از اخلاق دینی تا گفتگوی علمی

نیما ارزانی

از بارزترین شاخصه های اخلاقی امامان معصوم ما، ارتباط مستقیم ایشان با عموم مردم در جامعه بود تا جایی که در تاریخ می خوانیم اهل بیت رسول خدا (ص) در ارتباطات، مناظرات و دیدارهای خود، در مواجهه با جسارت ها و بی ادبی هایی که به بعضاً به آنها میشد، همواره با سعه صدر تمام برخورد می نمودند و به سوالات مخاطبین خود پاسخ می دادند و جای شکوه و شکایتی هم باقی نمی ماند چنانچه می توان در دسترس بودن امام معصوم(ع) برای مردم و حس حضور او به عنوان مرجعی تمام عیار میان مردم را از خصوصیاتی دانست که در جامعه آن زمان باعث پویایی مذهب شیعه می گردید و از وضعیت انحرافات و انفعال مذهبی جلوگیری می نمود.

در هفته‌ای که گذشت خبر مناظره و مباحثه علمی آیت الله علوی بروجردی وحجت الاسلام والمسلمین خسروپناه جزو پر بازدیدهای هفته بود؛ در ایامی که حضور روحانیت، محکوم و متهم به سکوت و انفعال در جامعه است، از این دست اخبار، باعث دلگرمی دوستان و علاقمندان به نظام روحانیت می شود. شایان ذکر است که بعد از مناظره ارزنده آقایان حجج اسلام رفیعی و آقامیری، مناظره اخیر بسیار آموزنده، پر محتوا و قابل ارائه به جامعه بود و بی شک اخلاق و ادب در کنار توضیحات دقیق علمی طرفین، خود به غنای محتوا و صفای مجلس مناظره افزوده و منتج به یک کلاس قوی علمی گردید و به گونه ای بود که مردم از شأن روحانیت و یک مناظره دقیق انتظار دارند لیکن مدت های مدیدی بود شاهد آن نبوده اند. به هر حال فارغ از ارائه مباحث علمی آیت الله علوی بروجردی و پاسخ‌های نظری آقای خسروپناه، تواضع هر دوی این عزیزان ،توأم با اخلاق و ادب جناب خسروپناه موجب این گردید که با اعتماد به نفسی شور انگیز، سری در میان سران بلند کرده و به خود ببالیم که در حوزه‌های علمیه امروز ما هم افرادی هستند که شأن مرجعیت و مباحث علمی را می دانند و مراجع شیعه نیز می توانند همیشه در دسترس مردم و پاسخگوی به مسائل ایشان باشند و این تجربه عملی، چقدر خوب و بجا نشان داد که جامعه روحانیت با وجود اتهاماتی که در قرن حاضر او را محکوم به انفعال می کند، اگر فضایی فراهم شود، از آنچه می گویند مبراست و خود خواهان استفاده و خدمت به مردم جامعه خویش است. اما جا دارد ویژه از سعه صدر و میزبانی و دعوت آیت الله علوی بروجردی تشکر کنم که خارج از عرف غلط رایج فعلی عمل کرده و حاضر شدند قبول زحمت فرموده و این اقدام درخور تحسین را برآورده نمایند.
خالی از لطف نیست که تاکید کنم اندر احوالات و خصوصیات آیت الله العظمی بروجردی رحمه الله علیه خوانده ام که به راحتی پاسخ سوالات را می دادند و حاضر به گفت و گو می شدند و حتی غیر مسلمانان نیز به ایشان دسترسی داشتند هرچند از این دست خصوصیات را در خیلی از علمای گذشته هم شاهد بودیم که ربطی به موروثی بودن ندارد بلکه باید در ذوق علمی و فقهی طرف جستجو نمود و این گونه مناظرات و حضور اعاظم حوزه علمیه برگشتی به همان اخلاق دینی کم رنگ شده در میان سیره علمای سلف دارد‌.
بر کسی پوشیده نیست که فضای حوزه علمیه قم ظرفیت بالاتر و بهتری از این دست مباحث و مناظرات را داراست و رهبری انقلاب و جامعه علمی کشور نیز به دنبال تحقق کرسی های آزاد اندیشی هستند چرا که توفیقاتی در آن است که به خودی خود بروز و نمود نمی یابد و حال آنکه نیاز است افرادی متکفل این امور شوند و از این ظرفیت علمی کارآمد حوزه استفاده صحیح و مناسب نماید تا نتایج و برکات پر خیر و مثبت آن ظاهر شود.
حیف است مباحث علمی و فقهی فقط در مدرس و حجرات مدارس علمیه نقل شود، بهتر بود اساتید و اعضای شورای عالی حوزه های علمیه و حتی افراد صاحب حقی که می توانند متولی این امورات باشند، در این عرصه ورود کرده و شرایط را به گونه ای برای طلاب و افراد اهل علم فراهم کنند تا شاهد شکوفایی و کاربردی شدن هر چه بیشتر اینگونه مباحث برای مردم باشیم و بتوانیم مطالب علمی و فقهی را در جامعه جاذم و قابل هضم نماییم و به رسالت خویش در نهاد حوزه علمیه، جامه عمل بپوشانیم.
یقین دارم این مناظره و گفتگو، آبرویی مجدد به علمیت و کاربردی بودن حوزه‌های علمیه شیعه برای مردم و مقام مرجعیت و فقاهت بخشیده است و از این طریق برای هر دوی این عزیزان، صحت و عافیت و توفیقات علمی را خواستارم.

منبع: شفقنا

مطالب مرتبط
درج دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.