کشمکش یونان و ترکیه درباره مسلمانان تراکیه غربی

به گزارش ایکنا به نقل از روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی، تراکیه غربی یک منطقه جغرافیایی و تاریخی در یونان و بین رودخانه‌های نستوس و ماریتسا در شمال شرق این کشور واقع شده است و شامل استان‌های مقدونیه شرقی و تراکیه می‌شود.

مسئله مسلمانان تراکیه غربی در شرق یونان دوباره به صدر اختلافات بین ترکیه و یونان برگشته است. مقامات ترکیه اصرار دارند که ساکنان تراکیه غربی را به عنوان یک اقلیت قومی ترک در نظر بگیرند و خواستار اعطای حقوق کامل به آنها هستند و یونان آنها را به عنوان یک اقلیت مسلمان یونانی می‌شناسد و برای اینکه ساکنان تراکیه غربی خود را ترک تبار ندانند، هر گونه محدودیتی علیه آنها اعمال می‌کنند.

پس از جنگ جهانی اول و تبادلات جمعیتی که بین دو کشور صورت گرفت، اقلیتی ترک همچنان در تراکیه غربی زندگی می‌کنند که طبق معاهده لوزان ۱۹۲۳ به عنوان اقلیت شناخته شد و ترکیه می‌گوید در این منطقه ۱۵۰ هزار ترکیه‌ای ساکن هستند، در حالی که یونان اصرار دارد که آنها ۱۲۰ هزار مسلمان یونانی هستند.

علاوه بر مجموعه اختلافات فزاینده بین دو کشور به ویژه در مورد تعیین مرزهای دریایی، اکتشاف منابع در شرق مدیترانه، قبرس، خصومت تاریخی بین دو کشور و پرونده‌های دیگر، مسئله تراکیه غربی در ماه‌های اخیر به طور جدی مطرح شده است.

آنکارا آتن را به افزایش تخلفات خود علیه ترک‌های تراکیه متهم کرده و می‌گوید که براساس توافقنامه لوزان، این رفتارهای آتن در تضاد با نقض وضعیت قانونی ساکنان تراکیه غربی است که بین دو کشور بسیار مورد تردید قرار گرفته است.

ترکیه می‌گوید که همه حقوق تُرک‌های مسیحی با اصالت یونانی را در این کشور فراهم می‌کند و به آنها اجازه می‌دهد تا در انتخاب کشیش و انتخاب نامهای یونانی و سایر حقوق خود آزاد باشند؛ اما، یونان را به نقض حقوق ترک‌های تراکیه با جلوگیری از انتصاب مفتی‌ و حذف نام‌های ترکی در آنجا متهم می‌کند تا از این طریق آنها را از فرهنگ سرزمین مادری خود کاملا جدا کند.

در همین خصوص «چاووش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه و «نیکوس دندیاس» همتای یونانی وی در جریان کنفرانس مطبوعاتی که در اواسط آوریل در آنکارا برگزار شد، بحث جدی داشتند و در آنجا وزیر خارجه ترکیه، آتن را به نقض حقوق ترک‌ها متهم کرد و گفت: شما اجازه نمی‌دهید اقلیت ترک خود را تُرک بنامد. شما آنها را مسلمان می‌خوانید .. اگر آنها خود را تُرک می‌دانند، پس آنها تُرک هستند … شما باید این را بپذیرید.

از همین رو چاووش اوغلو قبل از سفر برنامه‌ریزی شده امروز خود به آتن روز یکشنبه وارد تراکیه غربی شد و با اقلیت ترکیه‌ای و نمایندگان آنها دیدار کرد. او همچنین از کنسولگری ترکیه و مدارس و قبور سیاستمداران درگذشته آنها که از برجسته‌ترین مدافعان حقوق ترک‌های تراکیه غربی بودند، بازدید کرد و همچنین با مفتی‌هایی که ترکیه آنها را منصوب کرده است و یونان آنها را به رسمیت نمی‌شناسد، ملاقات داشت که این امر خشم آتن را برانگیخت.

وزیر خارجه ترکیه شب گذشته نوشت: من با افرادی از اقلیت تُرک تبارها در تراکیه غربی دیدار و تأکید کردم که ما همواره در کنار اقلیت ترکیه‌ای‌های تراکیه برای مبارزه در راه دفاع از حقوقشان ایستاده‌ایم و از یونان می‌خواهیم حقوقی که را که ما برای کلیسای ارتدکس یونان و اقلیت یونان در ترکیه قائل هستیم، برای ترک تبارها در تراکیه غربی قائل شود.

توصیف اوغلو از ساکنان تراکیه غربی با این عنوان که آنها اقلیت ترک هستند بار دیگر موجب خشم یونان شد و وزارت خارجه این کشور روز یکشنبه با صدور بیانیه‌ای گفت: اقلیت مسلمان در تراکیا حدود ۱۲۰ هزار فرد یونانی هستند و تلاش‌های مستمر ترکیه برای تحریف این واقعیت و ادعاها درباره عدم حمایت از حقوق این دسته از شهروندان یا تبعیض علیه آنها هیچ پایه و اساسی ندارد و کاملا نادرست است.

ماه گذشته هم رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه یونان را به نقض توافق لوزان متهم کرد و گفت: مفتی کل در تراکیه غربی باید توسط مسئولان فتوا یا ائمه جماعت آنها تعیین شود، اما یونان این قضیه را نمی‌پذیرد .

وزارت خارجه ترکیه نیز چند روز پیش اقدام نخست‌وزیر یونان در انتخاب نام یونانی برای یکی از روستاهای ترکیه‌ای در شهر اسکیجه در شمال یونان و توصیف کودکان ترک تبار آنجا به کودکان یونانی‌ را محکوم کرد و از آتن خواست دست از انکار هویت شهروندان ترک تبار خود بردارد.

مصطفی شنتوب، رئیس پارلمان ترکیه نیز تلاش‌های یونان برای از بین بردن ماهیت اقلیت مسلمان ترکیه‌ای در خاک یونان را تقبیح کرد و گفت: این اقدامات در گذشته هم شکست خورده و هرگز نمی‌تواند نه حالا و نه آینده موفقیت‌آمیز باشد.

او افزود: چندین دهه است که اقلیت ترکیه در یونان با موانعی که دولت یونان بر آنها تحمیل کرده مواجه هستند که از جمله آن، محرومیت از حقوق اساسی در آموزش تا دخالت در امور دینی و به رسمیت نشناختن هویت ترکیه‌ای آنهاست.

قرار است امروز وزیر خارجه ترکیه با نخست وزیر و وزیر خارجه یونان دیدار کرده و درباره تلاش‌های دو کشور برای کاهش تنش و رفع اختلافاتی که در طول ماه‌های گذشته شدت گرفته است، گفت‌‌‌وگو کنند.