد‌علی موحد، بهاء‌الدین خرمشاهی و مصطفی ملکیان در حوزه‌هایی مانند توسعه، تاریخ معاصر ایران، شعر، حافظ‌شناسی و روشنفکری برمی‌خوریم و داستانی کوتاه از جمال میرصادقی و گزارش‌هایی ازجمله درباره عزت‌الله انتظامی، جایزه بوکر، نایپل و احسان یارشاطر. شماره تابستان 1397 نگاه نو در 260 صفحه به قیمت 25 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.
اعتماد
امید به تصویب طرح عفو عمومی
چندماه پیش محمدجواد فتحی، نماینده اصلاح‌طلب عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس از این طرح خبر داد و در گفت‌وگویی با «اعتماد» به تشریح جزییات این طرح دوفوریتی پرداخت و البته پس از آن هدف هجمه‌های شدید انتقادی و حملات طیفی از اصولگرایان و همچنین برخی روزنامه‌ها و نشریات اصولگرا از جمله «کیهان» قرار گرفت. همزمان با بالاگرفتن انتقادها نسبت به این طرح دوفوریتی و برخی حملات کیهانی به فتحی و طرح عفو عمومی بود که درگذشت ناصر ملک‌مطیعی، بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر ایران در سال‌های پیش از انقلاب، بار دیگر منجر به آن شد که موضوع مهم بازگشت ایرانیان خارج از کشور مطرح شده و بار دیگر تحلیلگران و همچنین افکار عمومی با این سوال بی‌پاسخ مواجه شوند که چرا دولت‌ها در این 4 دهه هرگز آنچنان که باید از این ظرفیت عظیم نیروی انسانی و سرمایه‌های اجتماعی و اقتصادی استفاده نکرده و تمهیدی برای بازگشت این سرمایه‌ها نیندیشیده‌اند. موضوعی که هدف اصلی این طرح دوفوریتی بود و آن چنان که فتحی و برخی دیگر از نمایندگان مجلس می‌گفتند این طرح می‌تواند ضمن فراهم آوردن شرایط برای استفاده از این سرمایه‌ها، اثرات مثبتی دیگر، از جمله تغییر نگاه‌های منفی و شکست فضاسازی‌های رسانه‌ای درخصوص مسائل مختلف حقوق بشری علیه کشورمان را نیز به همراه داشته باشد.
ریشه‌های دروغ و ناسزاگویی
عباس عبدی نیزبه مسئله دروغ و ناسزاگویی در جامعه پرداخته و می‌نویسد: در حالی که در گذشته و قدیم این نوع ناسزاگویی‌ها منحصر به مجادلات و تسویه‌حساب‌های شخصی بود. ولی چرا این دو ویژگی بسیار منفی در ادبیات گفتاری و نوشتاری جامعه ایران رسوخ کرده است؟ اولین و شاید مهم‌ترین علت، جذابیت پیدا کردن خط‌مشی براندازی است. خط‌مشی‌های سیاسی هرکدام اقتضائات خاص خود را دارند و به طرفداران آن تحمیل می‌شوند. آنان که در داخل کشور و در رسانه‌های رسمی چند دهه است که علیه دیگران دروغ می‌گویند و تهمت می‌زنند، امروز در حال چیدن محصولات این بذرهای 30 ساله خود از آن سوی مرزها هستند. به قول حافظ «یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو». آنهایی که باد کاشتند، امروز توفان درو می‌کنند و نباید معترض آن باشند. علت دیگری که مهم است، شنیده شدن این نوع بیان‌ها و نظرها است. متاسفانه افرادی که سعی می‌کنند سخن و مطلب خود را در چارچوب‌های پذیرفته شده و مودبانه و درست مطرح کنند، حرف‌شان کمتر شنیده می‌شود. البته شاید عمیق‌تر و پایدارتر شنیده شود ولی در هر حال بازتاب و تعداد بیننده آن کمتر است.
