نکاح در سنت عالمان

همسر نخست او اهل نجف بود. وی اما برای ازدواج دومش از نجف به لبنان رفت. با دختری از خانواده اصیلِ جُبیل ازدواج کرد. خطبه عقد را علامه شرف‌الدین خواند. همان سیدی که با محاسن سپید اینک در کنار سید حکیم نشسته است.­

همسرِ دوم سید محسن حکیم، خاله سید محمد حسین فضل الله بود. مرحوم فضل‌الله از مراجع با نفوذ لبنان شد که برخی سخنانش چالش‌هایی برانگیخت.

آیت‌الله حکیم از دو همسرش مجموعاً یازده پسر داشت. محمد باقر حکیم، یکی از فرزندان اوست که شهرت بیشتری دارد. محمد باقر از همسر لبنانیِ پدرش زاده شد.

از دیگر مراجعی که به دیاری دگر رفت و همسری دیگر اختیار کرد، آیت الله سید محمد هادی میلانی بود. همسرِ نخست او دختر دایی‌اش بود. دختر آیت‌الله شیخ عبدالله مامقانی. مرحوم مامقانی از مراجع بنام عصر خود بود. میلانی از دخترِ مامقانی صاحب دو پسر و دو دختر شد.

آیت الله میلانی که در آن زمان در نجف می‌زیست، قصد کرد که به مشهد عزیمت کند. سخن را با همسرش در میان نهاد. آن بانو اما به موطِن خود نجف اشرف و حرم امیر المومنین (ع) علاقه بسیاری داشت. ترکِ یار کرد اما دیارِ خود را رها نساخت. سید میلانی خود به تنهایی عزم سفر به مشهد کرد. در آنجا با دختر سید حسن جزائری از علمای وقت تهران عقد ازدواج بست.

آیت‌الله سید صدرالدین صدر نیز از دیگر علمایی بود که به دیاری دگر رفت و ازدواج مجدد کرد. همسرِ نخست او دختر خاله‌اش بود که به سبب بیماری، صاحب فرزندی نمی‌شد. خاله به او اصرار کرد حال که دخترم بیمار است، همسر دیگری اختیار کن. سید صدرالدین به خاطر مراعاتِ حال همسرش این پیشنهاد را نمی‌پذیرفت. همسرِ نخست سید صدرالدین اما چشم از جهان فروبست.

درخواست‌های مادرِ همسر به مرور در وی اثر کرد. وقتی اصرارها اوج گرفت، سید صدرالدین ازدواج مجدد را مشروط به ترک شهر و دیار خود و هجرت به سرزمین دیگر کرد. به مشهد رفت و در محفل درسی حاج آقا حسین قمی شرکت کرد. پس از چندی دخترِ حاج آقا حسین را به همسری برگزید. صاحب ده فرزند شد. امام موسی صدر یکی از فرزندانِ شَهیر اوست.

محافل ماه ربیع را باید به نیکی گرامی داشت، محافلی که می‌تواند فتحِ باب یک زندگی نیک سرانجام باشد.