پنج روشی که از طریق آن ایمان دینی می‌تواند با زورگویی‌‌ مقابله کند

دیوید بریگز

“به من نخند، مسخره‌ام نکن و از دیدن درد و رنج من شاد نشو. همۀ ما در نگاه خداوند با هم برابریم…” (از ترانۀ «به من نخند» نوشتۀ استیو سسکین و الن شمبلین.
شاید بتوانید یکی از عوامل مؤثّری را که می‌تواند در مقابله با زورگویی نقش داشته باشد و به قربانیان زورگویی کمک کند، درست در کلیسا، مسجد یا معبد محلّتان پیدا کنید. این روزها مبارزۀ با قلدری و زورگویی بیش از پیش به دغدغۀ گروه‌ها و جماعت‌های مذهبی تبدیل شده است.
گروه‌های مذهبی در این زمینه حمایت اجتماعی ارائه می‌دهند و از ارزش‌هایی مثل همدلی و همدردی، بخشش و عشق به همسایه پشتیبانی می‌کنند. گروه‌های مذهبی در ارائۀ حمایت اجتماعی و ترویج ارزش‌هایی مثل همدلی، بخشش و عشق به همسایه از جایگاه بی‌نظیری برخوردارند.

در اینجا به ذکر پنج روش می‌پردازیم که ایمان دینی می‌تواند از آن طریق در کاهش زورگویی نقش به‌سزایی ایفا کند:

بهبود سلامت معنوی
طبق نتایج یک پژوهش، بزرگسالانی که برای آنها نیایش و مراقبه از اهمیت خاصی برخوردار است، کمتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به زورگویی به دیگران یا مورد زورگویی واقع شدن قرار دارند. این نشان می‌دهد که افراد مذهبی روابط مثبتی با هم‌نوعان خود برقرار می‌کنند که ضمن آن جایی برای تحقیر کردن و تحقیر شدن وجود ندارد.
این مشاهدات نشان می‌دهد که برای کاهش شیوع زورگویی، لازم است تدابیری جهت ارتقای سلامت معنوی افراد ترویج شود.

ارائۀ جایگزین‌هایی برای فرهنگ خشونت و بی‌ادبی

در مطالعه‌ای که بر روی حدود چهارصد جوان مالزیایی صورت گرفت، عوامل اجتماعی-فرهنگی (مثل مقبولیت اجتماعی و تأثیر دوستان، والدین و نهادهای آموزشی) مهم‌ترین عواملی بودند که از قصد افراد برای زورگویی در فضای مجازی پرده برمی‌داشتند.

به گزارش پژوهشگران، زورگویی در فضای مجازی و بالا رفتن شمار قربانیان زورگویی در این فضا زمانی اتّفاق می‌افتد که جامعه نسبت به این مو ضوع کم‌توجّه و بی‌اعتناست و کسانی که شاهد زورگویی در فضای مجازی هستند از گزارش موارد مربوطه به مسئولین قانونی و امنیتی خودداری می‌کنند.

دوستان، والدین و نهادها همه و همه نقشی حیاتی در این میان دارند و باید در استراتژی‌های پیش‌گیری، مداخله و همچنین مقابله با زورگویی شرکت داده شوند.

ایمان نیز می‌تواند نقش ویژه‌ای داشته باشد. در این مطالعه از هر پنج نفر یک نفر معتقد بود که دین تأثیر مثبتی در این رابطه دارد و متدیّنین معمولاً در برابر زورگویی و آسیب رساندن به دیگران مقاومت به خرج می‌دهند.

ایجاد وجدان اخلاقی
مطالعۀ بین‌المللی دیگری که بر روی دانش‌آموزان دبیرستانی صورت گرفت، گویای آن است که عدم پایبندی به اصول اخلاقی (مثل تهمت زدن و ناسزا گفتن به قربانی) مؤثرترین عاملی است که سبب حملات مکرّر به دیگران در فضای مجازی می‌شود.

از طرف دیگر، جلوه‌های مختلف معنویت، مثل بخشش، مراجعه به اماکن مذهبی و مبادرت به اعمال روزانۀ مذهبی منجر به کاهش زورگویی در میان افراد می‌شود.

در اینجا یک راهکار مناسب آن است که چشم فرد زورگو را به روی آسیبی که با عمل خود به قربانی وارد می‌کند باز کنیم و قربانیان زورگویی را نیز مجاب سازیم این که خودشان قربانی زورگویی قرار گرفته‌اند، دلیل نمی‌شود که آنها نیز به دیگران زورگویی کنند.

بخشش می‌تواند فعلی خدایی باشد
مطالعه‌ای که در استرالیا بر روی نوجوانان یازده الی پانزده ساله صورت گرفت نشان داد افرادی که تصمیم گرفتند فرد زورگو را ببخشند، در مقایسه با کسانی که تصمیم گرفتند تلافی کنند یا کلاً رفتار فرد را نادیده بگیرند، خشم بسیار کمتری را تجربه کردند.

اگر به افراد بخشیدن را بیاموزیم، می‌توانیم از این طریق میزان استرس، خشم و افسردگی آنها را کاهش دهیم و چه‌بسا روابط آنها را با یکدیگر احیا کنیم.

حمایت، به جای قضاوت و جانبداری
براساس نتایج یک مطالعه، معمولاً نوجوانان مؤمن و متدیّن بسیار بیشتر از دیگران از قربانیان زورگویی مدافعه و دلجویی می‌کنند یا سعی می‌کنند اتّفاقی را که افتاده به یک فرد بزرگسال گزارش دهند. در واقع، افراد متدیّن بیشتر اهل حمایتِ جانبدارانه از قربانیان هستند.

اما شاید این کار همیشه هم درست نباشد. متدیّنانی که به جای ارائۀ عشق و حمایت نسبت به قربانیان، دست به قضاوت می‌زنند، ممکن است بیشتر موجبات درد و رنج قربانیان را فراهم آورند و آسیب بیشتری به آنها بزنند.

مطالب مرتبط
درج دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.