
فروتن چون خاک، بلند بهسان افلاک؛ به یاد حکیم و عالم ربانی استاد محمدحسین حشمت پور
استاد محمدحسین حشمت پور، عالم برجسته و مدرس نامآشنای علوم عقلی، پس از دورانی مبارزه با بیماری، در ۷۳ سالگی چشم از جهان فروبست. این چهره فرهیخته، نواده آیتالله سید عبدالغفار مازندرانی و دانشآموخته حوزههای علمیه مشهد و قم بود که در مسیر تحصیلات حوزوی، از محضر استادانی چون آیتالله سید محمدهادی میلانی، میرزا علی فلسفی و آیتالله وحید خراسانی در فقه و اصول بهره برد و در عرصه فلسفه و عرفان، شاگردی بزرگانِ این حوزهها مانند آیتالله حسنزاده آملی و آیتالله جوادی آملی را در کارنامه علمی خود ثبت کرد.
ایشان با بیش از چند دهه تدریس متون پیچیده فلسفی، کلامی، عرفانی و تفسیری، میراثی علمی از خود به جای گذاشت که از جمله شاخصترین آثار منتشرشده در سالهای اخیر میتوان به این موارد اشاره کرد: «ترجمه و توضیح شرح نمط هفتم شرح اشارات»، «شرح نمط دهم الاشارات والتنبیهات»، «ترجمه و تبیین شرح حکمهالاشراق قطبالدین شیرازی (بخش منطق)»، «درسگفتارهای شواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه» و «درسگفتارهای الهیات شفا».
یادداشت زیر به قلم محمدهادی زاهد غروی به یاد این حکیم فقید نوشته شده است:
استاد محمدحسین حشمت پور کوهی از فروتنی و دانش، و تندیس علم و عمل بود. او از چهرههای برجسته و اثرگذار حوزه علوم عقلی در دوران معاصر بهشمار میرفت و با بیش از پنج دهه تلاش علمی در عرصه تدریس، پژوهش و تفسیر متون فلسفی و عرفانی، سهمی ماندگار در ترویج حکمت اسلامی برجای نهاد.
ایشان نوادۀ آیتالله سید عبدالغفار مازندرانی و از پرورشیافتگان حوزههای علمیه مشهد و قم بود.. در فقه و اصول از محضر حضرات آیات سید محمدهادی میلانی، میرزا علی فلسفی و وحید خراسانی بهرهمند شد و در حکمت و عرفان، از شاگردان نزدیک آیات علامه حسنزاده آملی و جوادی آملی به شمار میرفت.
استاد محمدحسین حشمت پور در نهایت تواضع، برای خود هیچ عنوان و تعیینی قائل نبود. با ذهنی ژرف و استعدادی ویژه، پیچیدهترین عبارات متون عقلی را به بیانی روشن و روان تبیین میکرد. ایشان از عهده دروسی برمیآمد که کمتر کسی جسارت تدریس آنها را دارد، و در پاسخ به اینکه چگونه متون دشوار را؛ درک و بیان میکند؟ فرمود: «این فضل خداوند است و ساختار ذهن من اینگونه است که با تامل، عبارات سنگین و مغلق برای من قابل فهم میشود؛ از اینرو فهم عبارات مغلق، هیچ امتیازی برای من شمرده نمیشود.»
استاد محمدحسین حشمت پور سالیان متمادی در حوزههای علمیه به تدریس متون تخصصی در حوزههای فقه، اصول، فلسفه، کلام، ادبیات، ریاضیات. هیات و نجوم پرداخت. و در این زمینه درسگفتارها و آثار علمی ارزشمندی از خود به یادگار گذاشت.
در کنار دانش و درایت، استاد حشمتپور شخصیتی اخلاقی و بردبار داشت. نگارنده در دو سفر پیادهروی اربعین از نجف تا کربلا که افتخار همراهی ایشان را داشتم، بیش از پیش به حلم و علم و بزرگواری این استاد فرزانه پی بردم.
از شمار دو چشم یک تن کم
وز شمار خرد هزاران بیش
عاشَ سَعیداً وَ ماتَ سَعیداً
نویسنده در همراهی با استاد محمدحسین حشمت پور در مسیر نجف به کربلا تصاویر زیر را ثبت کرده است:
۱۴۰۴/۰۲/۲۰