میدان‌داری نسل جوان یک انتخاب نیست
سید احسان قاضی‌زاده هاشمی از طراحان طرح منع به کار گیری بازنشستگان گفت: رییس سازمان صدا و سیما به دلیل انتصاب مستقیم از سوی رهبر معظم انقلاب مشمول این قانون نخواهد شد اما سازمان صداوسیما مشمول این قانون است و باید اجرا‌کننده آن باشد. در قوه مقننه فقط نمایندگان مجلس شورای اسلامی مشمول این قانون نیستند اما کلیه ادارات و معاونت‌های مجلس مشمول این قانون هستند. تا 24 آبان ماه سال جاری کلیه بازنشستگان فرصت دارند ترک خدمت کنند. وی افزود: بر اساس این طرح، معاونان وزرا، استانداران، سفرا و همترازان آنها از مستثنیات این قانون حذف شدند. پیش از این، کلیه بازنشستگان نیروهای مسلح و بازنشستگان وزارت اطلاعات از اجرای این قانون مستثنا بودند اما با اصلاح قانون، بازنشستگان نیروهای مسلح فقط با حکم رهبری می‌توانند مشغول به کار شوند و در وزارت اطلاعات فقط یک درصد از کل بازنشستگان می‌توانند در همان وزارتخانه منصوب شوند. پیش از اصلاح این قانون، ایثارگران شامل رزمندگان، جانبازان و آزادگان از دایره شمول قانون مستثنی بودند اما با اصلاح قانون، آزادگان دارای بیش از سه‌سال سابقه اسارت و جانبازان بالای ۵۰ درصد و فرزندان شهدا از قانون ممنوعیت به کارگیری بازنشستگان مستثنی هستند.
ضرورت تصویب لایحه منع خشونت علیه زنان
فریده اولادقباد نماینده مجلس درباره لایحه منع خشونت علیه زنان می‌گوید: یکی از مهم‌ترین مسائلی که فراکسیون زنان پیگیری آن را در دستور کار دارد رسیدگی به لایحه منع خشونت علیه زنان است که اخیرا دیدار با آقای لاریجانی رییس مجلس نیز همین بحث را دنبال کردیم تا ایشان نیز از قوه قضاییه دلایل معطل ماندن این لایحه را پیگیری کند. همچنین قبل از اجلاسیه سوم تعدادی از اعضای فراکسیون زنان دیداری با آقای اژه‌ای داشتند. عمده مطالبات در جلسه با آقای اژه‌ای نیز همین سرعت بخشیدن به لایحه منع خشونت علیه زنان بود. بحث ما با ایشان نیز بر این محور تاکید داشت که اگر اشکالاتی در آن دیده‌اند، لایحه را سریع‌تر به کمیسیون ارجاع دهند. به هرحال ما هم خشونت خانگی داریم و هم خشونت اجتماعی. تصویب لایحه منع خشونت علیه زنان، قطعا در کاهش آمار خشونت‌های خانگی در درجه اول و بعد خشونت‌های اجتماعی تاثیرگذار خواهد بود. استدلال ما برای این پیگیری نیز آن بوده که زنان ما تا زمانی که امنیت نداشته باشند، نمی‌توانند مادران خوبی باشند و فرزندان خوبی را تربیت کنند. مادر اول نیاز به آرامش و امنیت دارد. اگر آرامش و امنیت این مادر در کیان خانواده حفظ نشود و مرتب با خشونت مواجه باشد، نمی‌توان از او توقع داشت که فرزندان سالمی را تربیت کند. حالا چه این خشونت، خشونت کلامی باشد و مرتب او را به باد توهین بگیرند و چه خشونت غیرکلامی باشد و او را مورد ضرب و جرح قرار دهند. مادر آرامش و امنیتش را از دست می‌دهد و در مرحله اول برای خود آن زن به‌عنوان یک انسان روزگار سختی به وجود می‌آید. زنانی که در خانواده مورد خشونت واقع می‌شوند، شخصیت‌شان لگدمال می‌شود.
