۲۱ شهریور؛ درگذشت شیخ شهاب‌الدین اشراقی

رضا سلیمان نوری

شیخ شهاب‌الدین اشراقی پس از یک دوره بیماری در ۲۱ شهریور ۱۳۶۰ درگذشت و در مسجد بالاسر حرم فاطمه معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.

شیخ شهاب‌الدین اشراقی ۸ بهمن ۱۳۰۴ شمسی در قم متولد شد. برجسته‌ترین نیای پدری وی میرزا محمد ارباب قمی از شاگردان برجسته میرزای شیرازی و جده مادریش دختر احمد طباطبایی قمی برادر بزرگ آیت الله‌العظمی سید حسین قمی بود. وی پس از گذراندن دبیرستان وارد حوزه علمیه قم شد و دوره ادبیات و منطق و تفسیر را از پدرش آموخت و فلسفه را نزد علامه طباطبایی فراگرفت. شهاب‌الدین اشراقی سپس در درس خارج فقه و اصول بزرگانی همچون آیات عظام عبدالکریم حائری یزدی، سیدمحمد محقق داماد، سیدحسین طباطبایی بروجردی و امام خمینی(ره) حاضر شد و به مقام اجتهاد دست یافت. وی در این دوره زبان فرانسه را نیز آموخت.

شیخ شهاب‌الدین اشراقی دی‌ماه ۱۳۲۹ به خواستگاری دختر بزرگ استاد خود امام خمینی(ره) رفت و نوروز سال ۱۳۳۱ زندگی مشترکش با او را آغاز کرد.

شهاب‌الدین اشراقی و امام خمینی

اشراقی با شروع نهضت انقلاب اسلامی همراه امام خمینی(ره) شد و با تبعید امام خمینی(ره) و شهید مصطفی خمینی به ترکیه و سپس نجف، مسئولیت دفتر قم ایشان را به عهده گرفت و به همین دلیل توسط ساواک دستگیر و در سال ۱۳۴۴ به مدت ۵ سال به همدان تبعید شد. او پس از پایان تبعید و بازگشت به قم به عنوان وکیل تام‌الاختیار رهبر نهضت اسلامی فعالیت می کرد و یکی از حلقه های‌ وصل نجف و ایران بود. وی همچنین در این دوران وظیفه سنگین حمایت از خانواده زندانیان سیاسی را بر عهده داشت. با هجرت امام خمینی(ره) به نوفل لوشاتو، وی نیز به آنجا رفت و تا بازگشت امام خمینی(ره) به ایران، کنارشان ماند.

شهاب‌الدین اشراقی و امام خمینی

شیخ شهاب‌الدین اشراقی بعد از انقلاب سلامی به دستور امام خمینی(ره) برای بررسی معضلات و مشکلات پیش آمده مسئولیت‌های خطیری از جمله نمایندگی ویژه ایشان در بررسی حوادث کردستان، بررسی حوادث بندر ترکمن، وزارت نفت، دادگستری، بررسی حوادث حزب خلق مسلمان، پاکسازی آرم و نماد شاهنشاهی در کشور، رسیدگی به وضعیت جنگ‌زدگان، هلال احمر، رسیدگی به وضعیت بازماندگان اتفاقات نوژه و ارتش و شورای عالی دفاع را بر عهده گرفت. وی همچنین به توصیه و تأکید امام خمینی(ره) نمایندگی بنی صدر در هیئت سه نفره حل اختلاف قوا شد. این مأموریت با استعفای وی در ۲۵خرداد۶۰ به پایان رسید و فردای آن روز طرح عدم کفایت سیاسی رییس جمهور در مجلس تصویب شد.

شیخ شهاب‌الدین اشراقی به رغم فعالیت های اجرایی زیاد که در بالا به بخشی از آنها اشاره شد از فعالیت‌های علمی نیز غافل نبود. او چندین کتاب فقهی و تفسیری و کلامی تألیف کرد که هر یک ابعادی از اندیشه وی را نمایان می‌سازد. سخن حق در پنج مجلد که با شیوه ای نوین و منحصر بفرد در تفسیر قرآن کریم نگاشته شده، چهره‌های درخشان که شرحی مبسوط در رابطه با آیه تطهیر است، پاسداران وحی که نقدی بر کتاب «شهید جاوید» مرحوم صالحی نجف آبادی بوده، حقیقت جهاد در مکتب اسلام که پیرامون مبحث جهاد نوشته شده و شرح و تعلیقه بر کتب عروه الوثقی و الوسیله النجاه مهمترین این آثار هستند که البته همگی پس از فوت ایشان توسط فرزندش مرتضی اشراقی چاپ و در اختیار عموم قرار گرفته‌است.

شیخ شهاب‌الدین اشراقی که یک بار در بهمن ماه ۱۳۵۸ بر اثر سکته قلبی بستری شده بود مرداد ماه ۱۳۶۰ به هنگام رسیدگی به خانواده بازماندگان کودتای نوژه در همدان بار دیگر دچار مشکل قلبی شد و پس از یک دوره بیماری در ۲۱ شهریور ۱۳۶۰ درگذشت و در مسجد بالاسر حرم فاطمه معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.

مطالب مرتبط
درج دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.