چرا پاپ خود پاسخ آیت‌الله مکارم را نداد؟

محسن کمالیان

آیت‌الله مکارم شیرازی چندی پیش به پاپ فرانسیس رهبر دینی مسیحیان کاتولیک جهان نامه‌ای نوشت و جنایات گروهگ تروریستی داعش علیه مسیحیان، ایزدی‌ها و دیگر بخش‌های مردم عراق را محکوم کرد. واتیکان پاسخ نامه‌ آیت‌الله مکارم را داد. اگرچه محتوای نامه، تشکر و قدردانی از موضع آیت‌الله مکارم است، اما در لابه‌لای خطوط نانوشته‌ آن به نظر حقیر توهینی بزرگ نهفته بود؛ توهینی که بی‌شک پاپ خواستار آن نبوده و تنها و تنها نهاد سازمان‌نیافته و غیرمنسجم مرجعیت شیعه مسبب آن است.

آیت‌الله مکارم نامه را خطاب به شخص پاپ نوشته بود. لابد انتظار ایشان نیز این بود که شخص پاپ به ایشان پاسخ گوید. پاپ اما چنین نکرد و یکی از مقامات درجه‌ دوم واتیکان به آیت‌الله مکارم پاسخ داد. چرا چنین اتفاقی رخ داد؟ سبب آن واضح است. پاپ آیت‌الله مکارم را در عالم دیپلماسی هم‌تراز خود نمی‌داند و حق هم دارد. فردا ممکن است برخی دیگر از مراجع قم نیز احساس تکلیف کنند و به پاپ نامه بنویسند. اگر چنین شود، آنها نیز بی‌شک همین برخورد را تجربه خواهند کرد. شیخ الازهر اما اگر به پاپ نامه می‌نوشت، شخص پاپ به او پاسخ می‌داد. راز این رفتار، در سازمان‌یافتگی و انسجام کلیسای مسیحیان کاتولیک و همچنین در سازمان‌یافتگی و انسجام نهاد روحانیت اهل تسنن نهفته است.
نهاد روحانیت در میان کاتولیک‌ها و اهل سنت، سازمان یافته و منظم است. پاپ و شیخ الازهر، رهبر دینی مسیحیان کاتولیک و مسلمانان اهل سنت جهان هستند. رهبر دینی شیعیان جهان اما چه کسی است؟ نهاد روحانیت شیعه متأسفانه هچ سازمان‌یافتگی و انسجامی ندارد. از بیش از نیم قرن پیش امام موسی صدر و همفکران ایشان در حوزه‌ علمیه‌ی قم، ضرورت ایجاد سازمان و انسجام را در نهاد روحانیت شیعه مطرح کردند. آنها می‌گفتند نهاد روحانیت شیعه باید سازمان پیدا کند و منسجم شود. می‌گفتند باید بر اساس نیازها و صلاحیت‌ها، تقسیم کار صورت گیرد. می‌گفتند حوزه‌های علمیه و شیوه‌های تحصیل و تدریس و تحقیق باید متناسب با نیازهای روز بر اساس برنامه و منظم باشد؛ می‌گفتند روحانیانی که در بلاد مستقر می‌شوند، باید متناسب با نیازهای مردم بر اساس برنامه و منظم باشد؛ می‌گفتند مبلغانی که برای تبلیغ می‌روند و بلکه کل امر تبلیغ، باید متناسب با اقتضائات روزگار بر اساس برنامه و منظم باشد؛ می‌گفتند مرجعیت شیعه نیز باید نظم و سیاق پیدا کند. امام صدر با منتهای صراحت خواهان وحدت مرجعیت شیعه بود و بر این امر اصرار فراوان داشت. ایشان وحدت مرجعیت شیعه را لازمه‌ وحدت، عزت و اقتدار عالم تشیع و تفرقه‌‌ی کنونی در مرجعیت را آفتی بزرگ می‌دانست. ایشان معتقد بود که در میان مراجع متعدد شیعه که ظهور می‌کنند، یک نفر باید به عنوان مرجع اعلی انتخاب شود و تنها اوست که می‌تواند و باید، به عنوان رهبر دینی شیعیان جهان عمل کند و طرف گفتگوی جهانیان قرار گیرد.

آیت‌الله مکارم شیرازی چندی پیش به پاپ فرانسیس رهبر دینی مسیحیان کاتولیک جهان نامه‌ای نوشت و جنایات گروهگ تروریستی داعش علیه مسیحیان، ایزدی‌ها و دیگر بخش‌های مردم عراق را محکوم کرد. واتیکان پاسخ نامه‌ آیت‌الله مکارم را داد. اگرچه محتوای نامه، تشکر و قدردانی از موضع آیت‌الله مکارم است، اما در لابه‌لای خطوط نانوشته‌ آن به نظر حقیر توهینی بزرگ نهفته بود؛ توهینی که بی‌شک پاپ خواستار آن نبوده و تنها و تنها نهاد سازمان‌نیافته و غیرمنسجم مرجعیت شیعه مسبب آن است.

مطالب مرتبط
درج دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.