حمایت از 30 هزار دانش‌آموز در تهران و شهرهای مرزی
جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها هر‌ساله با حمایت خیرین و نیکوکاران، با تهیه لوازم مورد نیاز تحصیل برای کودکان آسیب‌دیده از کارتن‌خوابی و اعتیاد در قالب پروژه «بوی ماه مهر» و همچنین با ارایه مایحتاج اولیه تحصیل برای کودکان نقاط مرزی تحت پروژه «نقطه صفر مرزی» تلاش می‌کند تا آینده بهتری را برای کودکان در معرض آسیب رقم بزند. اکبر رجبی مشهود، مدیرعامل جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها در این ارتباط گفت: دغدغه ما حساس‌سازی جامعه نسبت به کودکانی است که اگر مورد توجه و حمایت قرار نگیرند ممکن است در آینده‌ای نه‌چندان دور وارد چرخه آسیب‌های اجتماعی شوند و تهیه لوازم‌التحریر برای تمامی کودکان توسط خیرین صورت می‌گیرد. مدیرعامل جمعیت طلوع بی‌نشان‌ها ادامه داد: امسال توانستیم برای چهارمین سال برای کودکان نقطه صفر مرزی لوازم‌التحریر ارسال کنیم. تاکنون موفق شده‌ایم ۲۰ هزار بسته آموزشی را برای کودکان نقطه صفر مرزی تامین و به استان‌های سیستان و بلوچستان، ایلام، خراسان جنوبی، کرمانشاه و خوزستان هم بسته‌هایی را ارسال کرده‌ایم. البته تامین لوازم التحریر و ارسال آنها برای کودکان نقطه صفر مرزی تا پایان مهرماه ادامه خواهد یافت.
جمهوری اسلامی
تعامل حوزه با نظام اسلامی
جمهوری اسلامی مصاحبه‌ای فراهم کرده است با دکتر لکزایی درباره تعامل حوزه با نظام اسلامی. لکزایی در بخشی از این مصاحبه می‌گوید: وظایف حوزه به دو دسته تقسیم می‌شود. یکی وظایف ذاتی و یکی وظایف موقعیتی. وظایف ذاتیش که معلوم است. اصل تبیین دین و ارائه آن و کمک به تحقق شریعت. وظایف موقعیتی وظایفی است که بنا به اقتضائات زمانه پیش می‌آید. اگر هم از سمت نظام سیاسی و نهاد حکومت هم به وظایف حوزه‌ها نگاه کنیم حکومت نسبت به حوزه دو دسته توقع دارد. توقع اولش مربوط به همان نقش و کارویژه ذاتی است که آن وظایف ذاتی را باید درست انجام بدهید. یعنی دین را ارائه بدهد و به اجرا و تحقق دین کمک کند. چون فرض بر این است که حکومت اسلامی است و می‌خواهد اهداف اسلام را محقق بکند. حکومت ممکن است یک وظایف و انتظارات موقعیتی هم از حوزه‌ها داشته باشد. اما اینجا یک آسیب‌هایی وجود دارد. بخشی از این آسیب‌ها مربوط می‌شود به این‌که این دو نهاد، هیچ موقع ننشسته‌اند رو در روی همدیگر مطالبات خودشان را از همدیگر توضیح بدهند. حوزه تصورش این است که ما کمک کردیم، انقلاب که شد، نظام سیاسی هم که شکل گرفته، رهبری دینی وجود دارد، دولت وجود دارد، اینها هم دارند کار خودشان را انجام می‌دهند.
فقاهت در عاشورا
همزمان با دهه محرم‌الحرام کتاب «فقاهت در عاشورا»، از سلسله آثار استاد سروش محلاتی ازسوی انتشارات میراث اهل قلم در 200 صفحه منتشر شد. پژوهش حاضر که متن چند سخنرانی از استاد سروش است، پاسخی به این پرسش‌های فقهی است با این توضیح ازسوی محقق که شرایط خاص محافل سخنرانی، محدودیت‌هایی برای خطابه‌ها به وجود می‌آورد که نمی‌توان از آن انتظار یک تحقیق تمام عیار را داشت ولی در شرایط کنونی جامعه ما که ادبیات عاشورایی با دو ویژگی عوامانه بودن و احساساتی بودن در حال توسعه است. فقه عاشورا(1)؛ فقه عاشورا (2)؛ شهادت، حق یا تکلیف؛ فاجعه عطش در عاشورا؛ انقلاب ارزش یا روش؟؛ چارچوب گرته‌برداری از قیام حسینی؛ تعمیم پذیری واقعه عاشورا؛ کناره‌گیری از قدرت؛ نسبت جهاد بیرونی و جهاد درونی و مواجهه پذیری با دشمن یا مواجهه گریزی؟؛ عناوین ده‌گانه این کتاب می‌باشد.
