امام حسین(ع) پیشرو، امام حسین(ع) پیرو

سیدعلیرضا واسعی

اصرار بیش از حد بر مظلومیت امام حسین(ع)، پیشروی و پیشوایی آن حضرت را زیر سوال می‌برد.

پاس‌داشت یاد و نام امام حسین(ع) قدمتی به درازای تاریخ اسلام دارد. از همان زمان که واقعه کربلا رخ داد و امام و یارانش به دست مدعیان قدرت و حکومت به بدترین گونه به شهادت رسیدند، تا به امروز هم‌چنان نویسندگان و گویندگان از آن حادثه یاد می‌کنند و در باره و اطراف آن سخن می‌گویند. مراسم و آیین‌های زیادی مرتبط با آن شکل گرفت و سنت‌هایی پدید آمد و هر ساله، بلکه به هر بهانه‌ای از آن نامی به میان آورده و سخنی بر زبان می‌رانند، به ویژه در سال‌های اخیر، دو عامل عمده در گسترش آن تأثیر گذار بود؛ یکی اصل انقلاب اسلامی ایران و دیگر واقعه جنگ هشت‌ساله. این رشد شتاب‌آلود هم چنان دیده می‌شود و گذشته از دهه عاشورا، دهه‌های دیگری نیز، بی آن که در خوبی یا بدی آن بخواهیم سخنی به میان آوریم، به آن اختصاص یافت. گسترش و فراگیری آیین‌های سوگواری، البته آسیب‌هایی را متوجه خود ساخته است؛ فراوانی داستان‌های بی پایه، رواج روایات بی اساس، گسترش روضه‌های دروغ، به اضافه غلبه جنبه‌های هنری و فنی در برگزاری مراسم و بهره‌گیری از ابزار و روش‌های حتی غیر شرعی، از آن جمله است، اما از همه این‌ها تأمل برانگیزتر و مخرب‌تر، تهی‌سازی قیام امام از ارزش امامت و پیشوایی است. نگاهی به محتوای عزاداری‌ها و شکل و شمایل آن‌ها، و نیز مطالبی که به این منظور در مجالس و مراسم عاشورایی بیان می‌شود، کمتر بر وجه پیشوایی و جلوداری امام تأکید می‌شود، در حالی که سخنان به جای مانده از امام و نیز داده‌های تاریخ، آشکارا از حضور فعالانه و انتخاب آکاهانه و رفتار هوشمندانه آن حضرت سخن دارد. واقعیت آن است که اگر امام اندکی اهل سازش و مصالحه، یا در پی قدرت و شهرت و مقام بود یا به زندگی آرام می‌اندیشید، هرگز دستگاه خلافت او را هدف برخورد و خشم خود قرار نمی‌داد. به واقع این امام بود که به طراحی صحنه تقابل و مبارزه دست زد و وارد عرصه‌ای شد که لشکری را به مقابل خود کشاند، چون نمی‌توانست ظلم و ستم و نامردمی و بی راهه روی و زشت‌کاری‌های حاکمیت و حاکمان را برتابد. او دغدغه حقیقت داشت و احیای سنت رسول خدا(ص) و اصلاح امت پیامبر و همه این‌ها به تدبیر و آگاهی نیاز داشت.

آن چه امام را ماندگار کرد و نام و ندایش را به گوش‌ها رساند، همین وجه پویایی و کنش‌گری حضرتش بود که به راستی اندیشه‌ها را به شگفتی و خردها را به تأمل وا می‌دارد، اما سوگمندانه آن چه در مراسم توده محور و مجالس مداحی می‌گذرد، اصرار بر مظلوم‌نمایی امام و پافشاری بر جنبه‌های پیرو انگارانه امام است که به شدت با واقعیات تاریخی ناسازگار است. در این نگره که بیشتر برای تحریک عوام و انگیزش عواطف و احساس توده مردم پیش می‌رود، از ساحت امامت امام و حماسه‌گری وی سخنی به میان نمی‌آید. این آسیب گر چه شاید دسته‌ای را دل خوش دارد و قومی گریان پدید آورد، اما امام را از نقش‌آفرینی در حیات آدمیان باز می‌دارد و او را فردی مجبور زمانه و مقهور قدرت حاکمه نشان می‌دهد که از سر ناچاری و ناگزیری مسیری را دنبال کرد، بی آن که خود در آن نقشی داشته باشد و این بدترین تصویر از چهره امامت شیعی است که همت دردمندان و محققان را طلب می‌کند تا در مقابل آن بایستند و آیین صحیح بزرگ‌داشت عاشورا را به نمایش بگذارند. به امید آن روز.اصرار بیش از حد بر مظلومیت امام حسین(ع)، پیشروی و پیشوایی آن حضرت را زیر سوال می‌برد.

مطالب مرتبط
منتشرشده: 3
  1. کاملا موافقم.
    گاهی برای نشان دادن مظلومیت امام (ع) و به بهای درآوردن اشک مردم، به گونه‌ای روضه‌خوانی و نوحه‌سرایی می‌شود که از شخصیت این بزرگوار و یارانشان به دور است.

  2. a

    با سلام و با تشکر از متن بسیار زیبا و به جای جنابعالی، به شدت با شما موافقم و ناراحت از اینکه هیچ کاری از سوی مسوولین امر صورت نمی گیرد و هر سال بد و بدتر می شود. آقایان می ترسن یک کلام حرف بزنن ملت حسین دوست حسین نشناس ما واویلا کنن. واقعا تاسف باره

  3. بسمه تعالی
    با نوشته های بالا کاملا مخالف هستم به چند دلیل :
    اول – نباید برای بحث در ابعاد علمی این موضوع ، ابعاد و آثار عاطفی آنرا فراموش کنیم.
    دوم – تمام مردم لازم است حقیقت دین را بشناسند و تحریف ها و انحرافات را دور بریزند ، ولی همه از نظر علمی در یک سطح نیستند.
    سوم – این انگیزه های عاطفی است که منجر به تحقیقات علمی میشود. اگر صورت مساله را محو نماییم ، انگیزه و موضوع تحقیق فراموش میشود.
    چهارم – باید توجه همه به موضوع جلب شود تا به جستجوی حقیقت دین بپردازند. آنگاه اسلام را ازنفاق تشخیص بدهند.
    پنجم – از تمام این دلایل که بگذریم ،چرا نور اسلام پس از چهارده قرن همچنان از قرآن و عترت به تمام جهان میتابد ؟ این بر اثر فدا کاری اهل بیت عصمت و طهارت است. اکنون آیا انصاف است که این فداکاری ها را به زبان هم نیاوریم؟
    ششم – نباید حرفهای سلیقه ای بدون دلیل خود را رواج داده و بر خلاف فرمایشات معصومین علیهم اسلام با عزاداری بر حضرت امام حسین (ع) مخالفت نماییم.

درج دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.