عقلانیت در عاشورا
کتاب «عقلانیت در عاشورا» نیز از سلسله آثار استاد سروش محلاتی است که از سوی انتشارات میراث اهل قلم در 176 صفحه منتشر شد. قضیه کربلا و ماجرای عاشورا، پیام آور ارزش‌های فراوانی مانند ایثار، شجاعت، عشق، عزت، مقاومت، جهاد و امر به معروف و نهی از منکر است؛ ولی پرسش اساسی این است که آیا امام حسین(ع)، این ارزش‌ها را در فضای عقلانیت و با اعتنا به ملاک‌های خرد پسندانه دنبال می‌کرد و آیا همه اقدامات حضرت براساس این مبنا قابل تحلیل و ارزیابی است؟ به اعتقاد محقق، پاسخ منفی به این پرسش تا جایی که به گذشته مرتبط می‌شود، مخصوصاً وقتی که داوری در باره عمل یک شخصیت معصوم و برتر از خطا و گناه است، پیامد ناروایی ندارد، ولی وقتی که شعاع تاثیر این واقعه در گذشته محدود نمی‌ماند و اثر آن بر نسل‌های بعد ظاهر می‌شود، حذف قید عقلانیت، جهت‌گیری این ارزش‌ها را دگرگون می‌سازد و در نتیجه مطرح کردن آنها، به معنی دعوت به شیوه‌ها و روش‌هایی است که پشتوانه منطقی ندارد و چنین تحلیلی می‌تواند پیامدهای ناگواری به جا گذارد.
رسالت
افزایش چندین برابری قیمت سکه، ظلم در حق متعهدان مهریه است
مسعود رضایی نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: تجربه نشان داده بنا به شرایط اقتصادی کشور و برخی موضوعات جهانی در ظرف مدت کوتاهی ممکن است قیمت سکه افزایش چندین برابری را داشته باشد که این وضعیت ظلم در حق متعهدان مهریه است. وی با اشاره به افزایش زندانیان مهریه تا 3800 نفر اظهار کرد: با عنایت به عواقب تلخ حبس ناشی از تعهد مهریه در قبال جوانان ایرانی، بررسی ساختار مهریه در دستور کار کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است، تا با جلب نظرات کارشناسی شده در راستای پیشگیری و آزادی این بدهکاران مالی اقدامات لازم صورت پذیرد. برای اجرای این طرح، ابتدا باید زمینه فکری آن در جامعه نهادینه گردد و مردم فارغ از جنسیت بدانند اساس تغییر میزان مهریه به چه دلیلی بوده است، تا گمان نشود که تطبیق معیار رفع جنبه کیفری از مهریه‌های سنگین صرفاً برای حمایت از مردان نیست. امروز طبق گزارش ستاد دیه 95 درصد پرونده‌های مهریه با هر تعداد تعیین شده در زمان عقد در جریان دادرسی تنها با میانگین دریافت 15 سکه بهارآزادی مختومه می‌شوند.
ایران
تب ما و تاب آنان
ایران در گفت‌وگویی با دکتر حسین ابوالحسن تنهایی به آسیب‌شناسی روند مطالبه‌گری در ایران پرداخته است. در بخشی از این مصاحبه آمده است: مطالبه‌گری در ایران از سال 95 با معنایی صنفی آغاز شد، اما به سبب بی‌توجهی مسئولان و در واقع بی‌پاسخ ماندن مطالبات مردم از سال 96 به «مطالبه‌گری سیاسی» کشیده شد. من به‌عنوان یک جامعه‌شناس بی‌طرف که به هیچ جناح سیاسی وابستگی ندارم، اما حوزه‌های سیاست را تحلیل می‌کنم معتقدم آنجا که دولت می‌گوید کاری می‌کنیم اما نتیجه‌ای در بر ندارد، مردم توقع پاسخ دارند. حال اگر پاسخی قاطع و روشن به مطالبات‌شان داده نشود دور از انتظار نیست که اعتمادشان از مسؤلان سلب شود که این امر می‌تواند به مسائل سیاسی دامن بزند. در حالی که اگر به موقع به مردم جواب روشن و شفاف داده شود کسی نمی‌تواند سوء استفاده سیاسی کند. راه‌حل این نیست که در مقابل گفتمان صنفی، راه را ببندیم و بگوییم شما اشتباه می‌گویید و فقط ما درست می‌گوییم. باید به مردم اجازه داد که حرف بزنند. صدا و سیما باید حرف‌های مردم را منتقل کند. بودجه‌های کلان جاهایی مصرف می‌شود که شاید اولویت دست چندم باشند، یک زمانی اولویت فرهنگی، تبلیغاتی و ایدئولوژیکی مهم بود اما اکنون نان، آب و سفره مردم اولویت دارد که مسئولان باید این موضوع را بخوبی درک و برای آن چاره‌اندیشی کنند. اگر این مطالبات بی‌پاسخ بماند مردم احساس تنهایی خواهند کرد. این وضعیت می‌تواند برای سوء استفاده‌کنندگان، بستر اعتراضات اجتماعی و حتی آشوب را فراهم کند.
مشکلات خانوادگی عامل اصلی فرار دختران
فاطمه عباسی مشاور امور بانوان سازمان بهزیستی کشور در گفت‌وگو با «ایران» ضمن اشاره به این که در سال گذشته هزار دختر از خانه‌هایشان فرار کرده‌اند، گفت: پدیده دختران فراری در سال گذشته رشد 25 درصدی داشته است. البته، این آمار‌ها تنها مربوط به دخترانی است که توسط سازمان بهزیستی شناسایی شدند وهیچ آمار دقیقی از تعداد کل دختران فراری در کشور وجود ندارد. مشاور امور بانوان سازمان بهزیستی کشور معتقد است نمی‌توان با استناد به آمار بیان کرد که تعداد دختران فراری رشد داشته است. زیرا مراکز و پایگاه اورژانس اجتماعی در طول یک سال گذشته توسعه جدی داشته و شاید علت افزایش آمار دختران فراری به همین خاطر باشد. عباسی مشکلات خانوادگی را مهم‌ترین علت فرار این دختران از خانه می‌داند و می‌گوید: پس از جلسات مددکاری مشخص شد علت 72 درصد از این فرارها به خاطر مشکلات خانوادگی است. البته، وعده‌های افراد شیاد و اغفال آنها توسط دیگران هم در فرار آنها بی‌تأثیر نبوده است. کارشناسان مددکاری انگیزه اصلی این دختران برای ترک خانه شان را نادیده گرفته شدن آنها از سوی خانواده‌ها می‌دانند. عباسی هم به کاهش گفت‌و‌گوی بین نسلی در جامعه اشاره می‌کند و تأکید می‌کند: شکاف نسلی باعث اختلاف والدین با فرزندان و کاهش زمان گفت‌و‌گوی آنها با یکدیگر شده است.
ما و پیوستار فرهنگ جهانی
سعید طباطبایی نویسنده و فعال فرهنگی در یادداشتی درباره رابطه فرهنگی ایران با فرهنگ جهانی می‌نویسد: توسعه فرهنگی حاصل تلاش بسیاری از متفکران در حوزه‌های مختلف علمی، هنری و فرهنگی است. متفکرانی که گاه سودای شورش داشته‌اند. این گریز و را‌ه‌های در هم شکستن پیوستار فرهنگ مسلط، خود، بحثی مفصل است و نیاز به فرصتی دیگر دارد. اما آنچه گفتنش حائز اهمیت است، بحث شناخت هر مقوله‌ای در ساحت این پیوستار فرهنگی است. وقتی از یک پدیده اجتماعی، فرهنگی، سیاسی یا دینی سخن گفته می‌شود ضروری است که برای شناخت کامل ابعاد آن، جز غور در خود مقوله مطرح شده، ریشه‌ها و تبار آن را باید در جای‌جای این پیوستار فرهنگی نیز جست. تبارشناسی و تبارشناسی انتقادی راهی است برای درک بهتر هر مقوله‌ای در هر دو ساحت همزبانی و درزبانی. بسیاری از نقدها و تحلیل‌ها در همین امروز سرزمین ما، از هر دری و سخنی، فاقد شناختی تاریخی و تباری از مسأله است. این عدم شناخت که گستره آن را در بسیاری از مباحث می‌توان یافت، موجب شده که ما نه به‌طور واضح و با دیدی دقیق و جزئی‌‌نگرانه امروزمان را بشناسیم و نه به گذشته و تاریخ مرتبط باشیم و نه فهمی از آینده شکل دهیم. آینده و آینده‌پژوهی نیز مستلزم شناخت تبار و تبارشناسی فرهنگی است، بویژه که به نظرگاهی انتقادی نیز پیوند بخورد. تبارشناسی بویژه تبارشناسی انتقادی از جمله خانه‌های خالی در پژوهش علمی در سرزمین ماست. این‌گونه پژوهش بی‌شک گردآورنده آن ماده و امکانی است که برای توسعه علمی، فرهنگی و البته سیاسی ضروری و لازم است.
